ΠΑΤΕΡΙΚΕΣ ΓΝΩΜΕΣ

Ὁμιλία  στὴν  ἑορτὴ  τῆς  Ἀποτομῆς    Τιμίας  Κάρας  Ἁγίου Ἰωάννου,  προφήτου, Προδρόμου  καὶ  βαπτιστοῦ τοῦ  Κυρίου μας

«Οὐκ  ἐξεστί σοι ἔχειν  τὴν γυναῖκα  τοῦ ἀδερφοῦ σου» (Ματθ. 14,4)

Τὰ  λόγια αὐτά, ἀδελφοί μου καὶ ἀδελφές  μου,  δὲν  εἶναι ἑνὸς  ἁμαρτωλοῦ ἀνθρώπου, ἀλλὰ  εἶναι  τοῦ  μεγίστου  τῶν  προφητῶν, ὅπως  λέει  ὁ Κύριός  μας.   Εἶναι τὰ λόγια  ποὺ ἀκούσαμε σήμερα  τὸ πρωὶ  κατὰ  τὸ  ὀρθρινὸ  εὐαγγέλιο. Δὲν  σοῦ  ἐπιτρέπεται, λέει  ὁ Ἅγιος  Ἰωάννης  στὸν  Ἠρώδη  τὸν  τετράρχη  νὰ  συζεῖ  μὲ τὴν  γυναῖκα  τοῦ  ἀδελφοῦ του. Διότι εἶναι  παράνομο  νὰ  συζοῦν  οἱ Ἑβραῖοι μὲ  γυναῖκες  τὶς ὁποῖες   δὲν  εἶχαν  νυμφευθεῖ.  Κι αὐτὸ τὸ  δὲν  σοῦ  ἐπιτρέπεται  ποὺ ἄκουγε  συνέχεια  ὁ  Ἡρώδης  ἀπὸ τὸν  Ἅγιο  Ἰωάννη   ἔκανε (τὸν Ἡρώδη)  νὰ  φυλακίσει  τὸν μέγα  ἐν τοῖς  προφῆταις  Ἅγιο Ἰωάννη   στὶς  φυλακὲς  τῆς  μαχαιροῦντος.  Οὔτε  ὅμως  ἡ φυλακὴ  ἐμπόδισε  τὸν  Ἅγιο  Ἰωάννη  νὰ  ἐλέγχει  τὸν Ἡρώδη  γιὰ  τὴν  παράνομη συμβίωσή του μὲ  τὴν  Ἡρωδιάδα.  

  Ἡ  ζωὴ  τοῦ   Ἡρώδη   τετράρχη ἤθελε μόνο  τὶς  κοσμικὲς  χαρές,  καὶ γι’ αὐτὸ δὲν  ἄκουγε  τὸ  λόγο  τοῦ Ἁγίου  Ἰωάννου  ποὺ  τὸν προέτρεπε  νὰ  μετανοήσει καὶ νὰ  ἀφήσει  τὴ ζωὴ τῆς  ἁμαρτίας.   Ἐνῶ  εἶχε  ὁ Ἡρώδης  μπροστά  του  τὸν μέγιστο  τῶν  προφητῶν καὶ  τὸ   καλύτερο παράδειγμα  τῆς  ἀσκητικῆς  ζωῆς,  ἐν τούτοις  δὲν  ἄφηνε  τὴν  ἁμαρτωλὴ  ζωή του.   

Ὡστόσο  ὁ Ἡρώδης ἀναγνώριζε, ὅπως  προείπαμε,  ὅτι  ὁ Ἰωάννης ἦταν ἄνδρας  δίκαιος  καὶ ἅγιος, καὶ γι’ αὐτὸ ἄλλωστε  δὲν  ἤθελε ποτὲ  νὰ  σκοτώσει  τὸν   ἅγιο αὐτὸ προφήτη. Ἕνα  ὅμως  ἀπὸ τὰ πολλὰ ἁμαρτωλὰ πάθη ποὺ εἶχε  ὁ Ἡρώδης,  τὸ  πάθος   τῆς  μέθης, τὸν ἔκανε νὰ  δώσει ἐντολὴ  στοὺς ὑπηρέτες  του νὰ πᾶνε  στὶς φυλακὲς  τῆς  μαχαιροῦντος  καὶ νὰ  ἀποκεφαλίσουν  τὸν προφήτη καὶ Πρόδρομο τοῦ Χριστοῦ μας.  Ἡ ἐντολὴ αὐτὴ ἐδώθη  μὲ ἀφορμὴ  τὰ  γενέθλια τοῦ Ἡρώδη·  διότι κατὰ  τὴν  ἑορτὴ τῶν γενεθλίων τοῦ τετράρχη τῆς Ἰουδαίας χόρεψε  ἡ Σαλώμη, κόρη  τῆς  παράνομης  συμβίας  του  Ἡρωδιάδα,  καὶ  ὑπὸ τὴν  ἐπήρεια  τοῦ  ποτοῦ  ὀρκίστηκε  ὁ Ἡρώδης ἐνώπιον τῶν  ἀρχόντων  τῆς  Ρωμαϊκῆς  ἐξουσίας  ὅτι θὰ  τῆς  ἔδινε ὅ,τι  κι ἄν  τοῦ ζητοῦσε, θὰ  τῆς ἔδινε  ἀκόμα καὶ τὸ μισό του βασίλειο,  ἄν  τοῦ τὸ ζητοῦσε βέβαια. Ἀλλὰ  αὐτὴ ζήτησε  καθ’ὑπόδειξη  τῆς  μητρός  της  Ἡρωδιάδος  τὴν κεφαλὴ  τοῦ Ἰωάννου  βαλμένη  μέσα  σ’ἕνα  πιάτο.  Ἐνῶ ἡ  Σαλώμη θὰ μποροῦσε νὰ  ζητήσει ὅ,τι ἄλλο ἤθελε, ἐν  τούτοις  ζήτησε  τὸ κεφάλι  τοῦ Προδρόμου νομίζοντας  πὼς  θὰ σταματήσει  ὁ ἔλεγχος  τῆς  ἀνάρμοστης  καὶ  παράνομης  συμβίωσης  Ἡρώδη  μετὰ  τῆς Ἡρωδιάδος·  διότι  δὲν  σκέφτονταν πὼς  ὁ  ἔλεγχος  αὐτὸς  δὲν ἦταν  τοῦ ἰδίου τοῦ Προδρόμου,  ἀλλὰ  ἦταν  κυρίως  ὁ ἔλεγχος  ἀπὸ τὸ Θεὸ καὶ  ἀπὸ  τὶς  συνειδήσεις  τους.

            Ὁ θάνατος  τοῦ  Ἁγίου Ἰωάννου ἀπὸ τὸν  Ἡρώδη,   καὶ ἡ  κήδεψή του ἀπὸ τοὺς  μαθητές  του ὅπως  ἅρμοζε στὴν ἁγιότητα  τοῦ  Προδρόμου  ἔκανε  τὸ  Χριστὸ  νὰ  ἀρχίσει τὸ κήρυγμά   Του μὲ τὰ  ἴδια  λόγια  τοῦ  Προδρόμου:  «Μετανοεῖτε, ἤγγικε  γὰρ ἡ βασιλεία  τῶν  οὐρανῶν».

Ὅπως  ὁ Χριστὸς  θανατώθηκε  καὶ σταυρώθηκε ἀπὸ τοὺς  ἐχθρούς  του,  Ρωμαίους καὶ Ἑβραίους, ἀπὸ φθόνο  καὶ ἐμπάθεια, ἔτσι  καὶ  ὁ Τίμιος  Πρόδρομος  θανατώθηκε  ἀπὸ  τὸν  Ἡρώδη ἐξαιτίας  τῆς  ἐμπάθειας  ποὺ  ὑπῆρχε  μέσα  στὶς  ψυχὲς  τῆς  Ἡρωδιάδος  καὶ τοῦ  Ἡρώδη κατὰ  τοῦ Ἰωάννου.   Καὶ  ἐνῶ  οἱ  γραμματεῖς καὶ  φαρισαῖοι  διακήρυσσαν πὼς  εἶναι  συμφερότερο νὰ  πεθάνει ὁ Χριστὸς  ὑπὲρ ὅλων τῶν Ἑβραίων παρὰ ὅλος  ὁ Ἰουδαϊκὸς λαός, τὸ παράνομο ζεῦγος  Ἡρώδη καὶ Ἡρωδιάδος  θεωροῦσαν  ὅτι θὰ   ἀπαλλάσονταν ὁριστικὰ  ἀπὸ τὸν  ἔλεγχο  τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου.  Ὁ λόγος  τῆς  ἀληθείας  δὲν  εἶναι ποτὲ  εὐχάριστος  στὰ αὐτὰ  τῶν  ἀναίσχυντων καὶ ἀμετανόητων ἀνθρώπων. Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ λόγος   τοῦ Προδρόμου  δὲν μποροῦσε ποτὲ  νὰ   ὁδηγήσει τὸν  Ἡρώδη  στὸ δρόμο  τῆς  μετανοίας.     Ὁ  λόγος ὅμως  τῆς ἀληθείας  ὁδηγεῖ  μόνο  στὸ σωστὸ δρόμο, κάνοντας  τὸν ἄνθρωπο  νὰ  ἐξετάσει ἄν βαδίζει σωστὰ  στὴν ἐν Χριστῷ   ζωή του.

Ποτὲ  ὅμως δὲν εἶναι  εὔκολος  ὁ δρόμος  τῆς  μετανοίας, ἐπειδὴ ἡ μετάνοια  εἶναι δύσκολο   ἀγώνισμα. Γι’ αὐτὸ  καὶ   εἶναι πολὺ λίγοι οἱ ἄνθρωποι   ποὺ  προτιμοῦν  νὰ ἀγωνίζονται  τὸ ἀγώνισμα αὐτό. Ὅπως ἡ Ἡρωδιάς   προτίμησε  νὰ   φιμώσει  τὸ στόμα  τοῦ  Προδρόμου,  παρὰ  νὰ  μετανοήσει καὶ νὰ  ἀφήσει τὰ παλιὰ  σφάλματά  της, ἔτσι    καὶ   οἱ  ἁμαρτωλοὶ  ὅλων τῶν  αἰώνων,  οἱ ὁποῖοι δὲν ἐπιλέγουν  τὴν  ὁδὸ τοῦ ἀγῶνος  τῆς μετανοίας μας. Κι ἄν ἀκόμα    ἀκούγεται  ὁ λόγος  τῆς  ἀληθείας  πολὺ εὐχάριστα ὑπάρχει καὶ πάλι πολὺ  μεγάλη ἀπόσταση  ἀπὸ  τὸ  νὰ  ἀκούσει  κανεὶς  τὴ  διδασκαλία  καὶ δὲν τὴν ἐφαρμόσει. Χρειάζεται  δηλαδὴ καὶ  ἡ ἐφαρμογὴ  τῶν λόγων τοῦ  Κυρίου  μας.  Τὸ  βλέπουμε  αὐτὸ  παρακολουθώντας  τὴ  ζωὴ τοῦ Ἡρώδη,  ὁ  ὁποῖος εὐχαριστιόταν μὲν  ἀπὸ  τοὺς  λόγους  τοῦ Βαπτιστῆ,  ἀλλὰ  τοῦτο  οὐδόλλως  τὸν  ἐμπόδισε ἀπὸ  τὸ  νὰ  ἀποκεφαλίσει τὸν  Πρόδρομο.

Μελετώντας  ταὴν ἀνθρώπινη καὶ ἐκκλησιαστικὴ Ἱστορία  βρίσκουμε  πάμπολλα  παραδείγματα  ἀνθρώπων, οἱ  ὁποῖοι  ἐδιώχθησαν  ποικιλοτρόπως, καὶ ἀπέδειξαν  τὴν ἀγάπη τους  στὸ Χριστό,   ὅπως  καὶ ὁ Πρόδρομος·  τὰ  πρόσωπα   αὐτὰ  ἐδιώθησαν καὶ θανατώθηκαν  ὑπερασπίζοντας  τὴν Ἀλήθεια  τῆς  Πίστεώς μας.    Μερικὰ  ἐξ  αὐτῶν εἶναι:   ὁ προφήτης  Ἠλίας ὁ  ὁποῖος  ἐδιώχθη  ἐπειδὴ  κήρυττε  σ’αὐτοὺς  τὴν  ἀλήθεια, λέγοντάς  τους  νὰ  ἀφήσουν  τὴ λατρεία  τοῦ ψεύτικου θεοῦ Βάαλ·   εἶναι ἐπίσης  οἱ  ἅγιοι Μακκαβαῖοι  παῖδες μετὰ  ταῆς  μητρὸς  αὐτῶν  καὶ τοῦ διδασκάλου  τους  ποὺ  πέθαναν  γιὰ  νὰ  μὴ  ἀρτηθοῦν·  εἶναι  ἀκόμα  οἱ τρεῖς  Παῖδες  οἱ  ὁποῖοι  ρίχθηκαν ἀπὸ  τὸν  Ναβουχοδονόσορα  στὴν κάμινο  τοῦ πυρὸς  τὴν  καιομένη  ἑπταπλασίως,  ἐπειδὴ  δίδασκαν τὴν ἀλήθεια  τῆς  πίστεως  στὸν ἀληθινὸ Θεό μας· εἶναι  ὁ  πρωτομάρτυς  Στέφανος  ὁ ὁποῖος  λιθοβολήθηκε  ἀπὸ  τοὺς Ἑβραίους  ἐπειδὴ  τοὺς ἔλεγε  τὴν ἀλήθεια ὅτι  εἶναι  ὁ   Χριστὸς  ὁ  ἀληθινὸς  Θεός μας. Καὶ  τέλος,   εἶναι  ὅλα  ἐκεῖνα  τὰ  παραδείγματα  τῶν ἁγίων  μαρτύρων καὶ ὁμολογητῶν  τῆς  πίστεώς  μας  οἱ ὁποῖοι  ἀψήφησαν  κινδύνους καὶ ἐξορίες,   ὅπως  ὁ Ἅγιος  Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος  ἐξορίσθη   στὴν Κουκουσὸ   τῆς  Ἀρμενίας,   καὶ  βρῆκε  ἐκεῖ  τὸν θάνατό του  ἐξαιτίας  τῆς  ἀληθείας  τὴν ὁποία  κήρυττε  σὲ ὅλη τὴ ζωή του, ὅπως  καὶ  ὁ Ἅγιος  Ἰωάννης  ὁ Βαπτιστής.     Στὴν  ἐποχή μας ὅμως  ἐξέλιπαν  ταὰ  παραδείγματα  αὐτά,   καὶ  γι’ αὐτὸ ἄλλωστε  χλευάζεται  ἡ πίστη  μας. Ἄν  εἴχαμε  καὶ σήμερα  ὁμολογητὲς  καὶ  ὑπερασπιστὲς  τῆς ἀληθείας  θὰ  μεγαλουργοῦσε ἀκόμα περισσότερο τὸ    Σκάφος  τῆς Ἐκκλησίας  μας.        

Παρατηρεῖται  σήμερα, δυστυχῶς, μία  ἀπομάκρυνση  ἀπὸ  τὶς ἀξίες  τῆς  ζωῆς  μας.  Στὸ χριστιανισμὸ ὅμως  πρέπει  νὰ ἱεραρχοῦνται οἱ ἀξίες  τῆς  ζωῆς, ἔχοντας  ὡς  πρώτη  προτίμησή μας τὸν πνευματικὸ τρόπο ζωῆς  καὶ ὄχι τὸν καταναλωτικὸ τρόπο  ζωῆς.    Ποτὲ  δὲν πρέπει οἱ χριστιανοὶ  νὰ  εἶναι  μόνο  ἀκροαταὶ  τοῦ λόγου  τοῦ Θεοῦ,  ἀλλὰ καὶ ἐφαρμοστὲς  τῶν  λόγων τοῦ  Εὐαγγελίου μας.  Πολλοὶ  κοσμικοὶ  ἄνθρωποι   τῆς   ἐποχῆς  μας ὅμως   ἀγωνίζονται  γιὰ  νὰ  ἀποκτήσουν πολλὰ  ἀγαθά. Ἀλλὰ  οἱ περιουσίες, ὅσο μεγάλες κι ἄν εἶναι, δὲν φέρνουν εὐτυχία ἄν  δὲν  σώσουμε  τὴν  ψυχή μας.  «Τὶ  γὰρ ὠφελήσει ἄνθρωπον ἐὰν κερδίσει τὸν  κόσμον ὅλον  καὶ  ζημιωθεῖ ταὴν ψυχὴν αὐτοῦ;» (Ματθ. 16,26)   μᾶς  λέει    τὸ  ἱερὸ Εὐαγγέλιο.  

Ἀδελφοί  μου!  Ἐπειδὴ ἡ διδασκαλία τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου μᾶς  διδάσκει τὴν ἀλήθεια  χρειάζεται νὰ  ὁδηγοῦμε  τὰ βήματα  τῆς  ζωῆς μας  σύμφωνα  μὲ  τὶς  ἀξίες  τοῦ  Εὐαγγελίου   τοῦ Χριστοῦ μας.  Γι’ αὐτὸ χρειάζεται  νὰ  ἀφήσουμε  τὸν ὑλιστικὸ  τρόπο  τῆς ζωῆς μας, ἱεραρχώντας  τὴν σπουδαιότητα  τῶν  ἀναζητήσεὠν μας ἀφήνοντας κατὰ μέρος  τὸν καταναλωτικὸ τρόπο τῆς  ζωῆς.   Γιατὶ  χριστιανοὶ ποὺ ἀκοῦν μὲν τὸ Εὐαγγέλιο καὶ δὲν  τὸ ἐφαρμόζουν δὲν  εἶναι  χριστιανοὶ τῆς  ἀληθείας. Κανεὶς  ἀπὸ μᾶς, ἀδελφοί μου,  δὲν πρέπει  νὰ  διστάζει  νὰ  ὁμολογεῖ  τὴν ἀλήθεια  ταῆς πίστεώς  μας μὲ  θάρρος καὶ  παρρησία,  ὅ,τι  κόστος  κι ἄν  ἔχει  αὐτὴ  ἡ ὁμολογία. Ἀμήν!