Ο Όσιος Παύλος ο Ξηροποταμηνός

Σύμφωνα με  τον Σ. Ευστρατιάδη η  βιογραφία του  Οσίου  Παύλου, που βρίσκεται  στο  Νέον Εκλόγιον, είναι  τελείως  φανταστική.

Σ’ αυτό  φέρεται  σαν  γιος  του  Βασιλιά Μιχαήλ  Α’ του  Ραγκαβέ  (811 – 813) και  της θυγατέρας του  αυτοκράτορα Νικηφόρου του Γενικού. Ευνουχίστηκε  σε  παιδική  ηλικία  και  έφτασε σε μεγάλα ύψη φιλοσοφίας. Απαρνήθηκε τον κόσμο και πήγε στο  Άγιον Όρος, όπου έκτισε τη Μονή Ξηροποτάμου, της οποίας και έγινε ηγούμενος. Η αγιορείτικη παράδοση όμως, τον θέλει σύγχρονο του Αγίου Αθανασίου, ιδρυτή της Λαύρας.     
Του  Οσίου  αυτού  Παύλου, σώζονται στη Μονή Ξηροποτάμου έξι Κανόνες  στους  Αγίους  40 μάρτυρες, Κανόνας ιαμβικός στον τίμιο σταυρό  και  λόγος  στα  Εισόδια  της  Θεοτόκου.

Ἀπολυτίκιο. Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Βασιλείου ἀξίας ἀνταλλαξάμενος, τὸν θεοΰφαντον τρίβωνα τῆς ὁσίας ζωῆς, ὡς ἀστὴρ ἑωθινὸς ἐν Ἄθῳ ἔλαμψας, καὶ ὁδηγεῖς φωτιστικῶς, Μοναζόντων τοὺς χορούς, πρὸς κτῆσιν τὴν τῶν κρειττόνων, Παῦλε Πατέρων ἀκρότης, καὶ πρεσβευτὰ ἡμῶν πρὸς Κύριον.

Κοντάκιον. Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.   
Ὡς ἀνάκτων βλάστημα, Παῦλε θεόφρον, κληρονόμος ἄξιος, καὶ υἱὸς ὤφθης εὐκλεής, τοῦ οὐρανίου Παντάνακτος, δι’ ἰσαγγέλου ζωῆς Πάτερ Ὅσιε.

Μεγαλυνάριον.
Ὤφθης βασιλείας τῶν οὐρανῶν, ὡς ἀνάκτων γόνος, κληρονόμος δι’ ἀρετῶν· σὺ γὰρ Πάτερ Παῦλε, ἀγγελικῶς βιώσας, τῆς ὑπὲρ νοῦν εὐκλείας, λαμπρῶς ἠξίωσαι.