Ο Άγιος Πρόκλος Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως

Υπήρξε  άξιος μαθητής του  μεγάλου  διδασκάλου  της  Εκκλησίας  μας,  Ιωάννου  του Χρυσοστόμου. Ο  Πατριάρχης Αττικός (406 – 425) τον έκανε διάκονο και κατόπιν πρεσβύτερο. Επειδή  διακρινόταν για την παιδεία, την αρετή  και  την  διδακτική  του ικανότητα, αγαπήθηκε θερμά  απ’ όλους  τους  θαυμαστές  του  αξέχαστου  διδασκάλου του και υποστηριζόταν απ’ αυτούς για τον Πατριαρχικό θρόνο της Κωνσταντινουπόλεως.  Αλλά  η  αντίδραση  του  διεφθαρμένου  κατεστημένου, ναυάγιζε  την  υποψηφιότητά  του.

Αργότερα ο Πατριάρχης Σισίνιος, το έτος 425, χειροτόνησε τον Πρόκλο επίσκοπο Κυζίκου. Λόγω  όμως  των  ανωμαλιών  της  επαρχίας,  την  επισκοπή  κατέλαβε κάποιος Δαλμάτιος. Αλλά  ο  Πρόκλος, χωρίς  να  στεναχωρηθεί, εξακολούθησε  το κήρυγμα  του  θείου  λόγου  στην  Κωνσταντινούπολη.

Όταν  πέθανε  ο  Πατριάρχης  Μαξιμιανός (434) και  αυτοκράτορας  ήταν  ο  Θεοδόσιος  ο  Β’, στον  θρόνο  ανέβηκε πανηγυρικά  ο  Πρόκλος. Και  μάλιστα  πριν  ακόμα  θάψουν τον  Μαξιμιανό.  Η  πρώτη φροντίδα του Πρόκλου ήταν  η ανακομιδή  του  ιερού λειψάνου  του  Χρυσοστόμου  από  τα  Κόμανα  στην  Κωνσταντινούπολη.

Επίσης,  επί  του   Πατριάρχου αυτού  καθιερώθηκε και  ο τρισάγιος ύμνος στις εκκλησίες. Πατριάρχευσε δώδεκα χρόνια και τρεις μήνες.         
Πέθανε  το  447.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.           
Λυχνία ὡς δίπυρσος, τῶν θεϊκῶν δωρεῶν, ἀκτῖσι τῆς χάριτος, φωταγωγοῦσιν ἡμᾶς, Πατέρες οἱ ἔνθεοι, Πρόκλος τοῦ Βυζαντίου, ὁ σοφὸς Ποιμενάρχης, Γρηγόριος ὁ θεόφρων, Δεκαπόλεως γόνος· διὸ μετὰ προθυμίας, τούτοις προσέλθωμεν.

Κοντάκιον. Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.           
Ἡ δυὰς ἡ ἔνθεος, τῶν θεοφόρων Πατέρων, βιοτῆς ὀρθότητι, καὶ τῶν δογμάτων τῇ αἴγλῃ, φάναντες, δικαιοσύνης ἐν τῷ στεφάνῳ, ὤφθησαν, τῆς Ἐκκλησίας νυμφαγωγία, ὁ Γρηγόριος καὶ Πρόκλος, οὓς εὐφημοῦντες Χριστὸν δοξάσωμεν.

Μεγαλυνάριον.
Ρήτωρ Ἐκκλησίας θεοειδής, Πρόκλε ἀνεδείχθης, Ἱεράρχης ὡς εὐκλεής, σκεῦος ἀρετῶν δέ, Γρηγόριε ὡράθης· διὸ τὴν πολιτείαν ὑμῶν γεραίρομεν.