Ο Όσιος Κολούμπα ο Ιεραπόστολος εξ Ιρλανδίας

Ο Όσιος  Κολούμπα  εγεννήθηκε στην  πόλη  Γκάρταν της Δονεγάλης στην Ιρλανδία  στις 7 Δεκεμβρίου του 521 μ.Χ. και καταγόταν από βασιλική οικογένεια. Εμαθήτευσε πλησίον διακεκριμένων διδασκάλων και ενωρίς απεφάσισε να ακολουθήσει το μοναχικό βίο. Μετά την εις πρεσβύτερον χειροτονία του εργάσθηκε ως ιεραπόστολος στην Ιρλανδία και  ίδρυσε  μοναστήρια στις  περιοχές  Ντέρρυ  και  Ντάροου.

Η  παράδοση αναφέρει ότι αναγκάσθηκε να εγκαταλείψει την  πατρίδα του για τους εξής λόγους. Κάποτε παρεκάλεσε τον παλαιό του διδάσκαλο Φιννιανό να του επιτρέψει να αντιγράψει το Ψαλτήριό του, αλλ’ ο Φιννιανός, άγνωστο γιατί, αρνήθηκε να ικανοποιήσει την επιθυμία του. Ο Κολούμπα το αντέγραψε χωρίς την άδεια του Φιννιανού, ο οποίος, όταν ανεκάλυψε την πράξη του μαθητού του, εζήτησε να κρατήσει το αντίγραφο για τον εαυτό του. Το γεγονός έλαβε διαστάσεις και  έφθασε προς  εκδίκαση  μέχρι  του βασιλέους Ντέρμοτ, ο οποίος αποφάνθηκε υπέρ του  Φιννιανού. Ο Όσιος  δυσαρεστήθηκε  ακόμη  περισσότερο, όταν ο  βασιλεύς  Ντέρμοτ  διέταξε  την  εκτέλεση  κάποιου  εχθρού  του, προς τον οποίο  ο Όσιος είχε προσφέρει άσυλο εντός της μονής. Το γεγονός αυτό οδήγησε δύο ιρλανδικά φύλα σε μικρή πολεμική σύρραξη, στην οποία και ο Όσιος διεδραμάτισε κάποιο ρόλο ασυμβίβαστο προς την ιερατική του ιδιότητα. Για την πράξη του αυτή καταδικάσθηκε από Σύνοδο σε  αφορισμό, η ποινή του όμως μετατράπηκε σε  ισόβια  εξορία, μετά από μεσιτεία και παράκληση του πνευματικού του πατέρα, καλουμένου  και  αυτού  Φιννιανού.

Ο Όσιος  συνοδευόμενος  από  δώδεκα μαθητές του, αναχώρησε για πάντα  από  την  αγαπημένη του πατρίδα και  εγκαταστάθηκε σε μία μικρή νήσο, καλουμένη Ιόνα, κοντά στις ακτές της Σκωτίας. Με την παρουσία του, το άγνωστο αυτό νησί κατέστη περίφημο και  θεωρείται μέχρι σήμερα αγία νήσος. Εκεί ίδρυσε περιώνυμη μονή  με εκατοντάδες μοναχών, που αγωνίζονταν να ευαρεστήσουν τον Θεό με την άσκησή τους. Επί πλέον η μονή αυτή έγινε το σπουδαιότερο ίσως  εκκλησιαστικό κέντρο και διδακτήριο κληρικών και ιεραποστόλων της Κελτικής Εκκλησίας. Από εκεί ορμώμενοι ο  Όσιος  Κολούμπα  και  οι  μαθητές του εκήρυξαν το Ευαγγέλιο στη Σκωτία. Κατά την παράδοση, ο ακάματος αυτός  εργάτης του Ευαγγελίου του Χριστού, ίδρυσε στη Σκωτία και Βόρεια Αγγλία περί τις εκατό μονές, πιθανότερο όμως είναι ότι μερικές από  αυτές  ιδρύθηκαν από  τους μαθητές του.           
Ο Όσιος Κολούμπα εκοιμήθηκε με ειρήνη κάποιο Σάββατο ή Κυριακή προς  την  9^η  Ιουνίου του  597 μ.Χ. Την προηγούμενη ημέρα, κατά μία ωραία παράδοση, το γέρικο λευκό άλογό του, του οποίου επέβαινε επί πολλά  χρόνια  κατά τις  ατέλειωτες  ιεραποστολικές περιοδείες του, ήλθε με  δάκρυα  και απέθεσε την κεφαλή του επί του στήθους του Οσίου. Όταν την επόμενη ημέρα, ενωρίς το πρωΐ, οι μοναχοί εσηκώθηκαν για τον Όρθρο, είδαν το ναό απαστράπτοντα από ουράνιο φως  και  εισελθόντες ευρήκαν τον κοιμηθέντα πνευματικό τους πατέρα να προσεύχεται ενώπιον  του  θυσιαστηρίου.