Ο Άγιος Μιχαήλ ο Ομολογητής

Ο  Άγιος Μιχαήλ καταγόταν εκ Συνάδων της Φρυγίας από γονείς πλούσιους  και  ευσεβείς,  έζησε  δε  κατά  τους  χρόνους  του  αυτοκράτορος Λέοντος  του  Αρμενίου (813 – 820 μ.Χ.). Από  την  παιδική του  ηλικία  είχε αφιερωθεί στον Θεό και  αφού  έτυχε  ευρείας  και  επιμελούς  μορφώσεως, συγκαταλεγόταν μεταξύ των διαπρεπών ανδρών της εποχής του. Επί Πατριάρχου Παύλου Δ’ του Κυπρίου (780 – 784 μ.Χ.) μετέβη στην Κωνσταντινούπολη, όπου, λόγω του αδαμάντινου χαρακτήρος και  της μεγάλης μορφώσεώς του κατέλαβε περιφανές αξίωμα στα ανάκτορα. Συνδέθηκε  με  στενότατη φιλία με  τον  Άγιο  Θεοφύλακτο  († 8 Μαρτίου), που  ήταν  άνδρας  επίσης ενάρετος και μορφωμένος, με τον οποίο αργότερα μετέβησαν στη μονή που είχε ιδρυθεί από τον Πατριάρχη Ταράσιο  στον Εύξεινο Πόντο, όπου εκάρησαν μοναχοί. Για την μεγάλη τους αρετή και την βαθύτατη θεολογική κατάρτιση πείσθηκαν και χειροτονήθηκαν  από  τον  Ταράσιο  κατ’ αρχάς  μεν  ιερείς,  στη  συνέχεια δε  ο  μεν  Θεοφύλακτος  Επίσκοπος  Νικομηδείας,  ο  δε  Μιχαήλ  Επίσκοπος Συνάδων.

Και  στη  νέα  αυτή θέση του διέλαμψε για τον ένθεο ζήλο τους, διδάσκοντας  υπερασπιζόμενος  την  Ορθόδοξη  πίστη.  Αλλά  ο  ιερός  ζήλος του  Μιχαήλ  προς  την  Ορθοδοξία  καταφάνηκε,  όταν  ενέσκηψε  ο πόλεμος κατά  των ιερών εικόνων επί αυτοκράτορος Λέοντος Ε’ του Αρμενίου.  Με  ανυπέρβλητο  θάρρος  και  παρρησία  δεν  δίστασε να ελέγξει  δημόσια  αυτόν για τον άθεο και  ασεβές διάταγμά του και να αναθεματίσει  εκείνους  που  δεν  προσκυνούσαν  τις  άγιες  εικόνες.

Όταν  αποφασίσθηκε να ζητηθεί  η  γνώμη  και  η  βοήθεια  του  Επισκόπου Ρώμης, ο  Άγιος Μιχαήλ  κρίθηκε  ως  ο  καταλληλότερος  και  εστάλη  προς τούτο  στη  Ρώμη.  Ο  Πάπας Λέων Γ’ (795 – 816 μ.Χ.) κατεδίκασε την εικονομαχία και ενθάρρυνε τον Πατριάρχη στον αγώνα του, αφού γνωστοποίησε τις αποφάσεις του  και  δι’ επιστολής,  την  οποία  παρέδωσε στον  Άγιο Μιχαήλ. Παρά  ταύτα  ο  αυτοκράτορας  παρέμενε  αμετάθετος στα ασεβή  φρονήματά του και εξαπέλυσε άγριο διωγμό  κατά  των αντιτιθεμένων  κληρικών.  Έτσι,  αφού  συνελήφθη  και  ο  Άγιος  Μιχαήλ, κατ’ αρχάς  εξορίσθηκε  στο  φρούριο  της  Ανατολής Ευδοκιάς, στη συνέχεια  δε   σε  διάφορα  μέρη,  καταταλαιπωρούμενος  και  στερούμενος τα  πάντα,  αλλά  διατηρώντας  ακμαίο  το  φρόνημα  και  εξακολουθώντας, με  τους  εμπνευσμένους λόγους του, να  υπερασπίζεται την  Ορθόδοξη πίστη.

Κατά   την  υπερδεκαετή  αυτή  εξορία  του εξ’ αιτίας  των  κακουχιών  και της  μεγάλης  ηλικίας,  αφού  ασθένησε,  κοιμήθηκε  με  ειρήνη.

Γράφοντας  ο  Θεόδωρος ο  Στουδίτης προς τον Μητροπολίτη  Νικαίας Πέτρο, ιστορεί  τις  τελευταίες  στιγμές  και  την  κοίμηση  του Αγίου Μιχαήλ, του οποίου τις αρετές επαινεί: την αγνεία, τη φιλοξενία, την ταπείνωση, τη μετριοφροσύνη. 
Η  αγία κάρα αυτού  είναι  αποθησαυρισμένη  στη  μονή  Μεγίστης  Λαύρας του  Αγίου Όρους, αφού δωρήθηκε από τους βασιλείς Βασίλειο και Κωνσταντίνο.

Απολυτίκιον. Ήχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.
Θεώ αναθεμένος, την σην ζωήν εκ παιδός, ποιμήν ανηγόρευσαι, και Ιεράρχης  σεπτός,  Χριστού  ιερώτατε·  όθεν  την  του  Δεσπότου,  ως  τιμήσας Εικόνα, θλίψεις εν εξορίαις, Μιχαήλ καθυπέστης· και νυν αναπηγάζεις ημίν, ρείθρα  ιάσεων.

Κοντάκιον. Ήχος δ’. Επεφάνης σήμερον.    
Ώσπερ  μέγας  ήλιος  εξανατείλας,  καταυγάζεις  άπαντας,  των αρετών σου τω φωτί, και  των θαυμάτων ταις λάμψεσι, θαυματοφόρε Αγγέλων ομώνυμε.

Μεγαλυνάριον.
Κλήσιν αγγελώνυμον εσχηκώς, ισάγγελος ώφθης, εν τω κόσμω μετά σαρκός,  ως  ιερομύστης, και στύλος Εκκλησίας· ένθεν ω Μιχαήλ σε, Χριστός  εδόξασε.