Ὁμιλία στὴν Κυριακὴ τῆς Σαμαρείτιδος

«Ἔρχεται   ὥρα,   καὶ   νῦν   ἐστιν,   ὅτε  οἱ   ἀληθινοὶ προσκυνηταὶ   προσκυνήσουσι   τῷ   Πατρὶ   ἐν  πνεύματι  καὶ   ἀληθείᾳ   δεῖ   προσκυνεῖν»

            Ἐπειδή,   ἀδελφοί   μου,  ὅλοι  μας   οἱ   ἄνθρωποι εἶναι  ἀπὸ   τὴ     φύση   τους   ἄνθρωποι  οἱ ὁποῖοι  πρέπει  νὰ     ἀγαποῦν   τὸ   Θεό  ὀφείλουν  νὰ   προσεύχονται  καὶ    νὰ  λατρεύουν    τὸ   Χριστὸ   ὅπως  ἐπιθυμεῖ   Αὐτός,   ὁ  Χριστός.  Διότι  καὶ   οἱ   λατρεῖες  τῶν  Ἰουδαίων, ἀλλὰ    καὶ  ὅλων   τῶν  ἐθνικῶν   λαῶν   τῆς  γῆς  ἦταν  ἀτελεῖς    λατρεῖες  ἐν  σχέσει  μὲ   τὴ χριστιανικὴ  λατρεία. 

            Διότι  οἱ  Ἰουδαῖοι, παρ’ ὅλο  ποὺ  λάτρευαν  τὸ   Θεὸ  στὸ   ναὸ   τοῦ   Σολομῶντος   ἤ   καὶ    ἡ   λατρεία    τῶν  Σαμαρειτῶν  ἤ   τῶν   ἐθνικῶν   ἦταν   ἀτελεῖς    λατρεῖες,   ἀφοῦ   ἡ   μόνη    τέλεια  λατρεία,   ὅπως  εἴπαμε ἀνωτέρω   εἶναι  ἡ  χριστιανική,   ἡ  ὁποία  ἔχει ὡς   κέντρο  της  τὸ  σταυρὸ  τοῦ  Κυρίου  μας.

            Σύμφωνα   ὅμως    μὲ   τὸ  διάλογο  τοῦ    Χριστοῦ  μὲ    τὴ  Σαμαρείτιδα ἡ  σωτηρία   «ἐκ   τῶν   Ἰουδαίων ἐστι». Παρ’ὅλα  αὐτὰ   ἡ  σωτηρία  τῶν  χριστιανῶν  ἔρχεται   στοὺς  ἀνθρώπους  μόνο   διὰ  τοῦ  σταυροῦ καὶ  τῆς  ἀναστάσεώς  τοῦ  Χριστοῦ.  Διότι  ἡ        ἰουδαϊκὴ  λατρεία  ἦταν  ἕνας    τύπος  τῆς  ἀληθινῆς  λατρείας τοῦ   Χριστιανισμοῦ.   

          Μιλώντας  ὁ Χριστὸς  μὲ  τὴ  Σαμαρείτιδα  δίνει   σὲ  ὅλους  μας   τὴν  ἀληθινή,  καὶ    θεία  λατρεία  τὴν  ὁποία    μᾶς   δίδαξε Αὐτός,     ὁ  Γλυκύτατος  Διδάσκαλός  μας. Γιατὶ  ἔδωσε   στὴ   Σαμαρείτιδα  νὰ   καταλάβει  ὅτι  ὁ ἄνθρωπος  ξεδιψᾶ  ἀληθινὰ  μὲ  ἕνα  ἄλλο  νερό,  μὲ  ἕνα  νερὸ πνευματικό. Ἡ  διδασκαλία  αὐτὴ τοῦ  Χριστοῦ ἔγινε  δίπλα  στὸ   πηγάδι  τοῦ Ἰακώβ,  τὸ   ὁποῖο    βρισκόταν  κοντὰ στὸ  χωρίο  Συχάρ.

Ἡ   γυναίκα  αὐτή,  παρ’ὅλο  ποὺ  ἦταν    Σαμαρείτις,  καὶ οἱ    Σαμαρεῖτες  ἦταν  στὰ  μαχαίρια  τὸ καιρὸ ἐκεῖνο, δὲν  τὴν  ἄφησε  ὁ  Χριστὸς  ἀδιαφώτιστη  περὶ   τῆς  ἀληθινῆς  λατρείας.    «Οὐ συγχρῶνται, βέβαια,   Ἰουδαῖοι  μὲ     Σαμαρεῖτες», ἀλλὰ     ὁ  Χριστὸς     ποὺ  ἦρθε  στὸ   κόσμο  μας  γιὰ  ὅλους  τοὺς ἀνθρώπους  πλησίασε καὶ  τὴ     Σαμαρείτιδα γυναῖκα   γιὰ  νὰ  τὴν κάνει  εὐαγγελίστρια  καὶ ἁγία  Φωτεινή.   

            Ὁ Χριστός,  βέβαια, ὡς  παντογνώστης   καὶ    Θεός,   γνώριζε   καὶ  τὸ ὅτι   ἡ γυναῖκα   αὐτὴ  ζοῦσε      ἄστατη  καὶ ἁμαρτωλὴ    ζωή· ἤξερε  δηλαδὴ  ὅτι  ζοῦσε    πρωτίτερα    μὲ   ἄλλους  πέντε  ἄνδρες,    καὶ  τὸν   ἄνδρα  τὸν   ὁποῖο  ἔχει    ἦταν  παράνομος, ἀφοῦ  δὲν  εἶχε  συνάψει   γάμο   μαζί   του.     

Κατὰ  τὸ  διάλογο,  βέβαια,  μὲ τὸ   Χριστὸ ἀποκαλύφθηκε  καὶ  ἡ    ἁμαρτωλὴ  ζωή τῆς  Σαμαρείτιδος, ἀλλὰ     ἡ  γυναῖκα  ὡς     ταπεινόφρων  κόρη  ποὺ  ἦταν   δὲν  προσεβλήθη  ἀπ’ αὐτὴν  τὴν ἀποκάλυψη   τοῦ   Χριστοῦ. Γι’ αὐτὸ  καὶ     δὲν   θεώρησε  τοὺς  λόγους   τοῦ   Κυρίου μας  ὡς   προσβλητικούς, ἀλλὰ  διὰ   τοὺς  λόγους  αὐτοὺς  ἔδωσε  στὴ  γυναῖκα  αὐτὴ   καὶ   ἀφορμὴ  γιὰ   νὰ  ἐπιλύσει    μεταφυσικὰ   προβλήματά   της.  Γιατὶ   ἡ   γυναῖκα  αὐτὴ  κατάλαβε  ὅτι   ὁ   Χριστὸς  ἦταν  μέγας  προφήτης ποὺ  θὰ  μποροῦσε νὰ  τῆς  πεῖ ποῦ   λατρεύεται  ὁ   ἀληθινὸς  Θεός.  Γι’ αὐτὸ   καὶ ἡ Σαμαρείτις  ἤθελε νὰ  μάθει  ποῦ  πρέπει νὰ λατρεύουμε  τὸ   Θεό,      στὸ   ὄρος   Γαριζίν,   ὅπου  λάτρευαν  οἱ Σαμαρεῖτες, ἤ    στὸ   Ναὸ   τοῦ   Σολομῶντος,  ὅπως   οἱ Ἰουδαῖοι;     

          Λαμβάνοντας  ἀφορμή,   ὁ Χριστός,   ἀπὸ  τὸ ἐρώτημα  αὐτὸ  τῆς   Σαμαρείτιδος   εἶπε:   «ἔρχεται ὥρα,   ἡ  ὁποία   ὥρα  καὶ   ἦρθε, ὅπου    οἱ   ἀληθινοὶ  λάτρεις  τοῦ Θεοῦ θὰ προσκυνοῦν τὸν Θεὸ  «ἐν  πνεύματι  καὶ ἀληθείᾳ».     Ὅταν,   πάλι,   ἡ  Σαμαρείτιδα       εἶπε   στὸ  Χριστό  ὅτι    γνωρίζει  πὼς     θὰ  τὰ   μάθει ὅλα  αὐτὰ  ὅταν    ἔρθει  ὁ  Μεσσίας  Χριστός,   δέχτηκε  ἀπὸ  τὸ   Χριστὸ  ἀποκαλύψεις,   τὶς ὁποῖες  ὁ Χριστὸς  ἀποκάλυψε  σὲ πολὺ λίγους  ἀνθρώπους. Διότι εἶπε ὁ Χριστὸς    στὴ  Σαμαρείτιδα: «ἐγὼ εἰμι ὁ λαλῶν  σοι», ἐγώ   εἶμαι    ὁ    Μεσσίας    ποὺ  περιμένατε    καὶ    περίμεναν   ὅλοι   οἱ   αἰῶνες.

          Ὑπῆρχαν βέβαια  καὶ  λατρεῖες  ποὺ  τελοῦνταν  καὶ  πρὸ Χριστοῦ, ἀλλὰ  οἱ  λατρεῖες  αὐτές, ὅπως  προείπαμε,  ἦταν    λαθεμένες,   ἀφοῦ   οἱ   λαοὶ   αὐτοὶ λάτρευαν  ψεύτικους  καὶ ἀνύπαρκτους  θεούς. Ἡ  χριστιανικὴ   ὅμως   λατρεία,  ἡ  ὁποία  εἶναι     αἶνος τῶν   χειλέων    καὶ       δοξολογία    τῆς   καρδιᾶς.    Ἡ  λατρεία  μας    εἶναι      «ἐν  πνεύματι   καὶ   ἀληθείᾳ» λατρεία. Γι’ αὐτὸ   καὶ μεῖς     πρέπει   νὰ   λατρεύουμε  ἀληθῶς  τὸ  Θεό,  ἔχοντας    μέσα    στὶς    καρδιές    μας  τὴν πίστη πρὸς  τὸ    Χριστό.  Θὰ   ἔχουμε   ὅμως    τὸ Χριστὸ  μέσα  μας,  ἄν   κάνουμε ὅ,τι    ζητᾶ    ὁ   Χριστός μας, ποὺ  πρῶτος  αὐτὸς  μᾶς  ἀγάπησε. Γι’ αὐτὸ  καὶ  μεῖς  ἄς    βιώνουμε  ὅλες  τὶς     εὐαγγελικὲς ἀρχές, διότι    ἐφαρμόζοντας  τὶς  ἐντολὲς  τοῦ  Κυρίου     ἀποδεικνύουμε   καὶ    τὴν   ἀληθινὴ    λατρεία  μας  πρὸς   τὸν   Ὕψιστο.

          Ἡ   θεία καὶ   ἱερὰ  λατρεία μας, ὅμως,  δὲν    γίνεται  ἰδιοτικῶς  μόνο,  ἀλλὰ  γίνεται    ἀπὸ   κοινοῦ στὸν Ἱερὸ Ναό, ὅπου τελεῖται τὸ  μυστήριο  τῶν  μυστηρίων, ἡ  Θεία  Εὐχαριστία·  τεελεῖται ἡ Λατρεία  μας  ἐκεῖ  ποὺ  τελεῖται      τὸ    μυστήριο  ποὺ  μᾶς  δίδει    τὸν ἴδιο  τὸ   Χριστό.  Γιατὶ  ἡ    ἀγάπη  μας  πρὸς   τὸ Χριστὸ  πρέπει   νὰ εἶναι  τέτοια,  ὅπως καὶ  τῶν  πρώτων  χριστιανῶν, οἱ ὁποῖοι κοινωνοῦσαν τακτικώτατα   τὰ   Ἄχραντα  Μυστήρια καὶ  πήγαιναν  στὰ  μαρτύρια  ὅπως  πηγαίνουμε ἐμεῖς  στὶς  πανηγύρεις. Ἄν  τελοῦμε ἔτσι   τὴ  λατρεία   μας     θὰ  ἔχουμε  καὶ  τὸν      Χριστὸ   μαζί  μας,   καὶ   θὰ   εἴμαστε  ὅλοι    σὰν   ἀδέλφια  τοῦ  Χριστοῦ,  καὶ    ὄχι  ὡς  δοῦλοι    του.

          Ποιὰ εἶναι,  ὅμως,  τὰ   βασικὰ   χαρακτηριστικὰ τῆς χριστιανικῆς   λατρείας;  Ὅπως   εἴπαμε  ἀνωτέρω εἶναι    ἡ    «ἐν   πνεύματι   καὶ   ἀληθείᾳ»   λατρεία    μας.  Οἱ   ἐν   πνεύματι  λατρεύοντες   τὸ   Θεὸ   εἶναι  ὅλοι  οἱ  βαπτισμένοι   χριστιανοί. Ἀλλοίμονο,  ὅμως,  ἄν  διώξουμε  τὸ   Χριστὸ  μέσα  ἀπὸ  τὴ   ζωή μας   μὲ   τὶς   ἁμαρτίες   μας!  Διότι  τὸ  Ἅγιο Πνεῦμα  δὲν μπαίνει ποτὲ     σὲ  ψυχὲς  ποὺ  εἶναι   ἀκάθαρτες.  Γι’ αὐτὸ   καὶ μεῖς   ἄς  ἀποφεύγουμε  τὴν  ἁμαρτία, διότι     ἡ  ἁμαρτία  εἶναι    μεγάλη  φωτιά, καὶ     καίει  τὶς ἀθάνατες  ψυχές  μας. Ὡς  χριστιανοί,  ἑπομένως,  ὀφείλουμε  νὰ ζοῦμε  τὴν  «ἐν   πνεύματι  καὶ ἀληθείᾳ» χριστιανικὴ  λατρεία μας  σὲ ὅποια  ἐποχή κι   ἄν  ζοῦμε.  Διότι    ἡ  χριστιανικὴ   λατρεία     δὲν   εἶναι   μόνο  γιὰ  τοὺς  Ἀποστόλους  ἤ    τὴν   ἐποχὴ   τοῦ Χριστοῦ  ἤ τῶν    ἁγίων   μας,  ἀλλὰ   εἶναι   καὶ   γιὰ  ὅλους  τοὺς    χριστιανικοὺς   αἰώνες.   

          Ὅταν πάλι   λέμε  ἀληθινὴ  λατρεία, ἡ ὁποία  γινόταν   κατὰ   τοὺς  πρώτους    χριστιανικοὺς  αἰῶνες    ἐννοοῦμε   τὴ   λατρεία  ποὺ  εἶχε  τὰ  στοιχεῖα  ποὺ ὁδηγοῦσαν   στὴ  χριστιανικὴ   πίστη.  Διότι   ἀληθινὴ  λατρεία  εἶναι    μόνο    ἡ   πίστη    στὸ    Χριστό, ἀφοῦ      ὁ  Χριστὸς  θυσίασε  τὸν  ἴδιο  του  τὸν   ἑαυτό Του   πάνω  στὸ σταυρό  χάριν  ἡμῶν,    καὶ   γιὰ   τὴ   σωτηρία  μας  ἀπὸ   τὴν   ἁμαρτία.  Γι’ αὐτὸ   καὶ   ἡ λατρεία  μας  εἶναι      Χριστοκεντρική.

          Οἱ  ἑορτὲς  τὼν  ἑβραίων  καὶ  ἡ Περιτομὴ  ἦταν  μόνο  ἕνας  τύπος  τοῦ Βαπτίσματος.  Γιατὶ  ὁ   ἀπ.  Παῦλος  λέει: «ἡμεῖς   ἐσμὲν   ἡ   περιτομή,   ἡμεῖς   ἐσμὲν οἱ ἐν πνεύματι  Θεοῦ λατρεύοντες καὶ  καυχώμεθα    ἐν   Χριστῷ   Ἰησοῦ».   (Φιλ.3,3) Ἐνῶ    οἱ  βαπτισμένοι    χριστιανοὶ   ἔχουν   τὸ    Χριστό μέσα     τους,  ἀφοῦ   μὲ    τὸ   Βάπτισμα    ντύθηκαν    τὸ   Χριστό.

          Οἱ  χριστιανοί,  ὅμως,  τῆς  σύγχρονης  ἐποχῆς      ἀνήκουμε  ἤ ὄχι   στοὺς   ἀληθινοὺς  προσκυνητές;  Λατρεύουμε  τὸ  Θεὸ  «ἐν πνεύματι  καὶ ἀληθείᾳ»;  Δυστυχῶς,  ἀδελφοί  μου, πολὺ   φοβᾶμαι   πὼς οἱ  περισσότεροι   χριστιανοὶ  τελοῦμε   τὰ  τῆς     λατρείας  πολὺ  τυπικά, ἐνῶ  πρέπει  νὰ  τελοῦμε  τὴ  λατρεία    οὐσιαστικά.  Ἐρχώμαστε,   βέβαια,   στοὺς  Ἱεροὺς  Ναούς  μας  καὶ   στὶς   Θεῖες  Λειτουργίες, ἀλλὰ  ἐρχώμαστε  τυπικά. Τὰ   χείλη   μας   ὑμνοῦν, βέβαια,   τὸ  Χριστό, ἀλλὰ  ἡ   καρδιά    μας  πολὺ     ἀπέχουν  ἀπὸ  τῆν  ἀγάπη  τοῦ      Χριστοῦ.   Σύμφωνα  μὲ τὴν  Π.Δ.   «ὁ   λαὸς   ὁ    ὁποῖος   τιμᾶ   τὸ   Θεὸ   μόνο    μὲ   τὰ   χείλη  του, ἐνῶ   ἡ   καρδιά  του  εἶναι  πολὺ  μακριὰ   ἀπ’  Αὐτόν,  τὸ   Θεό»  δὲν  τελοῦν  τὴ   λατρεία   ὅπως  θέλει ὁ  Θεός.  Γι’ αὐτὸ  ἡ   λατρεία  μας  πρέπει  νὰ  βγαίνει  ὄχι  μόνο  ἀπὸ  τὰ   χείλη  μας,   ἀλλὰ  καὶ    ἀπὸ  τὶς  καρδιές  μας. Πρέπει    νὰ   ἀγαποῦμε   τὸ   Θεὸ μὲ   ὅλη   τὴ    δύναμη  τῆς   ψυχῆς  μας,  καὶ   τῆς  δύναμης  μας.   Κατὰ   τὸν    προφήτη   Ὡσηέ,     ὁ    Θεὸς  θέλει ἔλεον καὶ ὄχι θυσίαν, ἐπίγνωσιν Θεοῦ  ἤ  ὁλοκαυτώματα.

          Ἀδελφοί  μου!  Ἐπειδὴ  ὁ  σύγχρονος  ἄνθρωπος    συμπιέζεται  ἀπὸ   τὴ    μοναξιά  του,    καὶ   τὴν  κυριαρχία  τῆς μηχανῆς     χρειάζεται  νὰ ἀκολουθήσει   ἕναν   ἄλλο    δρόμο,   προκειμένου    νὰ   βρεῖ   τὴ   χαρὰ καὶ   τὴν   πραγματική  του   εὐτυχία. Καὶ αὐτὸς  ὁ  δρόμος   δὲν   εἶναι   ἄλλος   ἀπὸ  τὸ   δρόμο  τῆς  πίστεως  στὸ    Χριστό    καὶ    τὂ   δρόμο    τῆς προσευχῆς καὶ τῆς χριστιανικῆς  λατρείας. Διότι  ἄν ἀκολουθήσουμε ὅλοι  μας  τὴν  «ἐν  πνεύματι  καὶ ἀληθείᾳ»   λατρεία   τῆς   χριστιανικῆς    μας      πίστεως θὰ ἔχουμε καὶ τὸ  Χριστὸ   στὴ ζωή   μας.  Καὶ  ὄχι  μόνο  αὐτό·   διότι πρέπει   νὰ  κάνουμε  καὶ ὅ,τι  ἔπραξε ἡ Σαμαρείτις,  ποὺ  πῆγε  στὸ χωριό της  καὶ    κήρυξε    τὸ Χριστὸ   στοὺς συμπολίτες  της.   Δηλαδή  νὰ  μιλᾶμε    κι ἐμεῖς  γιὰ   τὸ   Χριστὸ  ὅπως  καὶ ἡ καὶ  ἡ  ἁγία  Φωτεινή  μιλοῦσε   στοὺς    Σαμαρείτες  τοῦ χωριοῦ    της.      Ἀμὴν!