Μνήμη εγκαινίων της Κωνσταντινουπόλεως

Στις 11 Μαΐου του 330 μ.Χ. τελέσθηκαν τα εγκαίνια της Κωνσταντινουπόλεως, της  πόλεως  της  Θεοτόκου,   μία  που   κατά    το  αρχαίο   έθος   «τας  π όλεις  μετά  την  κτίσιν  καθαίρειν  είθιστο».  Ο  εορτασμός τότε κράτησε επί σαράντα ημέρες και διασώθηκε  μέχρι  σήμερα  στο  Μηνολόγιο της  Εκκλησίας μας. Η  λιτή για   την   γενέθλια  ημέρα  της  Πόλεως  ξεκινούσε από την περιοχή του Φόρου   και  συνεχιζόταν  μέχρι  την Μεγάλη  Εκκλησία. Επί  της  βασιλείας  του  Μεγάλου  Κωνσταντίνου  άρχισε  η ανέγερση του ναού  της  Αγίας  Σοφίας  σε  ρυθμόβασιλικής, που  τότε,  προφανώς  λόγω  του   μεγέθους  του,  ονομαζόταν Μεγάλη   Εκκλησία.  Τα  εγκαίνια  όμως  του  ναού αυτού  έγιναν   μετά   την   κοίμησή   του,   στις   15   Φεβρουαρίου   του   360   μ.Χ.,   οπότε    και    επίσημα    ονομάσθηκε  Αγία Σοφία.

Τα  έργα  της πρώτης φάσεως  ανοικοδομήσεως  της  Πόλεως  επί  μεγάλου   Κωνσταντίνου  στοίχισαν,  κατά τον  Κωδινό,   60.000  λίτρες  χρυσού.

Η συγκεκριμένη ημέρα της τελέσεως των εγκαινίων της Κωνσταντινουπόλεως επιλέχθηκε σκόπιμα, γιατί συνέπιπτε  με  την  ημέρα   της   μνήμης   του    μαρτυρίου  του  Αγίου  Μωκίου,   ο   οποίος   ήταν    και    ο   πολιούχος   του   Βυζαντίου.           
Μεταγενέστερες παραδόσεις, που καταγράφονται είτε σε χρονογραφήματα   είτε   σε   αγιολογικές   παραστάσεις,   αλλά   και   σε αυτή   ακόμα   την   υμνολογία   της    Εκκλησίας   μας,    θέλουν  τον Μέγα Κωνσταντίνο να  προσφέρει  την  πόλη  του  στην  Υπεραγία  Θεοτόκο.

Απολυτίκιον.   Ήχος   β’.
Της  Θεοτόκου   η  πόλις,  τη    Θεοτόκω   προσφόρως,   την   εαυτής ανατίθεται   σύστασιν·  εν    αυτή    γαρ    εστήρικται   διαμένειν,   και   δι’  αυτής    περισώζεται  και  κραταιούται,    βοώσα   προς    αυτήν·    χαίρε    η  ελπίς  πάντων  των  περάτων    της   γης.

Κοντάκιον. Ήχος   β’. Τοις   των   αιμάτων. 
Ως  περιούσιος  κλήρος   η   πόλις    σου,   προσανατίθεται    Κόρη   τη  σκέπη  σου·  ήν  σκέποις   αμάχω   ισχύϊ    σου,   σοι  αφορώσαν    Παρθένε  και    κράζουσαν·   Συ    εί    του   λαού   σου    ασφάλεια.

Μεγαλυνάριον.
Πόλις   η   περίοπτος   του   Χριστού, Κεχαριτωμένη, Παντευλόγητε  Μαριάμ,   ήνπερ    έσχες    πόλιν,    ως    σχοίνισμα    και   κλήρον, φυλάττοις    τε    και   σώζοις,   τη   προμηθεία  σου.

Memory of inauguration of Constantinople

On May 11, 330 AD. the inauguration of Constantinople, the city of the Theotokos, one that according to the ancient ethos "all after the building of the sanctuary was customary". The celebration then lasted for forty days and was rescued to date in our Church Minoan. The austere for the birthday of the city began from the area of ​​the Forum and continued until the Great Church. On the reign of Grand Constantine began the erection of the church of Hagia Sophia in a rhythm of basilica, which, apparently because of its size, was called the Great Church. But the inauguration of this temple was made after his death on February 15, 360 AD, when he was officially named Hagia Sophia.

The works of the first phase of the rebuilding of the City over Constantine cost 60,000 liters of gold according to the Code.

This particular day of the inauguration of Constantinople was deliberately chosen because it coincided with the memory of the martyrdom of St. Mokios, who was also the patron saint of Byzantium.

Subsequent traditions, recorded either in chronographs or in hagiological performances, but also in this hymnology of our Church, want Constantine to offer his city to the Most Holy Theotokos.

Apolyticus. Sound b '.

The Virgin Mary, the Theotokos, is comfortably commissioned; in her, she stays in the house, and through it she is crucified and bewildered, I struggle with her; the hope of all the earth's passages has been rejoiced.

Kontakion. Sound b '. Those of the blood.

As the courageous courage is your city, there is a daughter of thy neck: Thou art unclean to thy strength, and to thee coverest thee, and covereth thee;

Majesty.

The city of Christ, the Eucharist, the Lord, Mary, you have visited the city, as a stud and a lot, guarded and saved, your commission.