Γενέσιον του Τιμίου ενδόξου Προφήτου, Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου

Η  Εκκλησία, τρία μόνο Γενέθλια τιμά και εορτάζει: α. του Δεσπότου και  Κυρίου  μας Ιησού  Χριστού, β. της  Υπεραγίας  Θεοτόκου,  και  γ. του  Τιμίου  Προδρόμου.

Τα γεγονότα  της γεννήσεως του Τιμίου Προδρόμου αναφέρει  ο  Ευαγγελιστής  Λουκάς στο  α’  κεφάλαιο  του  Ευαγγελίου  του.

Γράφει, λοιπόν, ότι στις ημέρες του βασιλέως Ηρώδη εζούσε στην Ιουδαία κάποιος ιερέας που λεγόταν Ζαχαρίας. Είχε σύζυγό του την Ελισάβετ, η οποία  ήταν  απόγονος του  Προφήτου  Ααρών. Ήσαν  και οι δύο άνθρωποι του Θεού και εζούσαν με δικαιοσύνη, φόβο Θεού, ευλάβεια, σωφροσύνη, και ετηρούσαν τις θείες εντολές. Για πολλἀ  χρόνια  ικέτευαν  τον Κύριο  να  τους ευλογήσει  με τη χαρά  της  τεκνογονίας, αλλά δεν είχαν αποκτήσει, παρά τη θερμή προσευχή τους, παιδί. Ο  Ζαχαρίας  και  η στείρα  σύζυγός  του  Ελισάβετ  είχαν  φθάσει σε βαθύ  γήρας  και  δεν είχαν πλέον ελπίδα  να  τεκνοποιήσουν.

Ενώ ο  ιερέας Ζαχαρίας ευρισκόταν μία ημέρα στο ναό  και  εθυμίαζε  στο  ιερό  Βήμα, εφανερώθηκε  σ’ αυτόν Άγγελος  Κυρίου,  για  να  προμηνύσει  τη  γέννηση  του επιγείου  και  ενσαρκου άγγελου, του  Βαπτιστού  Ιωάννου.  Βλέποντάς  τον  ο  Ζαχαρίας εταράχθηκε και εφοβήθηκε τόσο πολύ  ώστε έμεινε εκστατικός. Τότε ο Άγγελος  Κυρίου του  είπε:  «Μη  φοβάσαι,  Ζαχαρία.  Γιατί  ο  Θεός εδέχθηκε την προσευχή σου και  η γυναίκα σου, η  Ελισάβετ, θα γεννήσει υιό. Και  θα τον ονομάσεις Ιωάννη.  Και θα δοκιμάσεις μεγάλη χαρά και αγαλλίαση. Πολλοί θα χαρούν για τη γέννησή  του,  γιατί  θα  είναι  μεγάλος  και  περιφανής  ενώπιον  του  Θεού.  Θα  λάβει  όλο το πλήρωμα της Θείας Χάριτος και θα γεμίσει από τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος, όταν  ακόμη  θα  κυοφορείται  στην  κοιλία  της  μητέρας  του  Ελισάβετ.  Και με το κήρυγμά του θα  επιστρέψουν  πολλοί  Ισραηλίτες  στη  γνώση  του  Αληθινού  Θεού, του  Κυρίου  αυτών».

Ακούγοντας  έκπληκτος  ο  Ζαχαρίας  το  μήνυμα  του  Αγγέλου,  κατεπλάγη  και  τον ερώτησε γεμάτος απορία:  «Πως είναι δυνατόν να γίνει αυτό;  Και  με ποιο  τρόπο  θα  το γνωρίσω  και θα το πιστέψω, όταν είμαι γέροντας στην ηλικία και η γυναίκα μου υπέργηρη και στείρα;». Τότε ο Άγγελος του είπε:  «Εγώ είμαι ο Γαβριήλ, που παρουσιάζομαι ενώπιον του Θεού και  με απέστειλε ο Θεός να σου φέρω αυτή  τη χαρμόσυνη αγγελία. Και  ιδού, επειδή  δεν  επίστεψες  στα  λόγια  μου,  θα  μείνεις  άλαλος μέχρι την ημέρα που  θα  εκπληρωθούν  όσα  σου  προανήγγειλα,  δηλαδή  μέχρι να  γεννηθεί  ο  Ιωάννης».

Πράγματι  από εκείνη  την  ημέρα  ο  Ζαχαρίας  έμεινε  βουβός  και  άλαλος,  έως  ότου  η   Ελισάβετ  έτεκε  τον  Πρόδρομο.

Την  όγδοη  ημέρα  οι  συγγενείς  ήλθαν  για  να  εκτελέσουν  την  περιτομή  του  παιδιού  και  ήθελαν  να  το  ονομάσουν με  το  όνομα  του  πατέρα  του,  Ζαχαρία.  Αλλά  η  Ελισάβετ  τους  είπε  ότι  θα  ονομαστεί  Ιωάννης.  Στην  απορία  τους,  πως  θα λάβει  το  όνομα  αυτό,  επειδή  κανένας  από  τους  συγγενείς  δεν  είχε  το  όνομα  αυτό, ο  Ζαχαρίας  εζήτησε μία μικρή  πλάκα  επί  της οποίας  έγραψε  τα  ακόλουθα: «Ιωάννης είναι το  όνομά  του».  Και  εξεπλάγησαν  όλοι.  Ο  Ζαχαρίας  δε  άνοιξε  αμέσως  το στόμα  του  και  ευλογούσε τον Θεό μέσα από την καρδιά του. Ο  δε Ιωάννης καθημερινά αναδεικνυόταν ως έμψυχο όργανο της Χάριτος  του  Θεού, πλήρης  των χαρισμάτων του Αγίου Πνεύματος, στήλη κάθε αρετής και ευσέβειας.
Κατά τους τελευταίους βυζαντινούς χρόνους, η εορτή αυτή ετελείτο στο ναό του Προδρόμου  της  Πέτρας,  με  την  παρουσία  του  αυτοκράτορος.

Απολυτίκιον. Ήχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.
Προφήτα και Πρόδρομε, της παρουσίας Χριστού, αξίως ευφημήσαί  σε,  ουκ  ευπορούμεν ημείς,  οἱ  πόθω  τιμ.ωντές  σε·  στείρωσις  γαρ  τεκούσης,  και  πατρός  αφωνία,  λέλυνται τη ενδόξω, και σεπτή σου γεννήσει, και  σάρκωσις  Υιού  του  Θεού,  κόσμω κηρύττεται.

Κοντάκιον. Ήχος γ’. Η Παρθένος σήμερον.
Η  πριν στείρα  σήμερον,  Χριστού  τον  Πρόδρομον  τίκτει,  και αυτός  το  πλήρωμα, πάσης  της  προφητείας·  όνπερ γαρ, προανεκήρυξαν οι Προφήται, τούτον δη, εν  Ιορδάνη  χειροθετήσας,  ανεδείχθη  Θεού  Λόγου,  Προφήτης κήρυξ, ομού και Πρόδρομος.

Μεγαλυνάριον.
Άνθος  το  θεόσδοτον  εκφυέν, σήμερον εκ στείρας, ευωδίας αγιασμού, έπλησε τα πάντα,  την  έρημον  τα  όρη,  των  ποταμών  τα  ρείθρα,  Χριστού  ο  Πρόδρομος.