Ο Άγιος Δημητριανός ο Θαυματουργός Επίσκοπος Ταμασσού Κύπρου

Από τις πολύ ολίγες πληροφορίες που έχουμε γι’ αυτόν μανθάνουμε ότι γεννήθηκε στην Ταμασσό και έζησε σ’ αυτήν τα πρώτα χρόνια του Χριστιανισμού. Ήταν τότε ακόμη  που  η  ειδωλολατρία και  η ειδωλομανία προέβαλλε δυνατά της  Αφροδίτης  το  άστρο  και τη λατρεία. Το κήρυγμα του Ιησού που έφεραν στην Κύπρο οι τρεις απόστολοι Βαρνάβας, Παύλος και Μάρκος άρχισε σιγά – σιγά να προχωρεί σ’ όλο το νησί. Στην Ταμασσό  με κέντρο μία σπηλιά που υπάρχει ως σήμερα και που χρησίμευε στην αρχή ως κατοικία και εκκλησία και επισκοπή αγωνίζονται οι πρώτες εκείνες μορφές ο Ηρακλείδιος, ο Μύρων, ο Μνάσων και οι  άλλοι συνεργάτες τους να ανάψουν  και  να προβάλουν παντού  το  φως  του  Χριστού,  το  ιλαρόν φως  της  νέας  ζωής. Σ’ αυτή  τη  σπηλιά  στην  οποία  οι πρώτοι χριστιανοί όχι μονάχα παρακολουθούσαν το κήρυγμα για τον Χριστό, αλλά  και  βαφτίζονταν  και προσεύχονταν και τελούσαν τις  διάφορες ακολουθίες τους, σ’ αυτήν ακόμη βρίσκεται και  ο τάφος του Αγίου Ηρακλειδίου.  Κάποια  μέρα που ο γηραιός επίσκοπος βρισκόταν άρρωστος στο σπήλαιό του με πυρετό, μια ομάδα μανιασμένων ειδωλολατρών όρμησαν  μέσα  στο  σπήλαιο, έσυραν  έξω  τον  Άγιο  και τον  σκότωσαν. Ο Άγιος απέθανε προσευχόμενος για τους  δήμιούς του στην  ηλικία  των 60 χρόνων. Οι χριστιανοί  μαθητές  με  θλίψη  βαριά πήραν  το  άγιο λείψανο  και το έθαψαν μέσα στη σπηλιά. Τα  θαύματα που  έκανε, όταν  ήταν στη ζωή, συνεχίστηκαν  και  μετά  τον  θάνατό του και  συνεχίζονται  και  σήμερα. «Θαυμαστός  ο  Θεός εν τοις αγίοις αυτού».

Η θρησκεία του  Ιησού Χριστού, με τις ενέργειες  του  Ηρακλειδίου, τον ζήλο του και τις υπεράνθρωπες προσπάθειές του προχωρούσε καθημερινά. Μετά  τον  θάνατό  του  την  ευθύνη  του  όλου έργου ανέλαβε ο  Μνάσωνας. Αυτόν  είχε  χειροτονήσει  ο Ηρακλείδιος επίσκοπο, όταν ακόμη  ζούσε. Αυτός συνέχισε το έργο  του  Ηρακλειδίου μέχρι  τα βαθιά του γηρατειά. Πολλά θαύματα έκαμε όσο ζούσε. Πολλά και  όταν απέθανε. Πριν πεθάνει χειροτόνησε επίσκοπο της Ταμασσού τον  Ρόδωνα.

Με γοργά  βήματα η διδασκαλία του Χριστού χάρη στον φλογερό  ζήλο των πρώτων χριστιανών προχωρεί με ενθουσιασμὀ στης Ταμασσού την πόλη. Πολλοί  οι  άγιοι  που  παρουσιάσθηκαν σ’ αυτή. Ένας  τέτοιος άγιος  είναι  κι ο Δημητριανός. Πότε ακριβώς  γεννήθηκε  δεν  γνωρίζουμε. Ο πανδαμάτορας χρόνος έσβησε από της  μνήμης το  βιβλίο τη  σχετική  χρονολογία. Αυτό  που  συμπεραίνουμε  από  την  όλη  ζωή του  είναι  τούτο: Γνώρισε τον Χριστό, όπως  λέγει  και  ο  υμνογράφος του, από  τη βρεφική του ηλικία. «Εκ βρέφους εγένου του Κυρίου εραστής». Γνώρισε  τον  Χριστό  και  τον  αγάπησε με όλη την ψυχή του. Μπροστά του ένα και μόνο πράγμα βλέπει και ένα ποθεί και θέλει παντού και πάντοτε. Του  Κυρίου το  θέλημα. Μ’ αυτό μεγαλώνει. Μ’ αυτό ζει και αυτό  προβάλλει τόσο  με  τα  λόγια του, όσο  και  το  παράδειγμά του.

Κάποτε που είχε αρρωστήσει ο πνευματικός πατέρας της κοινότητας ο ιερέας, ο τότε επίσκοπος του οποίου ο Δημητριανός  ήταν σε όλα το δεξί του χέρι, τον κάλεσε και κατά παράκληση των πιστών Χριστιανών τον χειροτόνησε πρεσβύτερο. Οι αγνές ψυχές πανηγυρίζουν. Γιατί ο Δημητριανός  με ζήλο φλογερό εργαζόταν πάντοτε για την πνευματική πρόοδο του λαού. Στο πρόσωπό του βρήκαν οι πιστοί τον πνευματικό πατέρα και καθοδηγητή, τα ορφανά τον προστάτη, οι άρρωστοι τον στοργικό  αδελφό  και  «οι εν θλίψεσι την παρηγορίαν». Και όταν μετά από καιρό  ο  τότε επίσκοπος κοιμήθηκε, ολόκληρος ο λαός και πάλι κάλεσε  και  ανέβασε  στον  επισκοπικό  θρόνο  της  ξακουστής  πόλεως τον  άξιο  σε  όλα Δημητριανό.

Στην  καινούργια  αύτη  θέση  η  αγία  του  μορφή  προβάλλει παντού, ώστε ο ιερός υμνογράφος να τον υμνεί: «Της Ταμασσού βλάστημα, καύχημα των Περάτων, πηγήν των θαυμάτων, ιαμάτων ταμείον  άσυλον και  των Κυπρίων αγλάϊσμα». Αλλά  και του λαού η παράδοση  και ο σεβασμός μένει ως σήμερα πολύ υψηλά. Αυτό μαρτυρεί α) η ευρυχωρία του ναού που η ευσέβεια των παλαιοτέρων κατοίκων των Περάτων αφιέρωσε στ’ όνομά του  σε μια  μαγευτική θέση  και του οποίου τα ερείπια προβάλλουν επιβλητικά μέχρι σήμερα. Και β) η χειρόγραφος φυλλάδα που περιέχει την ακολουθία του και στην οποία  αναγράφεται και  η  μέρα  της  μνήμης του, 27  Ιανουαρίου.

Η όλη του πνευματική ζωή  συνέβαλε τα μέγιστα στην εξάπλωση του χριστιανισμού όχι μόνο στην πόλη της Ταμασσού, αλλά  και στα γύρω χωριά. Τύπος υπομονής  ο  ίδιος  και  πρότυπο  αρετής  βοήθησε στα χρόνια εκείνα στην ειρηνική ζωή του πιστού λαού του και στην πνευματική του άνοδο. Αλλά  και  θαύματα  πολλά  αναφέρεται  ότι έκαμε  όταν  ζούσε, μα  και  όταν  κοιμήθηκε. Οι  γυναίκες  των  Περάτων τον  θεωρούν  πολύ  θαυματουργό  και  συχνά  επισκέπτονται  τα  ερείπια του ναού του, ανάβουν καντήλια στο βαθούλωμα των ερειπίων και εκζητούν τις πρεσβείες του στα προβλήματα  και  τις  ανάγκες τους. Ένα τέτοιο  θαύμα  που  έγινε  προ  καιρού  είναι  και  τούτο:

Ένας  χριστιανός  από  τα  Πέρα, για  το  κτίσιμο  του  σπιτιού  του  πήγε και  πήρε  από  τα  ερείπια  του  ναού του  αγίου  τις  πελεκητές  πέτρες  με τις  οποίες  ήταν  φτιαγμένο  το  ανώφλι  του  ναού, για να φτιάξει  με αυτές το  ανώφλι του  ιδικού  του σπιτιού. Είχε  δε  στη  σκέψη  να  πάει την  επομένη  να πάρει  και  τις άλλες πελεκητές πέτρες με τις οποίες ήταν κατασκευασμένες οι παραστάδες της θύρας του ναού για να τις χρησιμοποιήσει και αυτές για το δικό του σπίτι. Τη νύχτα όμως παρουσιάστηκε στον ύπνο του ο Άγιος και του έκαμε αυστηρή παρατήρηση. Αυτός  όμως δεν έλαβε υπ’ όψη τη σύσταση  του  Αγίου  και την  επόμενη  νύχτα  πήγε πάλι  και  κουβάλησε  και τις υπόλοιπες πέτρες. Τη  νύχτα  παρουσιάστηκε  και πάλι ο Άγιος  στον  ύπνο του  και του  έκανε ξανά αυστηρή  παρατήρηση  για την παρακοή του. Για να μην επαναλάβει δε άλλη φορά την κακή του πράξη, του έδωκε και δύο μπάτσους· τον ένα  από  τη  δεξιά  μεριά  και  τον  άλλο  από την αριστερά. Το  αποτέλεσμα  της  τιμωρίας  αυτής  ήταν από το βράδυ εκείνο  να  μείνει κουφός, καθ’ όλον τον υπόλοιπο χρόνο της ζωής του. Και  ακόμη τις  υπόλοιπες πέτρες δεν τόλμησε να πάει να τις πάρει. Γι’ αυτό  και  οι πέτρες  με τις  οποίες  κτίστηκαν οι παραστάδες  της  θύρας του  σπιτιού   είναι  πολύ  διαφορετικές  και  ξεχωρίζουν  ως  σήμερα.

Στενή  η  θύρα  και  γεμάτος δυσκολίες ο δρόμος που οδηγεί στη χαρούμενη  και  ευτυχισμένη  ζωή. Αυτή  την  αλήθεια που  ο  ίδιος ο Κύριος συνιστάει σ’ εμάς είναι καιρός και εμείς μιμούμενοι τους  αγίους πατέρες της Εκκλησίας μας να κάνουμε βίωμα και ζωή μας. Τόπος αμαρτίας ήταν το νησί  της Κύπρου.  Σαν χείμαρρος η διαφθορά έσπρωχνε  τους  δυστυχισμένους  κατοίκους στην καταστροφή. Όταν όμως  η θρησκεία του γλυκύτατου  Ιησού  με τους ευλογημένους φορείς της, τους τρεις Αποστόλους, τον Βαρνάβα, τον Παύλο και  τον Μάρκο έφθασε  και  κηρύχτηκε στο  μαρτυρικό αυτό  νησί, τα πράγματα  άλλαξαν  αμέσως. Πως  ξεκίνησαν οι πρώτοι  χριστιανοί! Από  μία σπηλιά! Τι δυσκολίες, τι διωγμούς και τι κινδύνους πέρασαν! Με το θάρρος  όμως που  εναποθέτει  στις  αγνές καρδιές ο Χριστός δυναμωμένοι προχώρησαν. Το αποτέλεσμα μαρτυρεί και βεβαιώνει η ιστορία. Σε  λίγα  χρόνια  το νησί της Αφροδίτης και  της διαφθοράς γίνεται  νησί  της Παναγίας και  των αγίων. Η προσφορά σ’ αυτό του Αγίου  Λαζάρου, του Ηρακλειδίου, του Μύρωνος και Μνάσωνος, του Αγίου Δημητριανού και όλων των άλλων εργατών της αρετής είναι ανυπολόγιστη. Δύσκολοι οι καιροί και οι κίνδυνοι πολλοί. Όμως δεν δείλιασαν, πήραν το στενό το μονοπάτι και έγραψαν την ωραιότερη ιστορία. 
Ἀς  τους  μιμηθούμε. Μόνον  έτσι  θα  χαρούμε  την  εδώ  ζωή μας, αλλά και  θα  αξιωθούμε  να   ιδούμε την  αγαπημένη  Κύπρο μας  στου  Χριστού  το φως λουσμένη, ελεύθερη και ευτυχισμένη, και από όλους τιμημένη. Αμήν.

Απολυτίκιον. Ήχος  α’.

Των Κυπρίων το κλέος, Ταμασέων ο Πρόεδρος, φύλαξ και  φρουρός των Περάτων, Δημητριανέ Πατήρ ημών, αναδειχθείς, διο  τυφλόν εφώτισας ποτέ, το  φως ενεδίδου  τηλαυγώς,  και  ανέκραξε  δε  ούτως, τω  δια  σου  με φωτίσαντι δόξα σοι. Δόξα τω ούτως ευδοκήσαντι Θεώ, δόξα τω σε θαυμαστώσαντι,  δόξα  τω  ενεργούντι  δια  σου  τοιαύτα  τέρατα.

Έτερον  Απολυτίκιον.  Ήχος  α’. Της  ερήμου  πολίτης.  
Από  βρέφους Κυρίω εκολλήθης, μακάριε Δημητριανέ  Ταμασέων, ποιμενάρχα  πανάριστε, συγκλείσας  εν  ψυχή  σου  θησαυρόν,  της  πίστεως Δεσπότου  αληθούς,  και  ωδήγησας  τα  τέκνα σου θαυμαστώς,  προς γνώσιν της θεότητας· δόξα τω σε δοξάσαντι  Χριστώ, δόξα τω  αγιάσαντι, δόξα  τω  δεδωκότι  σοι  ημίν,  προστάτην  ακαταίσχυντον.

Κοντάκιον. Ήχος  δ’. Ο  υψωθείς  εν  τω  Σταυρώ.
Ηρακλειδίου  διεδέξω  τον  θρόνον,  και των θαυμάτων ειληφως θείαν χάριν, την Κύπρον κατεφώτισας, ω Δημητριανέ, θεσπεσίω βίω σου και γλυκύτητι  λόγων, όθεν πλάνην έτρεψας, των ειδώλων γενναίως, και  τον Χριστόν  ενώκησας  ψυχαίς,  ως  ιεράρχης  φωτί  αυγαζόμενος.