Ο Άγιος Λουκάς ο Ευαγγελιστής

Καταγόταν από την Αντιόχεια της Συρίας.  Ήταν  γιατρός  στο  επάγγελμα,  όμως  γνώριζε  πολύ  καλά  τη  ζωγραφική  τέχνη.  Μάλιστα σε αυτόν αποδίδονται οι  πρώτες εικόνες  της  Θεοτόκου  με  τον  Ιησού Χριστό  βρέφος στην  αγκαλιά  της,  καθώς  και   αυτές   των   Αποστόλων  Πέτρου   και Παύλου.

Στην  χριστιανική πίστη  κατηχήθηκε  από   τον   Απόστολο  Παύλο  και  έκτοτε αφοσιώθηκε στο κήρυγμα του Ευαγγελίου. Περιόδευσε στη Δαλματία,  Ιταλία,   Βοιωτία   κ.ά.

Συνέγραψε  το τρίτο  κατά  σειρά  Ευαγγέλιο  της  Καινής Διαθήκης, καθώς   και  τις πράξεις  των  Αποστόλων. Αναπαύθηκε  ειρηνικά  σε ηλικία 80  ετών.    
Αργότερα  ο  γιος   του   Μεγάλου   Κωνσταντίνου,  ο  Κωνστάντιος διέταξε να μεταφερθεί το λείψανο του Ευαγγελιστού στην Κωνσταντινούπολη   και   να τοποθετηθεί  κάτω   από  την  Αγία  Τράπεζα του  Ι. Ν. των Αγ. Αποστόλων, μαζί  με  τα  λείψανα  των  Αποστόλων  Ανδρέου  και  Τιμοθέου.

Απολυτίκιον.  Ήχος   δ’.  Ταχύ προκατάλαβε.        
Ακέστωρ  σοφώτατος,   ιερομύστα   Λουκά,  ζωγράφος   πανάριστος,   της Θεοτόκου   Μητρός,   εδείχθης   Απόστολε·   έγραψας  μάκαρ      λόγους, δια  Πνεύματος   θείου·   έδωκας  εννοήσαι,  συγκατάβασιν  άκραν,  Χριστού   της  παρουσίας·   διο  πρέσβευε   σωθήναι   ημάς.

Κοvτάκιον.  Ήχος  δ’.  Επεφάνης   σήμεροv.           
Μαθητής γενόμενος του Θεού Λόγου, συν τω Παύλω  άπασαν, εφωταγώγησας  τηv  γην, και την αχλύν  απεδίωξας,  το  θείον  γράψας, Χριστού   Ευαγγέλιον.

Μεγαλυνάριον.
Μακαρίζομέν  σου την δεξιάν,  Λουκά   θεηγόρε,  δι’  ής   έχομεν   οι πιστοί,  τας  του  Θεού  Λόγου,  διττάς  αγίας  πλάκας,  και  την  σεπτήν Εικόνα,  της  Θεομήτορος.