Μνήμη Ευρέσεως Τιμίου Σταυρού μετά των Τιμίων Ήλων υπό της Αγίας Ελένης

Η  Αγία Ελένη (247 – 328 μ.Χ.), μητέρα του πρώτου Χριστιανού αυτοκράτορα   Κωνσταντίνου   Α’  του    Μεγάλου  (280/288 – 337   μ.Χ.),   το έτος   326   μ.Χ.  πήγε  στην  Ιερουσαλήμ,  όπου   «με  μέγαν   κόπον   και πολλήν   έξοδον και φοβερίσματα ηύρεν  τον τίμιον   σταυρόν και    τους άλλους  δύο  σταυρούς  των λῃστών», όπως γράφει ο Κύπριος Χρονογράφος   Λεόντιος    Μαχαιράς.  Κατά    την   παράδοση,  ύστερα  από    την   πληροφορία κάποιου Εβραίου, με το όνομα Ιούδας, υποδείχθηκε  η θέση  όπου  έγινε  η  ανασκαφή,  κατά  την  οποία  βρέθηκαν   τρεις   σταυροί,  ήτοι  του  Χριστού  και  των   δύο   λῃστών.  Επειδή,  όμως,  δεν   ήταν    δυνατόν    να    αναγνωρισθεί    ποιος    από τους    τρεις    σταυρούς    ήταν   του    Κυρίου,    η   Αγία  Ελένη παρακάλεσε  να   τεθεί    διαδοχικά    επάνω   στους  σταυρούς  ένας  νεκρός  που  τον   πήγαιναν  για   ενταφιασμό. Μόλις    λοιπόν    ο     νεκρός    ετέθη    επί   του    Σταυρού   του   Κυρίου   αναστήθηκε.   Η   Αγία Ελένη   έθεσε   τότε   τα   θεμέλια του Ναού    της   Αναστάσεως,   την ανέγερση  του  οποίου διέταξε  ο  Μέγας  Κωνσταντίνος, όταν πληροφορήθηκε   την   εύρεση   του  Τιμίου   Σταυρού.    
Ο  Μέγας    Κωνσταντίνος    το    μεν    ήμισυ  του  Τιμίου   Σταυρού  το  άφησε   στα   Ιεροσόλυμα,   όπου   μεγάλο   μέρος   φυλάσσεται   μέχρι σήμερα,   το   δε   άλλο   ήμισυ   μετά   των   ήλων   (καρφιών)   το μετακόμισε   στην  Κωνσταντινούπολη.

Απολυτίκιον.   Ήχος   α’.
Σώσον   Κύριε    τον   λαόν  σου,    και    ευλόγησον    την   κληρονομίαν σου, νίκας τοις Βασιλεύσι,  κατά βαρβάρων δωρούμενος, και το σον  φυλάττων,    δια    του    Σταυρού    σου   πολίτευμα.

Memory of the Holy Cross with the Holy Ghosts by St. Helen

St. Helena (247 - 328 AD), mother of the first Christian emperor Constantine I of the Great (280/288 - 337 AD), in the year 326 AD. he went to Jerusalem, where "with a great deal and a lot of outpouring and dangling mourn the honest cross and the other two crosses of the dead", as the Cypriot Chronographer Leontios Machairas writes. According to tradition, after the information of a Jew, under the name of Judas, the place where the excavation took place was designated, in which three crosses, namely Christ and the two men, were found. However, since it was not possible to recognize which of the three crosses were of the Lord, Saint Helene pleaded for a dead man to be buried on the cross. So, as soon as the dead was placed on the Cross of the Lord, it was resurrected. Saint Helen then laid the foundations of the Temple of Resurrection, the construction of which was ordered by Constantine the Great when he was informed of the finding of the Holy Cross.

Constantine the Great, half of the Holy Cross, left it in Jerusalem, where much of it has been preserved to this day, while the other half with the nails (nails) moved it to Constantinople.

Apolyticus. Sound a '.

Sons Lord your people, and bless your inheritance, give victory to the prince, to the barbarians who have been given, and to the guardians, to your Cross.