Ο Όσιος Ιλαρίων ο Νέος

Ο  Όσιος  Ιλαρίων,  ο Νέος,  εγεννήθηκετο  775  μ.Χ.,  στην  Καππαδοκία,  από γονείς ευσεβείς και ενάρετους, τον Πέτρο, προμηθευτή του άρτου των ανακτόρων,  και  την  Θεοδοσία, παρά των οποίων έτυχεν επιμελούς  και θεσεβούς μορφώσεως. Σε ηλικία είκοσι ετών,  υπόθείου ζήλου κινούμενος, εγκατέλειψε τα εγκόσμια, μεταβάς δε στη μονή του Ξηροκαμπίου της Κωνσταντινουπόλεως,  εκάρη μοναχός. Στη συνέχεια μετέβη  στη  μονή  των Δαλμάτων, όπου έγινε μεγαλόσχημος και αργότερα εχειροτονήθηκε πρεσβύτερος, εκτιμώμενος και αγαπώμενος  από  όλους  τους συμμοναστές του για τις μεγάλες αρετές του. Μετάτο θάνατο  του  ηγουμένου  της  μονής, ο  Ιλαρίων εγκατέλειψε κρυφά αὐτήνκαι κατέφυγε στη μονή των  Καθαρών, γενόμενος  δεκτός  με  μεγάλο  σεβασμό  από  τους μοναχούς.

Πληροφορηθέντες το καταφύγιό του οι μοναχοί της μονής  των  Δαλμάτων, παρεκάλεσαν  τον ΠατριάρχηΝικηφόρο  να  φροντίσει  περί  της  επανόδου του  στη  μονή.  Πράγματι  δι’  αυτοκρατορικής  διαταγής  ο  Όσιος  Ιλαρίωναπενήλθε  στη  μονή  ως  ηγούμενος  και  αρχιμανδρίτης  αυτής.  Επί  οκτώ   έτη διηύθυνε την κοινότητα μεμεγάλη σύνεση και  αδελφοσύνη  καικατέστησε αυτήν  αληθινή  φωλιά  της  Ορθοδοξίας.

Έτσι, όταν ανήλθε στον αυτοκρατορικό θρόνο ο εικονομάχος αυτοκράτορας Λέων Ε’ ο Αρμένιος (813 – 820 μ.Χ.) και  εξαπέλυσετο  διωγμό κατά  των  αγίων  εικόνων,  μεταξύ  των  μονών,  οι  οποίες  επρωτοστάτησαν στην αντίδραση κατά του ανοσίου τούτου μέτρου του  αυτοκράτορος, υπήρξε  και  η  μονή  των  Δαλμάτων.  Κληθείς γι’ αυτό  στα  ανάκτορα  ο  Όσιος Ιλαρίων,   έλεγξε  σφοδρώς  το  βασιλέα  για  την  ασεβή  έναντι  των  εικόνων συμπεριφορά του, η  οποία, την μεν  Εκκλησία αδικούσε, το  δεκράτος  χωρίς αιτία ετάρασσε. Τόσο ο αυτοκράτορας, όσο  και  ο  διαδεχθείς  τον Νικηφόρο στον  πατριαρχικό  θρόνο  εικονομάχος  Θεόδοτος  Α’  ο  Κασσιτεράς (815 – 821 μ.Χ.), μάταια προσπάθησαν να πείσουν τον Όσιο Ιλαρίωνανα προσχωρήσει στην πλάνη και να καταστρέψει τις άγιες εικόνες. Αυτός παρέμενε  στύλος  άσειστος  στην  Ορθόδοξη πίστη του.

Ακολούθως  ο  ΌσιοςἹλαρίων  συνελήφθη,  εφυλακίσθηκε  και  εξορίσθηκε, κατ’ αρχάς  μεν στη μονή τουΦονέως, στη συνέχεια δε στη μονή τουΚυκλοβίου,  όπου  παρέμεινε  επί  δύο  έτη.  Εξακολουθών  να  εμμένει  στην Ορθόδοξη πίστη του, μεταφέρθηκε και εκλείσθηκε στη φυλακή των Νουμέρων, από όπου, αφού πολλές φορές εμαστιγώθηκε και  ποικιλότροπα εκακοποιήθηκε,  εξορίσθηκε στο  φρούριο  των Ποτιόλων.

Το 820 μ.Χ., ο  Όσιος Ιλαρίων ελευθερώθηκε υπό του διαδεχθέντος τον Λέοντα Μιχαήλ Β’ Τραυλού (820 – 829 μ.Χ.)  καιπαρέμεινε  φιλοξενούμενος, επί  επτά  έτη,  κάποιας ευσεβούς γυναίκας. Το  830 μ.Χ., κατόπιν διαταγής του  διαδεχθέντος  τον Μιχαήλ  εικονομάχου  αυτοκράτορος Θεοφίλου (829 – 842 μ.Χ.) συνελήφθη  εκ  νέου  και  αφού  ποικιλότροπα  και  διαπομπεύθηκε, εξορίσθηκε στη  νήσο  Αφουσία.  Μετά  το  θάνατο  του  Θεοφίλου, η σύζυγος αυτούαυτοκράτειρα  Θεοδώρα  επανέφερε  τη  γαλήνη  στην  Εκκλησία,  δια της  αναστηλώσεως  των  αγίων  εικόνων,  και  ανεκάλεσε  από  την  εξορία όλους τους Ομολογητές και Οσίους Πατέρες.
Έτσι  ο  Όσιος  Ιλαρίων  επανήλθε  στη  μονή  του  και,  αφού  την  εδιοίκησε θεοφιλώς  και  θεαρέστως  επί  τρία  έτη,  το  845  μ.Χ.,  εκοιμήθηκε  με  ειρήνη,  σε ηλικία  εβδομήντα  ετών.

Απολυτίκιον. Ήχος α’. Του λίθου σφραγισθέντος.          
Των λόγων του Κυρίου την χάριν γεωργήσας, ήνθησαςκαθάπερ ελαία, παμμάκαρΙλαρίων, ελαίω των θείων αρετών, και της ομολογίας  σου  σοφέ, ιλαρύνων  τας καρδίας και τας ψυχάς, των πίστει σοι εκβοώντων· δόξα τω δεδωκότι σοι ισχύν, δόξα τω σεσταφανώσαντι, δόξα τω  ενεργούντι  δια  σου, πάσιν  ιάματα.

Κοντάκιον. Ήχος δ’. Επεφάνης σήμερον.    
Του  Χριστού  τοις  ίχνεσινακολουθήσας,  εν  Οσίοιςέφανας,  ώσπερ  αστήρ εωθινός, καταπυρσεύων τοις τρόποις σου, τους σε τιμώντας,  Ιλαρίων   Όσιε.

Μεγαλυνάριον.
Ίθυνας  προς  χλόην  των  αρετών,  Πάτερ  Ιλαρίων, βακτηρίατη λογική, την Μονήν Δαλμάτων, ωςταύτης ποιμενάρχης·  διο  συν  τοις  Οσίοις,  λαμπρώςδεδόξασαι.