ΠΑΤΕΡΙΚΕΣ ΓΝΩΜΕΣ

Ὁμιλία  στὴν  ἑορτὴ  τῶν  Θεοφανείων

«Ἡ  θάλασσα  εἶδε καὶ  ἔφυγεν,    ὁ     Ἰορδάνης   

ἐστράφη  εἰς  τὰ  ὀπίσω»

            Ἑορτάζουμε,   ἀγαπητοί   μου χριστιανοί,  τὰ  Ἅγια  Θεοφάνεια  τοῦ Σωτῆρος  Χριστοῦ.  Γι’  αὐτὸ  ἄλλωστε  σὲ  λίγο  θὰ  τελέσει  ἡ   ἁγία   μας   Ἐκκλησία  τὸν  Μέγα  Ἁγιασμὸ  τῶν  Θεοφανείων, ὁ ὁποῖος σημειωτέον  εἶναι  παρόμοιος  μὲ  τὸν    Μέγα  Ἁγιασμὸ ποὺ  τελέστηκε  χθὲς ἀπὸ τὴν  ἁγία  μας  Ἐκκλησία.

Ἀκολούθως,   ἡ  Ἐκκλησία μας  θὰ  πάει, ὡς ἤθισται, γιὰ νὰ εὐλογήσει   τὰ ὕδατα  καὶ   τὴ   φύση μας  καταδύοντας   τὸν  Τίμιο  Σταυρὸ   στὰ   νερὰ   αὐτὰ   γιὰ  νὰ   ἁγιαστοῦμε ὅλοι  μας  μὲ τὴ   δύναμι  τοῦ Τίμιου Σταυροῦ. Θὰ πᾶμε  δηλαδὴ  νὰ  κάνουμε νὰ κάνουμε  τὴν   κατάδυση τοῦ  Τιμίου  Σταυροῦ.

            «Φῶς  ἐκ φωτὸς  ἔλαμψε τῷ  κόσμῳ·    ὁ    ἐπιφανεὶς  Θεός»,   ψάλλει   ἡ  ἁγία  μας  Ἐκκλησία  κατὰ  τὴν ἱερὰ Ὑμνολογία  της. Διότι   πράγματι ἐπεφάνη    τὸ φῶς  τὸ  ἀληθινὸν  στὴν  ἀνθρωπότητα  μὲ  τὴν   ἔλευση  τοῦ Χριστοῦ.  Οἱ πρὸ  Χριστοῦ  ἄνθρωποι - ἀκόμα  καὶ οἱ  Ἰουδαῖοι- δὲν  ἐγνώριζαν  τὸν  ἀληθινὸ  Θεό. Διότι κανεὶς  ἰουδαῖος     δὲν  μποροῦσε  νὰ   πιστεύσει  στὴ  μεγάλη  καὶ ἀδιάψευστη  ἀλήθεια   ὅτι  ὁ Θεὸς  εἶναι Τρισυπόστατος. Πράγματι, ὁ  Ἕνας  καὶ  ἀληθινὸς  Θεὸς  ἔχει  τρεῖς   Ὑποστάσεις·  εἶναι  Θεὸς     Πατήρ, Θεὸς  Υἱὸς  καὶ  Θεὸς  εἶναι  τὸ  Ἅγιο  Πνεῦμα. Ποτὲ  ὅμως  δὲν  ὁμολογοῦμε  πίστη  σὲ  τρεῖς  Θεούς,  ἀλλὰ  πιστεύουμε  σὲ  Ἕναν  καὶ Τρισυπόστατο  Θεό.   

          Καὶ   ἄν   οἱ   μονοθεϊστὲς  Ἰουδαῖοι   ἀρνοῦνταν   τὸν   ἀληθινὸ   ποὺ    τοὺς  ἀποκάλυπτε    ὁ  Κύριος  ἡμῶν  Ἰησοῦς   Χριστὸς πῶς  θὰ  πίστευαν στὸν  ἀληθινὸ  Θεὸ ὅπως  οἱ  ἀσεβεῖς εἰδωλολάτρες;  Διότι  οἱ  εἰδωλολάτρες,  ὡς πολυθεϊστές,   πίστευαν  σὲ πολλοὺς καὶ ἀνύπαρκτους   θεούς,  οἱ ὁποῖοι μάλιστα   ἦταν  δημιουργήματα  τῆς  νοσυρᾶς    φαντασίας  τους.

          Ἐνῶ  ὅμως ὁ  Χριστὸς  γεννήθηκε  καὶ ἔγινε ἄνθρωπος  δι’ ἡμᾶς,  καὶ    διέλυσε  τὰ  σκοτάδια  τῆς  εἰδωλομανίας οἱ Ἰουδαῖοι  κυνήγησαν  τὸ Χριστό.  Ἡ    ὑπερφυσικὴ ὅμως  γέννησι  τοῦ    Χριστοῦ    στὴ Βηθλεὲμ τῆς Ἰουδαίας,  κατὰ  τὰς  Γραφάς,  μᾶς   ἔδειξε ποιὸς εἶναι ὁ  ἀληθινὸς  Θεός. Ἄν ὅμως   ὁ  Χριστὸς   δὲν  ἔμπαινε  στὰ  νερὰ  τοῦ  Ἰορδάνη  ποταμοῦ  γιὰ   νὰ  βαπτισθεῖ   ἀπὸ   τὰ ἅγια  χέρια  τοῦ   Τιμίου  Προδρόμου  ποτὲ  δὲν  θὰ  μαθαίναμε  περὶ  τῆς    Τριαδικότητος  τοῦ Θεοῦ μας. 

Ἡ  πίστη ὅμως αὐτὴ  τὴν ὁποία  μᾶς  δίδαξε ὁ Κύριος  οὐδέποτε  ἦταν δυνατὸν  νὰ  γίνει  πιστευτὸ  ἀπὸ  τοὺς     σκληρόκαρδους  καὶ ἀπερίτμητους   στὴν    καρδιὰ    γραμματεῖς   καὶ  φαρισαίους.

Ὀφείλουμε   πάντως    νὰ   ὁμολογήσουμε  τὸ   ὅτι       ἡ   βάπτιση   τοῦ   Κυρίου  μας  στὰ   νερὰ  τοῦ   Ἰορδάνου  δὲν  διήρκεσε    πολύ,  διότι    ὁ  Χριστός,   ὡς     ἀναμάρτητος  Θεός,    δὲν  εἶχε   ἁμαρτίες     ὅπως  εἶχαν       οἱ  ὑπόλοιποι   Ἰουδαῖοι.   Γι’ αὐτὸ   ἄλλωστε  καὶ    ὁ  Χριστὸς   βγῆκε ἀμέσως   ἀπὸ   τὰ   νερὰ   τοῦ  Ἰορδάνη.  Κι αὐτὸ   γιατὶ  ὁ  Χριστὸς     βαπτίστηκε  μόνο  καὶ μόνο  γιὰ  νὰ μᾶς  φανερώσει   τὴν          Ἁγία  Τριάδα.    Διότι  ἡ  ἑορτὴ    τῶν      Θεοφανείων  μᾶς    ἀποκαλύπτει   τὸ   Θεὸ  Πατέρα   νὰ  μᾶς  ζητᾶ  νὰ   ὑπακούουμε  στὸ   Χριστὸ   ποὺ βαπτιζόταν, καὶ    τὸ   Ἅγιο  Πνεῦμα,   τὸ   ὁποῖο    κατέβαινε    στὴν         Ἁγία  Κορυφὴ  τοῦ   Δεσπότη   Χριστοῦ  «ἐν  εἴδει  περιστερᾶς».     

          Ὑμνώντας   τὸ   Χριστὸ  κατὰ  τὴν  ἱερὰ   ὑμνογραφία  τῆς   ἑορτῆς    τῶν    Θεοφανείων, καὶ       λέγοντας   πὼς :  «….νήπιόν  Σε, σὲ    εἴδομεν  χθές, ἐνῶ     σήμερον   σὲ  βλέπουμε   ὡς    Τέλειο    Θεὸ   καὶ  ἄνθρωπο», ὅπου   μᾶς   κάνει  σαφὲς    (ἡ  ἱερὰ   Ὑμνολογία   μας)      ὅτι    ποτέ  ὁ Χριστὸς    δὲν   δοκίμασε   ἁμαρτία.  

            Ἀπὸ    πότε   ὅμως  ἄρχισε  νὰ  τιμᾶται  ἡ  ἑορτὴ  αὐτὴ  6   Ἰανουαρίου;  Διότι ἐξ ἀρχῆς     ἑορτάζονταν  ἡ  ἑορτὴ   αὐτὴ   μαζὶ   μὲ    τὴν ἑορτὴ    τῶν  Χριστουγέννων  στὶς     6  Ἰανουαρίου.  Ἀπὸ  τὸν   4^ο  ὅμως  αἰῶνα   μ.Χ.  διαχωρίστηκαν   οἱ   ἑορτὲς   αὐτὲς   οἱ    ἑορτές,   διαχωρίστηκαν     ἀπὸ  τὸν ἅγιο    Ἰωάννη τὸ  Χρυσόστομο,  καὶ   ἄρχισε  ἔτσι     νὰ  τιμοῦνται  τὰ   Χριστούγεννα   στὶς  25   Δεκεμβρίου, ἐνῶ    τὰ  Φῶτα        στὶς    6  Ἰανουαρίου.

          Μόλις  μπῆκε  ὁ  Χριστὸς    στὰ    νερὰ    τοῦ   Ἰορδάνη   ἐξαγιάστηκε  ἡ  φύση   καὶ     τὰ   νερά   τῶν   ποταμῶν  καὶ    τῶν    λιμνῶν    ἤ θαλασσῶν, ὅπως   βέβαια  ἁγιάστηκε   καὶ   ὁ   ἄνθρωπος  ἀπὸ  τὸν Θεάνθρωπο    Ἰησοῦ.    Αὐτὸ  ὅμως  ποτὲ  δὲν  τὸ ἔνοιωσαν    οἱ  γραμματεῖς  καὶ  φαρισαῖοι,   ὄντας    τυφλοὶ  ψυχικῶς. Ἐνῶ  ὁ  Τίμιος Πρόδρομος  ὄντας  φωτισμένος  μὲ    τὸ   Ἅγιο   Πνεῦμα       ἔβλεπε    τὸ Χριστὸ   ὅπως    πράγματι   ἦταν,  ὡς  Θεὸ   ἀληθινό.   

«Ὁ  Ἰορδάνης  ἐστράφη   εἰς    τὰ    ὁπίσω»,   λέει   ἡ   ἱερὰ  Ὑμνολογία  μας.  Ἐνῶ,   δηλαδή,     τὰ  ἄψυχα    ψάρια  τοῦ  ποταμοῦ   φοβήθηκαν  καὶ σεβάσθηκαν      τὸ   Χριστό,   οἱ   γραμματεῖς  καὶ   φαρισαῖοι      ὅμως παρέμεναν   ψυχροὶ  καὶ   ἀδιάφοροι  μπροστὰ  στὸ  ὑπερφυσικὸ   αὐτὸ    θέαμα  ποὺ  ἔβλεπαν.

            Ποιὸ   εἶναι  ἑπομένως    τὸ  χρέος  ἡμῶν  τῶν     χριστιανῶν, ἀδελφοί   μου;  Χρέος  τῶν  χριστιανῶν  δὲν  εἶναι  ἄλλο  ἀπὸ  τὸ  νὰ       πιστεύουμε  ἀκραδάντως       στὸ   Χριστό,    νὰ  πιστεύουμε   δηλαδὴ   στὸν Ἥλιο    τῆς   Δικαιοσύνης,   τὸ   Χριστό,  καὶ   ὄχι  νὰ  πιστεύουμε    ὅπως   οἱ ἐθνικοὶ εἰδωλολάτρες   στὸν    ἄψυχο  ἥλιο. Γιατὶ   μόνον   ὁ   Χριστὸς  μπορεῖ    νὰ   μᾶς   σώσει  ἀπὸ   τὴν  ἁμαρτία    διὰ  τοῦ  ἱεροῦ  μυστηρίου   τῆς  μετανοίας  καὶ  ἐξομολογήσεως.    Ὁ    Χριστός, ἄλλωστε,        φώτισε   τόσους  καὶ τόσους    εἰδωλολάτρες διὰ  τοῦ Εὐαγγελίου Του   νὰ  καταλάβουν   ὅτι  μόνον  ἡ  λατρεία  τοῦ    Χριστοῦ   μας  μᾶς  ὁδηγεῖ  στὴν  ἀληθινὴ  ζωή.   Γι’ αὐτὸ  καὶ  μεῖς   οἱ    βαπτισμένοι  χριστιανοὶ   στὸ Ὄνομα   τῆς   Ἁγίας    Τριάδος   ἐλπίζω   καὶ   εὔχομαι   νὰ   φωτιζώμαστε   παντοτινὰ  διὰ       τοῦ  Ἁγίου  αὐτοῦ     φωτὸς   τοῦ   Χριστοῦ   μας.   «Φῶς ἐκ  φωτὸς» δὲν   ἔλαμψε  στὸ   κόσμο   τὸ   φῶς  αὐτὸ   τοῦ   Χριστοῦ  κατὰ  τὰ  Ἅγια  Θεοφάνεια! 

             Ἡ   ἑορτὴ  αὐτὴ  θεσπίστηκε  ἀρχικὰ    νὰ   τελεῖται  στὶς   6 Ἰανουαρίου, ὅπως  εἴπαμε ἀνωτέρω,  ἀπὸ  τὸν  Ἀρχιεπίσκοπο Ἀντιοχείας ἄγιο Ἰωάννη  τὸ  Χρυσόστομο. Μετὰ ὅμως  τὴν Ἀντιόχεια ἡ ἑορτὴ  αὐτὴ  ἑορτάζονταν στὶς  6 Ἰανουαρίου καὶ  στὴν Ἀλεξάνδρεια τῆς Αἰγύπτου. Κατὰ τὸν  ἅγ. Ἰγνάτιο  τὸ  Θεοφόρο καὶ  τὸν  ἅγ. Κλήμη   Ἀλεξανδρείας  οἱ  χριστιανοὶ  τῶν  πρώτων  αἰώνων  τελοῦσαν  ἐπίσης τὶς ἑορτὲς τῶν Χριστουγέννων  καὶ  τῶν   Θεοφανείων ἀπὸ  κοινοῦ.

            Βαπτίστηκε  λοιπὸν    ὁ   Χριστὸς      γιὰ   νὰ   ἀναλάβει  στοὺς ὥμους  του       τὶς    ἁμαρτίες   τῶν   ἀνθρώπων.   Ἄν  ὅμως   ὁ    Χριστὸς   δὲν  ἔμπαινε στὰ  νερὰ  τοῦ  Ἰορδάνη  γιὰ  νὰ  βαπτιστεῖ   θὰ  μέναμε  ἀκάθαρτοι  ἐξαιτίας   τῶν   πολλῶν     παθῶν   μας.  Ὁ Χριστὸς  ὅμως  κατήργησε      τὴν   ἐξουσία  αὐτὴ   τοῦ  σατανᾶ  ποὺ    βασάνιζε   τὸν  ἄνθρωπο  ποικιλοτρόπως.   

            Ἀδελφοί   μου!   Θὰ  περιμέναμε  βέβαια  μετὰ     τὴν    βάπτιση    τοῦ  Κυρίου  στὸν    Ἰορδάνη   ποταμὸ    νὰ   μετανοήσουν     οἱ   γραμματεῖς   καὶ    οἱ    φαρισαῖοι, ἀλλὰ  αὐτοὶ    παρέμεναν     στὴν     ἀπιστία   καὶ   σκληροκαρδία τους, ζώντας  μέσα    στὴ   χλιδὴ   καὶ   τὸν   πλοῦτο   τους.   Ἡ   εὐλογία  ὅμως    τοῦ    Χριστοῦ   μας   πρὸς     τὸν   προφήτη  καὶ  Πρόδρομο    Ἰωάννη  ποὺ  ἦταν  καὶ   ὁ   καλύτερος       σύνδεσμος  τῶν     προφητῶν    τῆς  Καινῆς   Διαθήκης  μὲ   τοὺς    προφῆτες  τοῦ    ἀρχαίου   Ἰσραήλ,   δίνει   καὶ σὲ  μᾶς    τὴ   Χάρι   Του   καὶ    τὴν  εὐλογία   Του.  

          Γιατὶ  ὁ  Χριστός,   μᾶς  ἔδειξε μὲ   τὸ  Ἅγιο    Βάπτισμά  Του  τὸ    ὑπόδειγμα  τῆς  ταπεινοφροσύνης, ταπεινούμενος  καὶ σκύβοντας  τὴν  Ἁγία  Κορυφή Του  στὸν  Ἅγιο     στὸν     Ἰωάννη,  προφήτη  καὶ   Πρόδρομο·   σκύβοντας   τὸ  κεφάλι   Αὐτός,   ὁ  Κύριος,  στὸν  δοῦλο  του  Ἰωάννη.  Κι   ὅλα   αὐτὰ   τὰ  ἔκανε  ὁ  Κύριος    γιὰ   νὰ  ἐκπληρωθοῦν   καὶ   οἱ  προφητεῖες ποὺ  ἔλεγαν  ὅτι  ὁ  Χριστὸς   ἐπρόκειτο   νὰ  μπεῖ  στὰ   νερὰ  τοῦ   Ἰορδάνη   ποταμοῦ.   Γι’  αὐτὸ καὶ  μεῖς   οἱ  χριστιανοὶ   ἄς    νὰ  ἀγαποῦμε  τὸ   Χριστὸ μὲ  ὅλη μας  τὴ   καρδιά,   φωτιζώμενοι  ἀπὸ  τὸ  Ἅγιο   Πνεῦμα  «ἐν  εἴδει  περιστερᾶς»,  ὅπως   προείπαμε.

            Ἀλλὰ  γιὰ  νὰ  ἑορτάζουμε     τὴν   ἑορτὴ   τῶν   Θεοφανείων  ὅπως   πρέπει  ἔχουμε   χρέος    νὰ     βιώνουμε    τὴ    ζωὴ   τῆς    Ἐκκλησίας,   ἡ ὁποία      μᾶς   ὁδηγεῖ   στὴν ὁδὸ τῆς  ἐν  Χριστῷ  ζωῆς.  Καὶ    ἡ   ἐν    Χριστῷ  ζωὴ   ἀπαιτεῖ  νὰ  ἑορτάζουμε  τὰ    Φῶτα   ὄχι     μὲ  ἁμαρτωλὲς  διασκεδάσεις    στὰ    κέντρα   τῆς    διαφθορᾶς,   ἀλλὰ    συμμετέχοντας   στὴ Θεία  Λειτουργία  καὶ κοινωνώντας  τὰ    Ἄχραντα  Μυστήρια.   Τὸ   φῶς   αὐτὸ   τῶν    Θεοφανείων    Χριστοῦ   ἄλλωστε   δίδει  σὲ μᾶς   τὴν    ὄντως   χαρά.   Ἀμήν!