ΠΑΤΕΡΙΚΕΣ ΓΝΩΜΕΣ

Ὁμιλία  στὴν  Κυριακὴ Η΄ τοῦ Λουκᾶ

(Κυριακὴ τοῦ καλοῦ  Σαμαρείτη)

«Πορεύου  καὶ  σὺ  ποίει  ὁμοίως»

            Μ’ αὐτὰ τὰ  λόγια  ἐπισφράγισε  ὁ Χριστὸς τὴν παραβολὴ τοῦ καλοῦ  Σαμαρείτη, μὲ  τὴν ὁποία  μάλιστα  δίδαξε  ὁ Χριστὸς  τὴν  μεγάλη ἀρετὴ  τῆς  ἀγάπης  σὲ  ἕναν   Νομικὸ  τῆς ἐποχῆς Του.

Αἰτία  τοῦ  ἐρωτήματος  τοῦ  νομικοῦ  ὅμως     «καὶ  τὶς ἐστι  μου πλησίον;»  ἦταν ἐπειδὴ    ὁ  νομικὸς  ἤθεέ  νὰ  πειράξει  τὸν Χριστό.  Γι’ αὐτὸ ἄλλωστε  ὁ Χριστὸς  εἶπε  καὶ    τὴν   παραβολὴ  τοῦ  καλοῦ  Σαμαρείτη. Μὲ  τὴν  παραβολὴ  αὐτὴ δίδαξε  ἐπίσης      τὴν   ἀρετὴ  τῆς ἀγάπης.  Δίδαξε  δηλαδὴ    ὁ  Χριστὸς   στοὺς  ἰουδαίους, ἀλλὰ καὶ σὲ  ὅλους   ἐμᾶς      τὴν   κορωνίδα  τῶν ἀρετῶν,   ποὺ  εἶναι  ἡ   ἀγάπη.

  «Ἄνθρωπός  τις  κατέβαινεν  ἀπὸ  Ἱερουσαλὴμ  εἰς Ἱεριχώ,   καὶ λησταῖς περιέπεσεν».    Κάποιος  ἄνθρωπος,   λέει ἡ  Γραφή, κατεβαίνοντας  πρὸς τὴν Ἱεριχὼ  ἔπεσε σὲ ἐνέδρα ληστῶν,  οἱ  ὁποῖοι, ἀφοῦ       τὸν λήστευσαν τὸν  κτύπησαν θανάσιμα καὶ  τὸν  ἄφησαν    ἑτοιμοθάνατο,  ὅπως   μᾶς  λέει τὸ  εὐαγγέλιο,    «ἀφέντες αὐτὸν  ἡμιθανῆ  τυγχάνοντα».  Ὁ  ἄνθρωπος  αὐτὸς    ἔπεσε  σὲ  ἐνέδρα  ληστῶν  διότι   τὸ καιρὸ  ἐκεῖνο    στοὺς  τόπους  ἐκείνους  ὑπῆρχαν πολλοὶ ληστὲς ποὺ     συνελάμβαναν τοὺς  διαβάτες  ποὺ  περνοῦσαν ἀπὸ τὰ μέρη  ἐκεῖνα, καὶ  κατόπιν   τοὺς  κακοποιοῦσαν.

Ἔτσι  καὶ ὁ  ἰουδαῖος  αὐτὸς  τῆς  εὐαγγελικῆς  μας  περικοπῆς,   μετὰ  τὴν  κακοποίησή   του   ἰουδαίου, ἀντὶ νὰ  βοηθηθεῖ ἀπὸ  τοὺς    δύο   περαστικοὺς  ποὺ περνοῦσαν ἀπὸ κοντά    του, τὸν   ἱερέα  καὶ τὸν     λευίτη, βοηθήθηκε  ἀπὸ  ἕναν  φαινομενικὰ  ὡς  ἐχθρό του,  ἕνα  σαμαρείτη.   Ὅπως  μᾶς  λέει τὸ εὐαγγέλιο, ἀρχικὰ  πέρασε   ἀπὸ κοντά  του   ἕνας  ἱερεὺς τοῦ Ἰσραήλ,  ἀλλὰ  «ἐλθὼν καὶ ἰδὼν τὸν  πάσχοντα ἀντιπαρῆλθεν»  προσποιούμενος  τὸν  ἐμπερίστατο ὁ ὁποῖος     ἔχει  πολλὲς  καὶ   ἐπίγουσες ἐργασίες   νὰ φέρει εἰς  πέρας. Μετὰ ἀπὸ  λίγο πέρασε κι  ἕνας  λευίτης,  ἕνας     βοηθὸς    τοῦ ἱερέως,  ἀλλὰ  κι  αὐτὸς    προσπέρασε,  «ἀντιπαρῆλθεν».  Θὰ  περιμέναμε ἔτσι νὰ ἀφεθεῖ    ὁ  ἄνθρωπος αὐτὸς  στὴ  τύχη  του.   Ὅμως  πέρασε  καὶ  ἕνας  Σαμαρείτης   ὁ  ὁποῖος ἔδειξε,   ἀναπάντεχα, μεγάλη  ἀγάπη  στὸν    πάσχοντα  πλησίον  του. 

Ἡ  ἀγάπη  τοῦ   Σαμαρείτη  αὐτοῦ   πρὸς  ἕνα   ἐχθρό  του, τὸν    πάσχοντα  Ἰουδαῖο  φανερώθηκε  μὲ  πάρα πολλοὺς  τρόπους. Ἡ  ἀγάπη  αὐτὴ  τοῦ Σαμαρείτη  αὐτοῦ    δείχνει  σὲ  ὅλους  μας ὅτι    πρέπει   νὰ   βοηθοῦμε  τοὺς  πάσχοντες   ἀδελφούς    μας;

Κατ’ ἀρχὰς  ἡ ἀρετὴ  τῆς  ἀγάπης   πρέπει  νὰ ἐκφράζεται   ἔμπρακτα  καὶ ὄχι  μόνο μὲ  λόγια. Χρειάζεται νὰ ἀγαποῦμε τοὺς  συνανθρώπους  μας ὅπως  ὁ Σαμαρείτης  ποὺ  ἔκανε τὸ πᾶν γιὰ νὰ   θεραπεύσει   τὸν  πληγωμένο  Ἰουδαῖο.  Γιατὶ ὁ   Σαμαρείτης  αὐτὸς  δὲν  ἔμεινε  μόνο   στὶς  εὐχές, λέγοντας  πρὸς  τὸν   πάσχοντα     καλὴ   ἀνάρρωση, ἀλλὰ  κατέβηκε ἀπὸ τὸ ὑποζύγιό του καὶ  ἄλοιψε  τὶς πληγὲς  τοῦ  πληγωμένου  αὐτοῦ ἀνθρώπου   μὲ  λάδι καὶ  κραςὶ καὶ     δένοντας   τὶς  πληγές  του  μὲ  πρόχειρους  ἐπιδέσμους.  Ἔπειτα  ὁ σαμαρείτης     ἀνέβασε  τὸν  πληγωμένο  ἄνθρωπο   πάνω   στὸ   ζῶο  του   καὶ   τὸν   μετέφερε  στὸ  πλησιέστερο   πανδοχεῖο.

Ὅπως  λέει   ὁ  ἅγιος  Ἰάκωβος   ὁ  Ἀδελφόθεος,  ὁ  ἄνθρωπος  ποὺ  δὲν  ἔχει  ψωμί,    καὶ  ἔχει  ἀνάγκη  ἀπὸ ψωμὶ δὲν  χορταίνει  μὲ   εὐχὲς καὶ ὡραῖα  λόγια,    ἀλλὰ  μόνο   προσφέροντάς  του  ὑλικὰ  ἀγαθά. Γι’ αὐτό, ἄλλωστε, καὶ     ὁ   ἅγιος Ἰωάννης  ὁ  εὐαγγελιστὴς   λέει:  «τεκνία, μὴ  ἀγαπῶμεν  μόνο  λόγῳ, μηδὲ  γλώσσῃ,  ἀλλ’ ἐν  ἔργῳ  καὶ  ἀληθείᾳ». (Α΄Ἰω. 3,18)

Ἐπειδὴ ὅμως ὁ  Σαμαρείτης   δὲν  ἀρκέστηκε    μόνο  νὰ  βάλει τὸν  πληγωμένο  αὐτὸ  Ἰουδαίο  στὸ  πλησιέστερο  πανδοχεῖο τῆς περιοχῆς ἐκείνης,   δίδοντας   καὶ   δύο  δηνάρια  στὸν   πανδοχέα  ζητώντας  του  νὰ κάνει  ὅ,τι  ἄλλο   χρειαζόταν   γιὰ   τὴν    θεραπεία τοῦ         τραυματία.  

Ἔτσι  καὶ   μεῖς     ποτὲ  δὲν  πρέπει   νὰ  περιμένουμε  νὰ  ἔρθουν   καὶ  νὰ  κτυπήσουν  τὴν  πόρτα  τοῦ  σπιτιοῦ  μας οἱ  πτωχοὶ καὶ ἀναξιοπαθοῦντες συνάνθρωποί  μας. Διότι    πρέπει   ἐμεῖς  πρῶτα     νὰ  ψάξουμε   καὶ νὰ  βροῦμε  τοὺς  ἀναξιοπαθοῦντες     προσφέροντας  πρὸς  αὐτοὺς    τὴ  βοήθειά  μας. Διότι  ἡ   ἔμπρακτη  αὐτὴ    ἀγάπη   μας  πρὸς  τοὺς πτωχοὺς  καὶ ἐνδεεῖς  ἀνθρώπους   ἀποδεικνύει  τὴν  ἀληθινή μας     ἀγάπη    μας  μὲ  ὅλη  τὴ δύναμη   τῆς  ψυχῆς  μας.  Εἶναι  ἀνάρμοστο  σὲ  χριστιανοὺς     νὰ   δίδουν  λίγα  χρήματα    στοὺς πτωχοὺς  γιὰ     νὰ  τοὺς  «ξεφορτωθοῦν».  Διότι  οἱ  χριστιανοὶ    πρέπει  νὰ θεωροῦν  τοὺς  πτωχοὺς  ἀδελφούς  τους   ὡς  πραγματικοὺς ἀδελφούς  μας,     καὶ  νὰ  τοὺς   ἀγαποῦν,  ὅπως    ἀγαποῦν  καὶ    τὸν  ἑαυτό  τους.

Ὅπως     ὁ  Σαμαρείτης  ἄλοιψε    μὲ  λάδι  καὶ κρασὶ  τὸν  πληγωμένο   Ἰουδαῖο,       ἔδεσε  τὶς  πληγές  του  μὲ  πρόχειρους  ἐπιδέσμους  πηγαίνοντας  τον  στὸ  πανδοχεῖο,  ἔτσι  καὶ  μεῖς   ἄς  χρησιμοποιοῦμε  ὅλους  τοὺς  δυνατοὺς  τρόπους  βοηθείας  τῶν  ἀναξιοπαθούντων  ἀδελφῶν  μας.      

Ἡ  τελεία  ἀγάπη  δὲν  φοβᾶται    κανένα πρόβλημα, ἀφοῦ   «ἡ τελεία  ἀγάπη ἔξω βάλλει  τὸν φόβον».   (Α΄Ἰω. 4,18)   Ὅπως  ὑπῆρχε  κίνδυνος νὰ δοκιμάσει     ὁ   Σαμαρείτης   πολλοὺς  διωγμοὺς  ἀπὸ  τοὺς  ληστὲς  ποὺ    παραφύλαγαν  ἐκεῖ  κοντὰ  ποὺ  ἦταν  ὁ  ἐκπεσὼν  στοὺς  ληστὲς  Ἰουδαῖος,  ἔτσι  καὶ  μεῖς, ἄν  θέλουμε  βέβαια  νὰ  δείχνουμε  πραγματικὴ  ἀγάπη,   νὰ    μὴ  λογαριάζουμε  κινδύνους    ὅταν  προσφέρουμε  τὴν  βοήθειά  μας  πρὸς   τοὺς   πτωχοὺς  καὶ  ἀναξιοπαθοῦντες   συνανθρώπους  μας.    

Πρέπει  νὰ  τονίσουμε  ὅμως   ὅτι  ἡ  ἀγάπη  μας πρέπει  νὰ  ἐπιτελεῖται   ἀνιδιοτελῶς. Πρέπει  δηλαδὴ  νὰ   γίνεται  χωρὶς   ἴδιον   ὄφελος,  χωρὶς  δηλαδὴ  νὰ  γίνεται      γιὰ   ἐπίδειξη  καὶ    ματαιοδοξία.  Ὀφείλουμε  δηλαδὴ  νὰ    κάνουμε  ἔργα  ἀγάπης χωρὶς  νὰ      δημοσιεύουμε   τὰ ἀγαθά  μας  ἔργα     στὰ  Μ.Μ.Ε.,  διότι  ἔτσι προσβάλονται οἱ πτωχοὶ καὶ ἀναξιοπαθοῦντες συνανάνθρωποί  μας.  Ἀντίθετα,    ἄν τὰ λεγόμενα   ὡς   καλά  μας  ἔργα   γίνονται   μυστικῶς, μόνο τότε    εἶναι   εὐλογημένα  ἀπὸ  τὸ   Θεό.  Διότι     τὰ    ἔργα μας  ἄν  θέλουμε  νὰ  μὴν   εἶναι   «εἰς τὸ θεαθῆναι τοῖς ἀνθρώποις» πρέπει  νὰ  γίνονται  μυστικά.   

Ἀδελφοί μου! Αὐτὸς   ὁ   καλὸς  Σαμαρείτης  τοῦ εὐαγγελίου  μας  δὲν  εἶναι  ἄλλος  ἀπὸ  τὸν  Κύριό  μας Ἰησοῦ  Χριστό· εἶναι Αὐτὸς  δηλαδὴ  ποὺ  εἶναι  Αύτὸς  ὁ  ὁποῖος   ἦρθε  στὴ  γῆ  μας ὡς  Τέλειος  ἄνθρωπος,  χωρὶς  ὅμως   τὴν ἁμαρτία∙ εἶναι  Αὐτὸς ὁ  ὁποῖος    πλησίασε  τοὺς  πληγωμένους  ἀνθρώπους  καὶ  τοὺς  θεράπευσε  ἀπὸ  τὶς  πληγὲς  τὶς  ὁποῖες    προξένησαν οἱ  νοητοὶ   ληστές, οἱ   δαίμονες. Διότι   οἱ πνευματικοὶ  αὐτοὶ  ληστὲς  πλήγωσαν  καὶ πληγώνουν  συνεχῶς   τὶς  ψυχὲς  τῶν  ἀνθρώπων   ἀφήνοντάς  τες   γυμνὲς ἀπὸ  ἀρετές.  Ἀλλὰ  ὁ Χριστός,   ἐπειδὴ  οἱ   δαίμονες  πλήγωσαν τὶς ψυχές  μας μὲ  τὴν  ἁμαρτία  καὶ τὸ  κακό,   μᾶς  ἔδωσε  τὸ  καλύτερο  φάρμακο,  τὸ  σῶμα  του  καὶ τὸ Αἷμά  του. Ὁ  Χριστός, ἀκολούθως,  μᾶς ἔβαλε   στὸ  μεγάλο  Του  Πανδοχεῖο, ποὺ  εἶναι   ἡ  Ἁγία  Του Ἐκκλησία, ὅπου καὶ  μᾶς  προσφέρεται τὸ Σῶμα  του   καὶ τὸ  Αἷμά  του. Εὔχομε,  ἀδελφοί   μου  καὶ  ἀδελφές  μου,  νὰ  ἐφαρμόζουμε  ὅλοι  μας    καὶ   σὲ ὅλη  μας  τὴ ζωὴ  αὐτὸ  ποὺ   ἔπραξε καὶ  ὁ καλὸς  Σαμαρείτης· νὰ   ἐφαρμόζουμε δηλαδὴ   τὸ  παράδειγμα ὄχι    τοῦ  ἱερέως καὶ   τοῦ λευίτου,  ἀλλὰ  τοῦ  καλοῦ  Σαμαρείτη, ἄν  ἐπιθυμοῦμε  νὰ κερδίσουμε      διὰ πρεσβειῶν  πάντων τῶν ἁγίων καὶ ὁσίων τῆς Ἐκκλησίας  μας     τὴ  δόξα  τῆς  Βασιλείας  τῶν Οὐρανῶν.  Ἀμήν!