Ο Όσιος Γρηγόριος ο Δεκαπολίτης

Έζησε τον 9^ο  αιώνα μ.Χ. και καταγόταν από την Ειρηνόπολη της Δεκαπόλεως. Την χριστιανική ανατροφή του όφειλε πρώτα στην μητέρα του Μαρία, η οποία με τη ζωντανή της πίστη στο Χριστό, ανέθρεψε το γιο της σύμφωνα με τις επιταγές του Ευαγγελίου.

Ο  Γρηγόριος  έγινε μοναχός και  αγωνιζόταν  έντονα  για  ηθική  τελειοποίηση.  Εκείνο που  ιδιαίτερα τον  διέκρινε, ήταν  η  καλλιέργεια  της  εγκράτειας  στον  εαυτό  του.  Την θεωρούσε  απαραίτητη  για την καθαρότητα του νου και  την ηθική  κυριαρχία στη σάρκα.  Και  σε όσους τον ρωτούσαν γιατί  δίνει  ιδιαίτερη  βαρύτητα  σ’ αυτήν την αρετή,  απαντούσε με τον αιώνιο λόγο της Αγίας Γραφής:  «Πας ο αγωνιζόμενος πάντα εγκρατεύεται, εκείνοι μεν ούν ίνα φθαρτόν στέφανον λάβωσιν, ημείς δε άφθαρτον». Καθένας,  δηλαδή,  που  αγωνίζεται, εγκρατεύεται  σε  όλα,  ακόμα  και  στην  τροφή  και στο  ποτό.  Και  εκείνοι  μεν, οι  αθλητές του κόσμου, αγωνίζονται και εγκρατεύονται για να πάρουν στεφάνι που  φθείρεται. Εμείς  όμως, οι αθλητές του Χριστού,  αγωνιζόμαστε  για  άφθαρτο  στεφάνι.

Ο  Γρηγόριος  όμως  δεν  αρκέσθηκε μόνο  στη  μοναχική  ζωή.  Μετείχε από κοντά στους σκληρούς  αγώνες  κατά  των  εικονομάχων  βασιλέων.  Έκανε  πολλά  ταξίδια και τελικά εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη, στη Μονή του Αγίου Μηνά.
Επιδόθηκε  σε  συγγραφές  και  πέθανε από  βαριά  αρρώστια  στην  Κωνσταντινούπολη το  816  μ.Χ.

Απολυτίκιον. Ήχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.
Λυχνία  ως  δίπυρσος, των θεϊκών δωρεών, ακτίσι της χάριτος, φωταγωγούσιν  ημάς, Πατέρες  οι  ένθεοι, Πρόκλος του Βυζαντίου, ο σοφός Ποιμενάρχης, Γρηγόριος ο θεόφρων,  Δεκαπόλεως  γόνος· διο  μετά  προθυμίας,  τούτοις  προσέλθωμεν.

Κοντάκιον. Ήχος γ’. Η Παρθένος σήμερον.
Η  δυάς  η ένθεος, των θεοφόρων Πατέρων, βιοτής ορθότητι, και  των δογμάτων τη αίγλη,  φάναντες, δικαιοσύνης  εν τω στεφάνω,  ώφθησαν,  της  Εκκλησίας νυμφαγωγία,  ο  Γρηγόριος  και  Πρόκλος,  ούς  ευφημούντες  Χριστόν  δοξάσωμεν.

Μεγαλυνάριον.
Ρήτωρ  Εκκλησίας  θεοειδής, Πρόκλε  ανεδείχθης, Ιεράρχης  ως  ευκλεής,  σκεύος αρετών  δε,  Γρηγόριε  ωράθης·  διο  την  πολιτείαν  υμών  γεραίρομεν.