Ο Οσιος Σαμψών ο Ξενοδόχος

Ο  Όσιος  Σαμψών  γεννήθηκε στη  Ρώμη, από εύπορους και  ευσεβείς γονείς και  ήταν συγγενής του Μεγάλου Κωνσταντίνου. Εσπούδασε φιλολογία, φιλοσοφία και  ιατρική. Μεταχειρίσθηκε  όμως  την  ιατρική όχι σαν  επικερδές επάγγελμα, αλλά για ευεργετικοὐς και φιλανθρωπικούς σκοπούς. Οδηγός στο βίο του ήταν ο λόγος του Κυρίου:  «Γίνεσθε οὖν οἰκτίρμονες καθὼς καὶ ὁ πατὴρ ἡμῶν οἰκτίρμων ἐστί». Έτσι ο Όσιος Σαμψών ήταν προστάτης ιατρός των φτωχών. Την οικία του την είχε  μετατρέψει  σε  νοσοκομείο  και  περιέθαλπε  πάσχοντες  αστέγους.

Όταν  πέθαναν οι  γονείς του, με τον  ίδιο  τρόπο  ο  Σαμψών  συνέχισε την ζωή του στην Κωνσταντινούπολη προσευχόμενος στους ναούς των Αγίων  Προφητών. Ο  Πατριάρχης  Κωνσταντινουπόλεως  Μηνάς (536 – 552 μ.Χ.), βλέποντας  το  έργο και  την αρετή του Σαμψών, τον χειροτόνησε ιερέα.

Με όση περιουσία του απέμεινε, ο Όσιος έκτισε νοσοκομείο, που αναδείχθηκε σε φημισμένο φιλανθρωπικό ίδρυμα. Η φήμη του προσείλκυσε την εύνοια και αυτού του  αυτοκράτορος  Ιουστινιανού (541 μ.Χ.), τον οποίο  θεράπευσε από βαριά  ασθένεια. Ο  αυτοκράτορας  από ευγνωμοσύνη ανακαίνισε τον ξενώνα, που είχε καταστραφεί από πυρκαγιά το 532 μ.Χ., δίνοντάς του το όνομα του ιατρού που τον θεράπευσε.

Ο ξενώνας  του  Οσίου  Σαμψών  κατείχε  ξεχωριστή  θέση  ανάμεσα  σε όλα τα  νοσηλευτικά ιδρύματα της εποχής του. Ευρισκόταν μεταξύ  των ναών της  Αγίας  Σοφίας  και  της Αγίας  Ειρήνης, σύγχρονοι  δε  μελετητές τον τοποθετούν στα βόρεια της Αγίας Σοφίας. Το Δεκέμβριο του 536 μ.Χ. καταστράφηκε πάλι από πυρκαγιά και ξανακτίσθηκε. Η  «Σύνοψις των Βασιλικών»  στο  τέλος  του  9^ου αιώνος  μ.Χ. όριζε  πώς  όλα τα προνόμια που είχαν δοθεί στην Εκκλησία της Αγίας Σοφίας στον ξενώνα του αειμνήστου Σαμψών πρέπει να διατηρηθούν. Ο  Κωνσταντίνος ο  Πορφυρογέννητος γράφει  στο  έργο  του  «Περί Βασιλείου  Τάξεως», ότι  ο  διευθυντής του  ξενώνος του Σαμψών  κρατούσε στη  λιτανεία της Κυριακής των Βαΐων το έκτο λάβαρο. Ο ξενώνας  λειτούργησε  άριστα  μέχρι  τον  13^ο  αιώνα  και  αυτό  φαίνεται από το κείμενο του Μανουήλ Φιλή (1275 – 1345), ο οποίος  εξέφρασε  την ευχή  ο  ανιψιός  του  Μιχαήλ  Η’  Παλαιολόγου να γίνει δεύτερος Σαμψών.
Ο  Όσιος  Σαμψών  κοιμήθηκε  με ειρήνη, σε  βαθύ γήρας, στον  ξενώνα του. Το  τίμιο λείψανό του  τοποθετήθηκε στο ναό του  Αγίου  Μάρτυρος Μωκίου.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.           
Ὁ φέρων τὴν μίμησιν, τῶν τοῦ Θεοῦ οἰκτίρμων, ἐνθέου χρηστότητος, ἀναβλυσταίνεις κρουνούς, Σαμψὼν ἱερώτατε· σὺ γὰρ θεομιμήτῳ, ἐλλαμφθεὶς συμπαθείᾳ, ὤφθης τῶν τεθλιμένων, καὶ πασχόντων ἀκέστωρ, παρέχων ἑνὶ ἑκάστῳ, ῥῶσιν καὶ ἔλεος.

Κοντάκιον. Ἦχος πλ. δ’. Ὡς ἀπαρχὰς τῆς φύσεως.          
Ὡς ἰατρὸν πανάριστον, καὶ λειτουργὸν εὐπρόσδεκτον, οἱ τῇ σορῷ του τῇ θείᾳ προστρέχοντες, Σαμψὼν θεόφρον Ὅσιε, συνελθόντες σε ὕμνοις καὶ ψαλμοῖς ἀνυμνοῦμεν, Χριστὸν δοξάζοντες, τὸν τοιαύτην σοι χάριν, παρέχοντα τῶν ἰάσεων.

Μεγαλυνάριον.
Χαίροις ἀσθενούντων ὁ ἰατρός· χαίροις θλιβομένων, ὁ θερμότατος ἀρωγός· χαίροις τῶν πενήτων, καὶ ξένων ἀντιλήπτωρ, Σαμψὼν Χριστοῦ θεράπον, ἀξιοθαύμαστε.