Ο Άγιος Αργύριος ο Νεομάρτυρας ο Επανομίτης

Ο  Άγιος  Νεομάρτυς  Αργύριος γεννήθηκε  το  1788  στην  Επανωμή  της Θεσσαλονίκης  από τον Αστέριο και τη Βασιλική, το γένος Ντουγιούδη. Σε νεαρή ηλικία ήλθε στην Θεσσαλονίκη,  όπου  προσλήφθηκε  από  κάποιον  ράπτη  ως  υπηρέτης.

Κατά  τις  ημέρες  εκείνες  κάποιος  Χριστιανός  από τη Σοχό  βρισκόταν κλεισμένος στη φυλακή του πασά της Θεσσαλονίκης για κάποιο έγκλημα που είχε  κάνει.  Μην  έχοντας να πληρώσει τα χρήματα που του ζητούσε ο πασάς, τον απειλούσε ότι θα  τον  κρεμάσει. Μπροστά στην απειλή  του θανάτου ο φυλακισμένος αποφάσισε να αλλαξοπιστήσει.  Το γεγονός αυτό χαροποίησε τους Αγαρηνούς, οι οποίοι αμέσως τον έβγαλαν από την φυλακή και τον πήγαν σε ένα καφενείο  στην  τοποθεσία  Ταχτάκαλα  με  σκοπό  να  τον μυήσουν  στη μουσουλμανική  θρησκεία.

Ο  Αργύριος, που είχε πληροφορηθεί το γεγονός, εισήλθε και αυτός στο καφενείο και άρχισε να τον ελέγχει για το παράπτωμά του και ταυτοχρόνως να τον  παρακινεί, για να επιστρέψει και πάλι στην Ορθόδοξη πίστη. Η στάση του αυτή προκάλεσε τόσο πολύ τους Γενίτσαρους, που όρμησαν επάνω του και άρχισαν να τον γρονθοκοπούν τόσο άγρια, ώστε  θα  τον  σκότωναν,  εάν  δεν  ανέστελλε  την  οργή  τους η ελπίδα μήπως και μπορέσουν να τον προσελκύσουν στην δική τους πίστη. Προσπάθησαν, λοιπόν, απειλώντας τον ότι θα τον σκοτώσουν, να τον αναγκάσουν να αλλαξοπιστήσει. Σα βροντή ακούσθηκε η φωνή του Νεομάρτυρα: «Είμαι Χριστιανός και δεν αρνιέμαι την πίστη μου. Δόξα και τιμή μου ο Σταυρός του Χριστού. Επιθυμία μου  είναι  να αποθάνω για την  πίστη  και  την  αγάπη  του  Χριστού».

Οι Αγαρηνοί τότε οδήγησαν τον Αργύριο στον κριτή, ενώπιον του  οποίου  προσπάθησαν και πάλι να τον  μεταπείσουν μεταχειριζόμενοι  πότε  απειλές και  πότε  κολακείες  και υποσχέσεις για δώρα και αξιώματα. Μετά από  δύο  ημέρες,  οι  Γενίτσαροι,  επανέλαβαν και πάλι τις προσπάθειές τους, χωρίς όμως  αποτέλεσμα. Ζήτησαν λοιπόν  από  τον  κριτή να διατάξει την εκτέλεσή του. Αυτός όμως, βλέποντας ότι ο Αργύριος δεν είχε  διαπράξει κάποιο αδίκημα άξιο θανάτου, προσπάθησε να κατευνάσει την οργή των  εξαγριωμένων Τούρκων και να τους πείσει πως δεν  είναι  δίκαιο  να  σκοτώσουν  έναν  αθώο  άνθρωπο. Εκείνοι  ταράχθηκαν  και  εξαγριώθηκαν  εναντίον του και  έτσι  ο  κριτής  διέταξε  την  δια απαγχονισμού θανάτωσή του.      
Έτσι, σε ηλικία μόλις δεκαοκτώ ετών, το 1806 και ημέρα Παρασκευή, ο Άγιος  Νεομάρτυς Αργύριος οδηγήθηκε σε ένα τόπο λεγόμενο Καμπάν (σημερινό  Καπάνι),  στην  κεντρική αγορά της πόλεως,  όπου  και  απαγχονίσθηκε  και  επισφράγισε την ομολογία του  στον Χριστό  με  τη  θυσία  του  αίματός  του.

Απολυτίκιον. Ήχος γ’. Θείας πίστεως.          
Χαίρει έχουσα,  Επανομή σε, θείον  βλάστημα, και  πολιούχον,  Νεομάρτυς  του  Σωτήρος Αργύριε, και την αγίαν σου άθλησιν μέλπουσα, τη ση πρεσβεία προστρέχει κραυγάζουσα· Μάρτυς ένδοξε, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε, δωρήσασθαι  ημίν το μέγα έλεος.

Κοντάκιον. Ήχος δ’. Επεφάνης σήμερον.    
Ως αθλήσας  Άγιε εσχάτοις χρόνοις, τον Χριστόν εδόξασας, θανατωθείς  υπέρ  αυτού·  διο πιστώς  σε  γεραίρομεν,  ως  Αθλοφόρων  Αργύριε  σύσκηνον.

Μεγαλυνάριον.
Χαίροις ευσεβείας νέον φυτόν, Αργύριε Μάρτυς, Ορθοδόξων η καλλονή· χαίροις των Μαρτύρων, ισότιμος εν  δόξη,  Επανομής  το  άνθος,  το  ευωδέστατον.