Ο Όσιος Γρηγόριος ο Δεκαπολίτης

Έζησε τον 9^ο  αιώνα  μ.Χ. και  καταγόταν  από  την  Ειρηνόπολη  της  Δεκαπόλεως.  Την χριστιανική   ανατροφή του όφειλε πρώτα  στην   μητέρα  του  Μαρία, η  οποία  με  τη ζωντανή της πίστη στο  Χριστό, ανέθρεψε το γιο της σύμφωνα με τις  επιταγές  του Ευαγγελίου.

Ο  Γρηγόριος  έγινε  μοναχός  και  αγωνιζόταν  έντονα  για  ηθική  τελειοποίηση. Εκείνο που  ιδιαίτερα τον  διέκρινε, ήταν η  καλλιέργεια  της  εγκράτειας  στον  εαυτό  του. Την θεωρούσε  απαραίτητη  για την καθαρότητα του νου και την ηθική κυριαρχία στη σάρκα. Και  σε  όσους  τον  ρωτούσαν  γιατί  δίνει ιδιαίτερη  βαρύτητα  σ’ αυτήν  την αρετή, απαντούσε  με τον  αιώνιο  λόγο  της  Αγίας  Γραφής:  «Πας ο  αγωνιζόμενος πάντα  εγκρατεύεται, εκείνοι μεν ουν ίνα φθαρτόν στέφανον λάβωσιν, ημείς δε άφθαρτον». Καθένας, δηλαδή, που αγωνίζεται, εγκρατεύεται σε όλα, ακόμα  και  στην τροφή  και  στο ποτό. Και  εκείνοι μεν, οι αθλητές  του  κόσμου, αγωνίζονται  και εγκρατεύονται  για  να  πάρουν στεφάνι που  φθείρεται. Εμείς  όμως,  οι  αθλητές  του Χριστού,  αγωνιζόμαστε  για  άφθαρτο  στεφάνι.

Ο  Γρηγόριος  όμως  δεν  αρκέσθηκε  μόνο  στη  μοναχική  ζωή. Μετείχε  από  κοντά στους  σκληρούς  αγώνες  κατά  των  εικονομάχων  βασιλέων.  Έκανε    πολλά  ταξίδια και  τελικά  εγκαταστάθηκε στη  Θεσσαλονίκη, στη Μονή  του  Αγίου Μηνά.
Επιδόθηκε  σε  συγγραφές  και  πέθανε  από  βαριά  αρρώστια  στην  Κωνσταντινούπολη  το  816 μ.Χ.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.           
Λυχνία ὡς δίπυρσος, τῶν θεϊκῶν δωρεῶν, ἀκτῖσι τῆς χάριτος, φωταγωγοῦσιν ἡμᾶς, Πατέρες οἱ ἔνθεοι, Πρόκλος τοῦ Βυζαντίου, ὁ σοφὸς Ποιμενάρχης, Γρηγόριος ὁ θεόφρων, Δεκαπόλεως γόνος· διὸ μετὰ προθυμίας, τούτοις προσέλθωμεν.

Κοντάκιον. Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.           
Ἡ δυὰς ἡ ἔνθεος, τῶν θεοφόρων Πατέρων, βιοτῆς ὀρθότητι, καὶ τῶν δογμάτων τῇ αἴγλῃ, φάναντες, δικαιοσύνης ἐν τῷ στεφάνῳ, ὤφθησαν, τῆς Ἐκκλησίας νυμφαγωγία, ὁ Γρηγόριος καὶ Πρόκλος, οὓς εὐφημοῦντες Χριστὸν δοξάσωμεν.

Μεγαλυνάριον.
Ρήτωρ Ἐκκλησίας θεοειδής, Πρόκλε ἀνεδείχθης, Ἱεράρχης ὡς εὐκλεής, σκεῦος ἀρετῶν δέ, Γρηγόριε ὡράθης· διὸ τὴν πολιτείαν ὑμῶν γεραίρομεν.