ΠΑΤΕΡΙΚΕΣ ΓΝΩΜΕΣ

Ὁμιλία

στὴν  ἑορτὴ  τῆς  Συνάξεως  τοῦ  Τιμίου   Προδρόμου

«Φῶς  ἐκ  φωτὸς  ἔλαμψε  τῷ  κόσμῳ»

            Ἐχθὲς  εἴδαμε, μὲ  τὰ  πνευματικά  μας   μάτια,   τὸ Χριστὸ νὰ  μπαίνει  στὰ  νερὰ  τοῦ  Ἰορδάνη  καὶ  νὰ  λαμβάνει  τὸ   βάπτισμα ἀπὸ τὰ  ἅγια  χέρια τοῦ  Ἁγίου  Ἰωάννου,  Προφήτου  καὶ  Προδρόμου  τοῦ  Χριστοῦ. 

Ἐπειδὴ  ἡ  ἁγία  μας  Ἐκκλησία λόγω  τῶν   μεγάλων  γεγονότων   τῆς   ζωῆς   τοῦ   Χριστοῦ  ἐπιτελεῖ σήμερα, ὅπως  βέβαια  τελεῖ  καὶ  στὶς  ἄλλες    ἑορτὲς  τῆς  Ἐκκλησίας  μας   τὴν  ἑορτὴ  τῆς  Συνάξεως  τῶν  ἱερῶν  αὐτῶν  προσώπων ποὺ διαδραμάτισαν  τὸν κυριώτερο   ρόλο   στὴν  ἑορτὴ   αὐτή,    ἔτσι   καὶ   κατὰ   τὴν ἑορτὴ  τῆς  Σύναξης  τοῦ   Προδρόμου  τιμοῦμε    τὸν Πρόδρομο ποὺ   ἔβαλε   τὴν  ἁγία  χεῖρα του πάνω    στὴν Ἁγία  Κορυφὴ τοῦ Δεσπότου  Χριστοῦ.     

Διότι  ἐμεῖς  τιμοῦμε    τὸν   ἅγιο   Ἰωάννη   ἐπειδὴ  εἶναι αὐτὸς  ὁ ὁποῖος  πρεσβεύει  γιὰ   μᾶς  στὸ ὑπερουράνιο  Θυσιαστήριο,  εἴτε     φέρουμε  τὸ  τιμημένο ὄνομά του εἴτε ὄχι. 

Ὁ  ἅγιος  Ἰωάννης, ὡς   πρῶτος   τῶν    ἀσκητῶν   ποὺ   ἐγκαινίασε-  πρὶν  ἀκόμα   ἀρχίσει    τὴν    ἄσκησή  του   στὴν      ἔρημο    τῆς    Αἰγύπτου   ὁ   Μ.  Ἀντώνιος-  κάνει  σὲ   ὅλους   μας  καὶ  τὸ   μάθημα  τῆς       λιτότητας    καὶ  τῆς  ἐγκρατείας.   βίου.  Ὁ ἅγιος  Ἰωάννης  ἄλλωστε ἐπελέγη   ἐκ  κοιλίας  μητρὸς  του,  τῆς  ἁγίας  μητρός  του, τῆς Ἐλισσάβετ, γιὰ  νὰ  ἀναδειχθεῖ  Πρόδρομος  τοῦ Κυρίου μας.  

Ὅπως  λέει   ὁ   Χριστός μας περὶ τοῦ Ἰωάννου:  «Τί    βγήκατε, ἄραγε, στὴν ἔρημο νὰ  δεῖτε; «ἄνθρωπον ἐν  μαλακοῖς  ἱματίοις ἠμφιεσμένον; ἰδοὺ οἱ τὰ μαλακὰ φοροῦντες ἐν τοῖς  οἴκοις τῶν  βασιλέων  εἰσίν».

Πράγμα  ποὺ σημαίνει:   Τί ἄραγε   βγήκατε  νὰ  δῆτε;  Μήπως  κανέναν  μαλθακὸ  ἄνθρωπο  ντυμένο  μὲ μαλακὰ καὶ πολύτιμα ἐνδύματα; Ὄχι, βέβαια.  Γιατὶ οἱ ἄνθρωποι αὐτοὶ  δὲν βρίσκονται  στὴν  ἔρημο,  ἀλλὰ στὰ  παλάτια. (Ματθ. 11,8)  Ἐνῶ  ὁ  Τίμιος   Πρόδρομος  φοροῦσε   ὡς   ἔνδυμα   μόνο μιὰ     δερμάτινη  ζώνη  ἀπὸ τρίχες  καμήλας.  Καὶ  ἡ   τροφή   του   ἦταν πολὺ  λιτή,    ἀφοῦ  τρεφόταν   μόνο τρώγοντας    ἄκρες  τῶν  δένδρων   τοῦ ποταμοῦ  Ἰορδάνη,  καὶ  ἔπινε  μόνο  τὸ  νερὸ  τοῦ  Ἰορδάνη ποταμοῦ.

Ὁ  ἅγιος  Ἰωάννης,  ἐπίσης,  ὡς  ἄνθρωπος  ὁ ὁποῖος  ἀσκοῦνταν  πνευματικῶς  στὴν ἔρημο τοῦ Ἰορδάνη, θέλει  καὶ  ἀπὸ  μᾶς  τοὺς  κοσμικοὺς  ἀνθρώπους  νὰ  ἀσκούμαστε μὲ  νηστεία, προσευχὴ  καὶ ἐξομολόγηση  γιὰ  νὰ  κερδίσουμε  τὴ   βασιλεία   τῶν οὐρανῶν.      Ὁ ἅγιος  Ἰωάννης  δὲν δὲν  ζοῦσε ὅπως  ἀκριβῶς  ζοῦσε  ὁ δοῦλος  τῆς  παραβολῆς  τοῦ  Κυρίου μας  ποὺ  πῆρε  μὲν  τὸ  δηνάριο ποὺ τοῦ  ἐνεπιστεύθη  ὁ Κύριός  του, ἀλλὰ    τὸ  ἔκρυψε στὴ γῆ.  Ὁ  Ἰωάννης  ἐργάστηκε  τὰ  τάλαντα  ποὺ τοῦ   ἔδωσε  ὁ  Χριστός  μας    ὑπερβαλλόντως.

Μία ἀπὸ   τὶς  πολλὲς    ἀρετὲς   τοῦ ἁγίου  Ἰωάννου  ἦταν  καὶ   ἡ   ταπεινοφροσύνη. Ἡ   ἀρετὴ   αὐτὴ  τοῦ ἁγίου φάνηκε  καὶ  κατὰ  τὴ  Βάπτιση τοῦ  Χριστοῦ  μας,  ὅταν   τοῦ εἶπε  ταπεινά:  «ἐγὼ  χρείαν  ἔχω  ὑπὸ  σοῦ  βαπτισθῆναι,   καὶ  σὺ  ἔρχῃ  προς   με;»   (Ματθ. 3,14)   Γι’αὐτὸ  καὶ  μεῖς,   ἄν  θέλουμε  βέβαια  νὰ  εἴμαστε  συνειδητοὶ   χριστιανοὶ  πρέπει  νὰ  ζοῦμε ταπεινά. Διότι  ἡ  ταπεινοφροσύνη, ὅπως   λέει  καὶ ὁ ἱερὸς    Χρυσόστομος,  εἶναι  ἕνα  ἀπὸ   τὰ   δύο  φτερά,    τὸ   ἄλλο φτερὸ εἶναι ἡ πίστη στὸ Χριστό,  ποὺ  μᾶς  ἀνεβάζουν στὸν  οὐρανό. Ὁ ἐγωϊσμός,   ὅμως, μᾶς  ρίχνει στὴν κόλαση, ὅπως  ἀκριβῶς  ἔριξε  καὶ  τὸν Ἐωσφόρο.  Κατὰ   τὸν  ἀπ.  Πέτρο,  ἀκόμα  «ὁ  Θεός,    ὑπερυφάνοις  ἀντιτάσσεται,  ταπεινοῖς  δὲ  δίδωσιν χάριν».  (Ἰακ. 4,6)

Ἡ ἀρετὴ  αὐτὴ   τῆς  ταπεινοφροσύνης διδάσκεται  ἐπίσης  καὶ   ἀπὸ   τὸν     ἴδιο  τὸν Κύριό μας,  ὁ   ὁποῖος  μᾶς  ἔδειξε κατ’ἀρχὰς    τὴν ἄκρα Ταπειφροσύνη  Του ὅταν  γεννήθηκε   μέσα   σ’ἕνα  ταπεινὸ   σπήλαιο∙  μᾶς  ἔδειξε    ἐπίσης  τὴν ἄκρα  ταπεινοφροσύνη  του  ὅταν  ἔκανε    ὀκτὼ  ἡμερῶν βρέφος  τὴ  Νομικὴ  Περιτομή∙ μᾶς  ἔδειξε ὅμως  τὴν  ταπείνωσή του ὁ Κύριός  μας   καὶ  σκύβοντας  τὸ   κεφάλι του  στὸν  Ἰωάννη  τὸ  Πρόδρομο.

Ὁ  μέγας  ἀσκητὴς  τῆς  Ἐκκλησίας  μας, ὁ   ἅγιος  Ἰωάννης   ὁ   Πρόδρομος  δὲν  εἶναι  μόνο  διδάσκαλος  τῶν    μοναχῶν ποὺ πρέπει  νὰ  ἀσκοῦνται πνευματικῶς,  ἀλλὰ  καὶ  γιὰ  τοὺς  χριστιανοὺς  οἱ ὁποῖοι  ζοῦν  στὸ κόσμο.  Τὸ   Εὐαγγέλιο,   ἀδελφοί    μου,  δὲν  ἐγράφη  μόνο  γιὰ  τοὺς  μοναχοὺς  ἤ   τοὺς   ἱερεῖς,  ἀλλὰ  καὶ  γιὰ  ὅλους  τοὺς  χριστιανούς. Ἀκούγοντας  ὅμως  πολλοὶ  ἐκ  τῶν  συγχρόνων  κοσμικῶν  «χριστιανῶν» τοῦτα  τὰ       λόγια    μας   ἴσως  νὰ  παραξενεφθοῦν.   Καὶ  θὰ  μᾶς  ποῦν ἐνδεχομένως  πὼς  οἱ  χριστιανοὶ  ποὺ  βρισκόμαστε  μέσα  στὸ  κόσμο   χρειάζεται  νὰ   φροντίζουμε  καὶ   γιὰ  τὴ  συντήρηση   τῶν  παιδιῶν  μας.  Πῶς  θὰ  ἐφαρμόσουμε ὅσα  μᾶς  ζητᾶ  ὁ ἅγιος  Ἰωάννης;  Μποροῦμε  καὶ μεῖς, ἀδελφοί μου,  νὰ  δίδουμε  στοὺς  πτωχοὺς  ἀπ’ αὐτὰ  ποὺ  ἔχουμε  διότι  αὐτὸ  ποὺ  μᾶς  περισσεύει    δὲν   εἶναι    δικό   μας  ἀλλὰ    τῶν   ἐνδεῶν  ἀνθρώπων. 

Ὅμως  τὸ   καλὸ πρέπει νὰ  γίνεται  κρυφά,  καὶ  ὄχι ψάχνοντας  τὸν ἔπαινο  ἀπὸ  τοὺς  ἀνθρώπους  γι’αὐτὸ τὸ καλό,  ποὺ ἐνδεχομένως  πράττομαι.     Θέλημα  τοῦ  Χριστοῦ  εἶναι  νὰ  κάνουμε  τὸ   καλὸ μόνο   πρὸς  δόξαν  τοῦ  Θεοῦ. Γιατὶ ὁ   ἔπαινος ἀπὸ τοὺς  ἀνθρώπους δὲν ἔχει καμμία ἀξία ἄν δὲν  μᾶς  ἐπαινέσει  καὶ  ὁ   Χριστός  γι’ αὐτὰ  τὰ καλά μας  ἔργα. Ὁ   Ἰωάννης   ὅμως   ἀξιώθηκε αὐτῆς   τῆς   τιμῆς  ἀπὸ   τὸ Χριστὸ  γιατὶ ἦταν  πέρα γιὰ   πέρα    ταπεινὸς   ἀσκητής.  Ἀξιώθηκε, δηλαδή, νὰ  τιμηθεῖ  ἀπὸ τὸν   Κύριο  ὅταν  εἶπε  ὁ Χριστὸς  γιὰ  τὸν   ἅγιο  Ἰωάννη: «Οὐκ  ἐγήγερται ἐν  γεννητοῖς  γυναικῶν μείζων Ἰωάννου  τοῦ  βαπτιστοῦ».  (Ματθ. 11,11)  Δὲν  γεννήθηκε, δηλαδή, ἄλλος  ἄνθρωπος  ὁ ὁποῖος  νὰ  εἶναι  μεγαλύτερος  σὲ ἀξία  ἀπὸ τὸν ἅγιο  Ἰωάννη. Γιατὶ  ὁ προφήτης    αὐτὸς  δὲν προμήνυε  μόνο  τὴν ἔλευση  τοῦ  Χριστοῦ, ὅπως οἱ  προγενέστεροί του  προφῆτες, ἀλλὰ  καὶ ἔδειχνε τὸ Χριστὸ πρὸς τοὺς Ἰουδαίους καὶ ἔλεγε: «ἴδε ὁ  ἁμνὸς  τοῦ  Θεοῦ, ὁ αἴρων  τὴν  ἁμαρτίαν  τοῦ κόσμου». (Ἰω. 1,29)   Ἀξιώθηκε,  μάλιστα,   ὁ  ἅγ.  Ἰωάννης  νὰ  βάλει καὶ  τὰ ἅγια  χέρια  του πάνω  στὴν Ἁγία  Κορυφὴ τοῦ Χριστοῦ  μας.

Ἀδελφοί μου!  Ὁ ἅγιος  Ἰωάννης  ὁ  Πρόδρομος,  μὲ  τὸ   παράδειγμα  τῆς   ταπεινοφροσύνης  του  μᾶς  ζητᾶ  νὰ   εἴμαστε  ὄντως  μαθηταὶ  τοῦ Κυρίου, καὶ ὄχι  μὲ  τὴν ἀχαλίνωτη  ζωή μας  νὰ  ζοῦμε  ὡς  ψευδοχριστιανοί.  Ἄν  θέλουμε  νὰ  εἴμαστε  μαθητὲς  τοῦ  Κυρίου  πρέπει  καὶ  νὰ  μιμηθοῦμε  τὴν  Ταπεινοφροσύνη τοῦ  Χριστοῦ. Γι’ αὐτὸ καὶ μεῖς  ἄς εἴμαστε  ταπεινοὶ  πέρα ὡς πέρα καὶ   δεύτερον, ἄς  ἔχουμε  ἀγάπη ὅπως  καὶ  ὁ Χριστὸς  ἀγάπησε  ἡμᾶς. Ὅπως  ὁ Ἰωάννης ὁδηγοῦσε στὴ  μετάνοια  ὅλους  ὅσους  ἔρχονταν  στὸ  βάπτισμα  ποὺ ἐπιτελοῦσε,  ἔτσι καὶ μεῖς   ἄς  ἀποκομίζουμε   πολλοὺς  καρπούς, οἱ ὁποῖοι  θὰ  εἶναι  καὶ  ἄξιοι  τῆς μετανοίας  μας. Ἡ  Ἱερὰ  Ἐξομολόγηση  ἄλλωστε  μᾶς  συγχωρεῖ  ὅλες  τὶς  ἁμαρτίες  μας, καὶ μᾶς  ὁδηγεῖ  μὲ  τὸν   πνευματικό μας   ἀγῶνα  στὴ   βασιλεία  τῶν  οὐρανῶν. Ἀμήν!