Ο Άγιος Φιλήμων ο Απόστολος και οι συν αυτώ Άρχιππος, Ονήσιμος και Απφία

Και  για τους τέσσερις  Αγίους  αναφέρει  ο  Απόστολος  Παύλος  στην  προς  Φιλήμονα επιστολή  του.

Ο  Φιλήμων  και  η  σύζυγός  του  Απφία  ήταν  χριστιανοί  στην  πόλη  των  Κολοσσών, με ανεπτυγμένο αίσθημα φιλανθρωπίας. Χρησιμοποιούσαν δε τα πλούτη τους με προθυμία  για  την  ανακούφιση  φτωχών,  ασθενών  και  για  την  ανάπτυξη  του  έργου του  Χριστού.  Στο  χριστιανισμό  προσήλθαν  δια  του  Αποστόλου  Παύλου,  όταν  αυτός  είχε  έλθει  στην  πόλη  τους.

Μάλιστα, για τις αγαθοεργίες του Φιλήμονα γράφει συγκεκριμένα: «Χάριν έχομεν πολλήν  και  παράκλησιν  επί  τη  αγάπη  σου  ότι  τα  σπλάγχνα  των  αγίων  αναπέπαυται δια  σου,  αδελφέ».  Δηλαδή,  έχουμε πολλή  χαρά  και  παρηγοριά  για  την  αγάπη  σου, διότι  οι  καρδιές των αδελφών  χριστιανών  έχουν  βρει  ανάπαυση  με τις ευεργεσίες και  αγαθοεργίες  σου,  αδελφέ.

Για τον Άρχιππο λέγεται ότι  ήταν συγγενής, ίσως και γιος του Φιλήμονα και  της Απφίας. Ο Παύλος, επειδή ο Άρχιππος είχε μεγάλη αφοσίωση στην διάδοση του Ευαγγελίου,  στην  προς  Φιλήμονα  επιστολή  του  τὸν ὀνομάζει στρατιώτη.

Ὁ Ὀνήσιμος ἦταν ὑπηρέτης τοῦ Φιλήμονα, ἀπὸ τον  οποίο  απέδρασε  και  πήγε  στην Ρώμη. Εκεί  έπεσε στα δίχτυα του Αποστόλου Παύλου, που τον έστειλε πίσω στο Φιλήμονα,  χριστιανό  πλέον.  Και  παρακαλεί  τον Φιλήμονα  να  δεχθεί  τον  Ονήσιμο, όχι σαν υπηρέτη, αλλά σαν αδελφό.     
Κατά  την  παράδοση,  όλοι  μαρτύρησαν  για  την  διάδοση  του  Ευαγγελίου.

Απολυτίκιον. Ήχος δ’. Ταχύ προκατάβαλε.
Τετράς  η  θεόλεκτος,  των  Αποστόλων  Χριστού,  Φιλήμων και  Άρχιππος, και  συν Απφία ομού, ο θείος Ονήσιμος, λάμψαντες τοις εν σκότει, αληθείας την γνώσιν, ήθλησαν ομοφρόνως, και  την πλάνην καθείλον. Και  νυν εξευμενίζονται, πάσι  τον Κύριον.

Κοντάκιον. Ήχος β’. Την εν πρεσβείαις.       
Ως  Εκκλησίας  θεμέλιοι  και λαμπτήρες, και  του Σωτήρος Απόστολοι θεηγόροι, Φιλήμον  Απφία  και  Ονήσιμε, και  συν Αρχίππω  άμα,  υπέρ  ημών  πρεσβεύσατε,  τω Λόγω  σοφοί  ιεροκήρυκες.

Μεγαλυνάριον.
Χαίρετε του Λόγου μυσταγωγοί, και των εν τω σκότει, πλανωμένων φωταγωγοί,  Άρχιππε  Φιλήμον,  Ονήσιμε  Απφία,  Απόστολοι  θεόπται,  Αγγέλων  σύσκηνοι.