Ο Άγιος Μάρκος ο Ευγενικός Επίσκοπος Εφέσου

Ο Άγιος Μάρκος γεννήθηκε  στην   Κωνσταντινούπολη  μεταξύ   των  ετών 1392  και  1393 «εκ τινος πατρωνυμίας Ευγενικός καλούμενος». Ο   πατέρας του   Γεώργιος   ήταν   διάκονος και σακελλίων της Μεγάλης Εκκλησίας, μετέπειτα  δε έγινε πρωτέκδικος, πρωτονοτάριος  και  μέγας   χαρτοφύλαξ, η  δε   μητέρα   του   ονομαζόταν  Μαρία   και   ήταν   θυγατέρα   του  ιατρού Λουκά.

Σπούδασε σε μεγάλους διδασκάλους, στον Γεώργιο Πλήθωνα, τον Μητροπολίτη Σηλυβρίας Χορτασμένο, τον Μανουήλ Χρυσόκκο, τον   Ιωσήφ Βρυέννιο    και    άλλους   και    είχε    έξοχη   παιδεία.

Στη συνέχεια προσήλθε στο μοναχικό βίο, κατά το έτος   1418,   σε   κάποια μονή   στα   Πριγκηπόννησα   και τάχθηκε υπό την πνευματική επιστασία του ενάρετου μοναχού Συμεών, ο οποίος τον έκειρε μοναχό και τον μετονόμασε   από   Μανουήλ,   Μάρκο.

Μόνασε κυρίως στη Μονή του Αγίου Γεωργίου των Μαγγάνων στην Κωνσταντινούπολη. Εκεί  επιδόθηκε στην ιερά μελέτη   της  Αγίας   Γραφής και   των   συγγραμμάτων   των   Πατέρων  της   Εκκλησίας   και   συνέγραψε   τα πρώτα,   δογματικού   κυρίως   περιεχομένου,   έργα   του.   Το   έτος   1437  έγινε Επίσκοπος Εφέσου  και   έλαβε   μέρος   στην   ενωτική   Σύνοδο  Φερράρας– Φλωρεντίας  (1438 – 1439).   Κατά   τον   Γεννάδιο   Σχολάριο,   ο   Άγιος   Μάρκος αναδείχθηκε Έξαρχος της Συνόδου και εκπροσώπησε σε αυτή τους Πατριάρχες    Αντιοχείας   και   Ιεροσολύμων.   Στην   αρχή   των   εργασιών   της Συνόδου συνέστησε στους Λατίνους να αποβάλλουν το τραχύ και ανένδοτο του    τρόπου  τους    και   της   διαθέσεώς   τους,   διότι   απέβλεπε   στην   ειρήνευση,   την   άρση   του   Σχίσματος και την   επανένωση   της   Ανατολικής και    Δυτικής   Εκκλησίας.   Είπε  μάλιστα   χαρακτηριστικά:   «Πρώτον   μεν όπως   εστίν   αναγκαιότατη   η   ειρήνη   ήν   κατέλιπεν   ημίν   ο   δεσπότης   ημών   ο Χριστός   και   αγάπη,  δεύτερον   ότι   παρέβλεψεν   η   Ρωμαϊκή   Εκκλησία   την αγάπην   και    διελύθη   και   η   ειρήνη,   τρίτον   ότι   ανακαλουμένη  νυν   η   Ρωμαϊκή Εκκλησία   την   τότε   καταληφθείσαν   αγάπην, εσπούδασεν ίνα έλθωμεν ενταύθα και  εξετάσωμεν τας μεταξύ ημών διαφοράς, τέταρτον ότι αδύνατόν εστιν   ανακαλέσασθαι την ειρήνην εάν μη λυθή   το   του   σχίσματος αίτιον, και πέμπτον, ίνα και οι όροι των οικουμενικών συνόδων αναγνωσθώσιν, ως άν   φανώμεν  και  ημείς σύμφωνοι τοις εν εκείναις   πατράσι και    η    παρούσα   σύνοδος   εκείναις   ακόλουθος…».

Αντιλήφθηκε  όμως εγκαίρως, ότι οι Λατίνοι δεν επιθυμούσαν   την εξέταση  των διαφορών  και των αιτιών του Σχίσματος και  γενικά αληθινή   εκκλησιαστική   ένωση,   αλλά    επεδίωκαν   την  καθυπόταξη   της Ορθοδόξου  Εκκλησίας   στον   Πάπα   και   την   παραδοχή   εκ   μέρους   αυτής των   λατινικών   ετεροδιδασκαλιών,   εγκαταλειπομένων   των  ορθοδόξων δογμάτων. Έτσι θεώρησε χρέος του να ηγηθεί της πανορθοδόξου αντιδράσεως    κατά   των   λατινικών σχεδίων και τέθηκε επικεφαλής των αποκληθέντων Ανθενωτικών, όχι μόνο κατά την   διάρκεια   της   Συνόδου, αλλά   και   μετά   την   επιστροφή του στην  Κωνσταντινούπολη.   Γι’ αυτό   και απέκρουσε κατά την διάρκεια των   συνοδικών   συζητήσεων   τις   αξιώσεις και   την   επιχειρηματολογία   των Λατίνων και  αρνήθηκε  να  υπογράψει τον όρο της επιβληθείσης   ψευδοενώσεως. Η μη υπογραφή του απαράδεκτου  για την κοινή ορθόδοξη εκκλησιαστική συνείδηση, κειμένου  εκ    μέρους   του   Αγίου   Μάρκου, είχε   τόσο   μεγάλη   σημασία,   ώστε μόλις ο Πάπας Ευγένιος Δ’ (1431 – 1447)   το   πληροφορήθηκε   αναφώνησε περίλυπος:   «Εποιήσαμεν   λοιπόν   ουδέν».       
Λίγο αργότερα ο αυτοκράτορας προσέφερε   στον   Άγιο  τον   Πατριαρχικό θρόνο, αλλά αυτός αρνήθηκε. Επειδή δε, δεν επιθυμούσε να συλλειτουργήσει   με   τον   λατινόφρονα   Πατριάρχη   Μητροφάνη   τον   από Κυζίκου, έφυγε  από  την Κωνσταντινούπολη  την ημέρα της   Πεντηκοστής του έτους 1440  και ήλθε στην Έφεσο. Και εκεί   όμως   δεχόταν  ενοχλήσεις από   τους   ενωτικούς. Γι’ αυτό   αναχώρησε  με   προορισμό   το   Άγιον   Όρος. Καθ’ οδόν, διερχόμενος δια της νήσου Λήμνου, κρατήθηκε και  περιορίσθηκε  εκεί, με εντολή του  αυτοκράτορα. Στη Λήμνο παρέμεινε δύο χρόνια και  από   εκεί   εξαπέλυσε   τη   σπουδαία   εγκύκλιό  του   «τοις απανταχού της γης και των νήσων ευρισκομένοις   Ορθοδόξοις   Χριστιανοίς». Μετά ο θεοειδής στην ψυχή  και την προαίρεση Άγιος, ήλθε στην  Κωνσταντινούπολη, όπου και κοιμήθηκε με ειρήνη  στις 23 Ιουνίου του 1444 μ.Χ. και ενταφιάσθηκε στη μονή του Αγίου Γεωργίου των   Μαγγάνων. Ο Πατριάρχης  Γεννάδιος Σχολάριος, το 1456 μ.Χ., όρισε δια συνοδικής πράξεως,   να   εορτάζεται   η   μνήμη   του    Αγίου   στις    19   Ιανουαρίου.

Απολυτίκιο. Ήχος  γ’.  Θείας  πίστεως.         
Θείας   πίστεως,   ομολογίᾳ,   μέγαν  εύρατο, η εκκλησία, ζηλωτήν  σε  θείε Μάρκε πανεύφημε, υπερμαχούντα  πατρῴου φρονήματος, και καθαιρούντα   του   σκότους   υψώματα. Όθεν άφεσιν, Χριστόν  τον Θεόν ικέτευε,   δωρήσασθαι  ημίν  τοις  σε   γεραίρουσι.

Κοντάκιον. Ήχος  γ’.  Η   Παρθένος   σήμερον.      
Πανοπλίαν   άμαχον,    ενδεδυμένος  θεόφρον,  την  οφρύν  κατέσπασας,  της Δυτικής  ανταρσίας, όργανον, του    Παρακλήτου   γεγενημένος,  πρόμαχος, Ορθοδοξίας   προβεβλημένος·   δια   τούτο  σοι  βοώμεν·  χαίροις  ω Μάρκε, Ορθοδόξων    καύχημα.

Μεγαλυνάριον.
Της Ορθοδοξίας ταις αστραπαίς, λάμψας εν τη Δύσει, εξεθάμβησας εμφανώς, Δυτικώς τας όψεις, τους όρους των Πατέρων, ω  Μάρκε ρητορεύων,  πυρίνη  γλώττη  σου.

Saint Mark the Elder Bishop of Ephesus

Saint Mark was born in Constantinople between 1392 and 1393 "by the patron saint of Eugene". George's father was a deacon and chaplain of the Great Church, afterwards he became a protégé, a pioneer and a grandfather, and his mother was named Maria and was a daughter of Dr. Luke.

He studied with great teachers, George Plethon, Metropolitan of Silvia Hortassen, Manuel Chrysokkos, Joseph Vriennio and others and had excellent education.

He then came to solitary life, in the year 1418, at a monastery in the Principality and came under the spiritual command of the virtuous monk Symeon, who carried him to monk and renamed him Manuel, Mark.

He lived mainly in the Monastery of St. George of the Maghans in Constantinople. There he devoted himself to the sacred study of the Bible and the writings of the Church Fathers and wrote his first, mainly dogmatic, works. In the year 1437 he became Bishop of Ephesus and took part in the united Synod of Ferrara - Florence (1438 - 1439). According to Gennadius Scholarius, Saint Mark became Exarch of the Synod and represented in it the Patriarchs of Antioch and Jerusalem. At the beginning of the proceedings of the Synod he recommended to the Latins to eliminate the rude and disobedient of their way and their disposition, because it was aimed at peace, the abolition of Schism and the reunification of the Eastern and Western Churches. He went on to say: "Firstly, as peace was most indispensable to our despair, Christ and love, secondly that the Roman Church ignored love and peace passed, and thirdly, when the church was called back, we came here and examined them between our differences, fourthly that it is impossible to bring peace if the cause of the schism is not resolved, and fifthly, the fiber and the terms of the universal plus to be read, as we all agree, in that country, and this meeting is as follows ... ".

It was realized, however, in time, that the Latins did not wish to examine the differences and causes of Schism and generally true ecclesiastical union, but sought the subjugation of the Orthodox Church to the Pope and its acceptance by the Latin hetero-teachers of the schismatics. He thus considered it his duty to lead the pan-Orthodox reaction to the Latin designs and to become head of the called Antenotics, not only during the Synod but also after his return to Constantinople. He therefore rejected during the synodic discussions the claims and arguments of the Latins and refused to sign the condition of the imposed pseudo-union. The non-signature of the unacceptable for the common Orthodox ecclesiastical conscience, written by St. Mark, was so significant that as soon as Pope Eugene II (1431 - 1447) was informed he was shouting: "So we did nothing."

Shortly afterwards the emperor offered the patriarchal throne to the Saint, but he refused. Since he did not wish to co-operate with the Latin Patriarch Mitrophanes of Kyzykou, he left Constantinople on the day of Pentecost 1440 and came to Ephesus. But there he was also bothered by unionists. So he left for Mount Athos. On the way, passing through the island of Lemnos, he was detained and confined there by order of the emperor. He stayed in Lemnos for two years and from there he published his great circular "Orthodox Christians all over the earth and islands". After the divine in the soul and option Saint, he came to Constantinople, where he slept peacefully on June 23, 1444 AD. and was buried in the monastery of St. George of the Magans. Patriarch Gennadius Scholarios, in 1456 AD, ordained by a synodic act to commemorate the saint on January 19th.

Introit. Sound c. Divine faith.

Divine Belief, Confession, Greatly Fragile, The Church, Aunt to Uncle Marche, We Are Exalted, Overseers of Patriarchal Worship, and Darkened Heights. Every day, Christ begged God, I donate half as much to an old man.

It's close. Sound c. Virgo today.

Armorless, dressed theologian, owe it to the deceased, the Western rebellious, instrumental, the Paraclete born, the bastion, Orthodoxy promoted; thus they are baptized; glad oh Marche, Orthodox pride.

Magnificent.

Of Orthodoxy lightning, glittering in the West, I have vividly explored, westward, the terms of the Fathers, oh Marche rhetoricians, your pyrene language.