ΠΑΤΕΡΙΚΕΣ ΓΝΩΜΕΣ

Ὁμιλία  στὴν  Κυριακή  τοῦ  τυφλοῦ  ἐκ  γενετῆς

«Πηλὸν  ἐποίησε καὶ  ἔχρισέ  μοι  τοὺς  ὀφθαλμούς, καὶ ἀπέστειλέ  μοι  εἰς  τὴν   κολυμβήθρα  τοῦ  Σιλωάμ, καὶ  ἐνιψάμην,   καὶ  βλέπω»

            Ἡ  αἴσθηση  τῆς  ὄρασης, ἀγαπητοί  μου, εἶναι μία  αἴσθηση  ἡ ὁποία  ἔχει  πάρα  πολύ  μεγάλη  σημασία  για  τὸν  ἄνθρωπο. Διότι  χωρὶς   τὴν  ὄραση  δὲν  μπορεῖ  ὁ  ἄνθρωπος  νὰ  δεῖ  τοὺς  γονεῖς  του,  δὲν  μπορεῖ  νὰ  δεῖ  τοὺς  φίλους  καὶ  γείτονές  του. Οὔτε  μπορεῖ  νὰ  δεῖ  τὴν  ὡραία   φύση   ποὺ  δημιούργησε  ὁ  παντοδύναμος  Θεός  μας.

Ἐπειδὴ  ὅμως  ὁ   Χριστὸς  μας, ὁ Ὁποῖος  δὲν  ἦταν  μόνο  τέλειος  ἄνθρωπος, ἀλλὰ  καὶ  Τέλειος  Θεός, ἀγάπησε  τὸν  ἄνθρωπο  ὡς  ψυχοσωματική  ὀντότητα,  ἀγάπησε  ψυχῇ καὶ  σώματι  τὸν  ἄνθρωπο.  Γι’ αὐτὸ  ἄλλωστε  καὶ  ἔκανε  πηλὸ  καὶ  τὸν  ἔβαλε  στὰ  μάτια  τοῦ  τυφλοῦ  ἐκ  γενετῆς, ἐνῶ  παράλληλα  τὸν  διέταξε  νὰ  πάει  στὴν  κολυμβήθρα  τοῦ  Σιλωὰμ   γιὰ  νὰ  νιφθεῖ  καὶ  νὰ  δεῖ  ὅλα  τὰ   ὡραῖα  τῆς  φύσεως.      

Αὐτὴ  ἡ  θεραπεία  τῶν  ὀφθαλμῶν  τοῦ  τυφλοῦ  ἀπὸ  τὸ  Χριστὸ  δίνει  σὲ  ὅλους  μας  μηνύματα  περὶ  τῆς  ἀξίας  ποὺ  ἔχουν  τὰ   μάτια  μας  στὴ  ζωή μας. Αὐτὸς  εἶναι  καὶ ὁ  λόγος ποὺ θεράπευσε  τὰ  ἄρρωστα  μάτια  τοῦ  τυφλοῦ  τῆς  εὐαγγελικῆς  μας  περικοπῆς.  Τί  κι  ἄν  θεράπευσε  ἡμέρα  Σάββατο,  ἡμέρα  δηλαδή  κατὰ   τὴν  ὁποία  δὲν  κάνουν  τίποτα  οἱ  ἑβραῖοι; Ἔργον  καλὸν  δὲν  ἔκανε;

Χρειάζεται, ἀδελφοί μου  καὶ  ἀδελφές  μου,   μεγάλη     προσοχὴ  σ’  αὐτὰ  ποὺ βλέπουμε. Διότι  ἀντικρύζουμε  πολλὲς    ἄσεμνες  εἰκόνες  γύρω μας.  Πολλοὶ ἀπὸ  μᾶς, οἱ  περισσότεροι ἄνθρωποι μάλιστα, ζοῦμε   ἐξ  αἰτίας  τῆς  ἁμαρτίας  μας  μέσα  σ’ ἕνα  βαθὺ πνευματικὸ  σκοτάδι∙   ἀπὸ     τὸ   ὁποῖο  σκοτάδι  μόνον   ὁ Χριστὸς  μᾶς  σώζει, ὅπως  ἀκριβῶς  ἔσωσε  καὶ  τὸν  τυφλὸ  ἐκ  γενετῆς.

Ἡ  ὄραση, κατὰ  τὸν  ἅγιο  Νικόδημο  τὸν  Ἁγιορείτη εἶναι  «βασιλικωτάτη  τῶν  αἰσθήσεων  γιατὶ  τὰ   μάτια  μας  εἶναι  πιστότερα  ἀκόμα  καὶ  ἀπὸ  τ’ αὐτιά μας».  Καὶ  εἶναι πιὸ  ἔμπιστα  τὰ   μάτια,  διότι  μποροῦμε  μὲ  τὴν  αἴσθηση  τῆς  ὀράσεως  νὰ βλέπουμε ὅλα  τὰ   ἀντικείμενα  ποὺ  ὑπάρχουν  γύρω μας. Μποροῦμε  ἔτσι  νὰ  καταλάβουμε-ἄν μποροῦμε,  βέβαια, ἀφοῦ  ἐμεῖς  δὲν  δοκιμάσαμε  τέτοια  μεγάλη  θλίψη  στὴ  ζωή μας-πόσο  πόνο  δοκίμαζε ὁ ἐκ  γενετῆς  αὐτὸς τυφλός! 

Κατὰ  τὸν  ἅγιο  Βασίλειο,  τὰ   μάτια  μας  εἶναι  σὰν  δυὸ  χέρια, ἀφοῦ  συλλαμβάνουν  ἔννοιες  καὶ  εἰκόνες. Συλλαμβάνουν  ὅμως,  δυστυχῶς, καὶ  εἰκόνες  οἱ  ὁποῖες  εἶναι ἀκατονόμαστες  καὶ  πονηρές,  τὶς  ὁποῖες  καὶ  τὶς  κρατοῦν  στὴ  μνήμη  τους.  Τὰ   μάτια  μας  εἶναι  ὡσὰν  μιὰ    φωτογραφικὴ  μηχανή, ἡ ὁποία  ὅμως  ἀντὶ  νὰ  κρατᾶ  μέσα  στὸ  μυαλό  μας  μόνο  τὶς  καλὲς  εἰκόνες ποὺ  βλέπουμε  κρατοῦν, δυστυχῶς, μόνο  τὶς  κακές.   

Ποιὰ εἶναι, ὅμως, ἡ  πνευματικὴ  σημασία  τῆς  πριφύλαξης  τῶν  ματιῶν  μας;  Δὲν  φθάνει  δηλαδὴ  νὰ  βλέπουμε  μόνο  τοὺς  συνανθρώπους  μας,  διότι  χρειάζεται  νὰ  βλέπουμε  τοὺς  συνανθρώπους  μας χωρὶς  πονηροὺς  λογισμούς. «Πᾶς  ὁ βλέπων πονηρὰ  μιὰ γυναῖκα  ἤδη  ἐμοίχευσεν  αὐτὴν  ἐν τῇ   καρδίᾳ  αὐτοῦ», λέει  ἡ Ἁγία  Γραφή.  Ὅταν  βλέπουμε  πονηρὰ  ἕναν  συνάνθρωπό   μας, ἄνδρα  ἤ  γυναῖκα, εἰσέρχεται  μέσα  μας  ἡ  πονηρὴ  αὐτὴ  εἰκόνα, ἡ ὁποία  μᾶς  ὁδηγεῖ  στὴν   ἁμαρτία. Ὅπως  ὁ Δαυὶδ αἰχμαλωτίστηκε  στὴν ἁμαρτία  τῆς  μοιχείας  βλέποντας  γυμνὴ  τὴ  Βηρσαβεὲ  νὰ  λούζεται, κατὰ  τὸν  ἴδιο  τρόπο  παγιδεύονται  καὶ  ὅλοι  οἱ  χριστιανοί μας  ὅταν  βλέπουν  ἄσεμνα  θεάματα. «Ἐκ  τοῦ  ὁρᾶν  τίκτεται  τὸ   ἐρᾶν», ἔλεγαν  οἱ  ἀρχαῖοι  μας  πρόγονοι. Ἀλλὰ  οἱ  περισσότεροι  ἐξ ἡμῶν,  ἀντὶ  νὰ  διδασκόμαστε  ἀπὸ  παρόμοιες  καὶ   χρηστὲς  διδασκαλίες ἀρέσκωνται    οἱ  ἀσύνετοι ἄνθρωποι  μὲ  τὴν  ὁμοφυλοφιλία  τῶν  ἀρχαίων ἑλλήνων.

Τί  μᾶς  χρειάζεται, ἑπομένως, ἀδελφοί  μου, γιὰ  νὰ  προφυλάξουμε  τὰ  μάτια  μας  ἀπὸ  τὶς  αἰσχρὲς  εἰκόνες  ποὺ  προβάλλει  ἡ  κοσμικὴ  τηλεόραση. Χρειάζεται  νὰ  διαβάζουμε  βιβλία  καὶ περιοδικά, τὰ  ὁποῖα  ἔχουν  ἐποικοδομητικὲς  εἰκόνες  γιὰ  τὴν  ἀθάνατη  ψυχή  μας.   Ἄς  εἶναι  ἡ ὄρασή  μας  ὀρθὴ καὶ ἄμεμπτη  σὲ ὅλη  μας  τὴ  ζωή.  Τὰ  μάτια  μας  χρειάζεται  νὰ  βλέπουν  μόνο  αὐτὰ  ποὺ  πρέπει  νὰ  βλέπουν,  καὶ ὄχι  ἁμαρτωλὰ  θεάματα. «Ὁφθαλμοί  σου ὀρθὰ  βλεπέτωσαν», λέει  ὁ βασιλεὺς  Σολομῶν.  Ὀφείλουμε  νὰ  βλέπουμε  ὅλους  μὲ ἁπλότητα. Τὰ  μάτια  μας  νὰ  εἶναι πνευματικῶς  καθαρὰ  καὶ   νὰ  βλέπουν  ἅπαντας  μὲ  ἁγνότητα  ψυχῆς, ἀλλὰ  καὶ  σώματος. Ὁ  λόγος  τοῦ  Δαβίδ, «ἀπόστρεψόν  μου  τὸ  πρόσωπον τοῦ  μὴ  ἰδεῖν  ματαιότητα»,  ἄς  μᾶς  κάνει  καὶ  μᾶς  νὰ  ἀποστρέφουμε  τοὺς  ὀφθαλμούς  μας  ἀπὸ  τὴ  ματαιότητα  τῆς  κοσμικῆς  ζωῆς.

Ὡστόσο, ἀδελφοί μου,  δὲν ἀρκεῖ  μόνον νὰ  ἀποφεύγουμε   τὴν  ὄραση  προγραμμάτων  ποὺ  μολύνουν  τόσο  τὸ   σῶμα  μας, ὅσο  καὶ  τὴν  ψυχή  μας. Χρειάζεται  καὶ  νὰ  ἐξαγιάζουμε  τοὺς  ὀφθαλμούς  μας  μὲ  διάφορους  τρόπους.  Ἐξαγιάζονται  τὰ   μάτια  μας, ἐν  πρώτοις, μὲ  τὴ  μελέτη  τῆς  Ἁγίας  Γραφῆς. Καὶ  ὅταν  λέμε,  βέβαια,  μελέτη  δὲν  ἐννοοῦμε  μόνο  μιὰ  κοινὴ  ἀνάγνωση, διότι  μελέτη  σημαίνει  ἐφαρμογὴ  τῶν  λόγων  τῆς  Ἁγίας  Γραφῆς  στὴ  ζωή μας.

Ὅταν  ἀκόμα  βλέπουμε  τὴ  δημιουργία  ὡς  θεία  δημιουργία,  ὡς  δημιουργία  δηλαδὴ τοῦ  Θεοῦ  μᾶς κάνει ὅλους  νὰ  δοξολογοῦμε  τὸ  ὄνομα  τοῦ  Μεγάλου  Θεοῦ  μας. Ἐξαγιάζονται  τὰ   μάτια  μας  ὅταν  ὑμνοῦμε  τὸν  Πανάγαθο  Θεό  μας  ποὺ  δημιούργησε  ὄχι  μόνο  τὴν  ὑπόλοιπη  κτίση, διότι  Αὐτὸς (ὁ  Θεὸς)  εἶναι  καὶ  δημιουργὸς  ἡμῶν,   τῶν  ἀνθρώπων.     

Ἐξαγιάζονται  τὰ  μάτια  μας, τέλος, ὅταν  βλέπουμε  τὰ  ἱερὰ  Σύμβολα, ἀλλὰ  καὶ  τὶς  ἱερὲς   εἰκόνες   καὶ  παραδειγματιζώμαστε  ἀπὸ  τὴ   ζωὴ  τῶν  ἁγίων  καὶ  μαρτύρων  τῆς  πίστεώς  μας. Καὶ  νὰ μὴ  βλέπουμε  τὶς  εἰκόνες  θεωρώντας  τες μόνο  ὡς   ζωγραφιές.

Ἀδελφοί  μου!  Ἐπειδὴ  ὁ  σύγχρονος  ἄνθρωπος,  ὁ ἐκκοσμικευμένος  ἄνθρωπος, θεωρεῖται  ἄνθρωπος  ποὺ  ἀρέσκεται  σ’ὅτι  βλέπει ὀφείλουμε  νὰ  προσέξουμε  τὰ  μάτια  μας  ἀπὸ  τὸ  βομβαρδισμὸ  τῶν  εἰκόνων  τῆς  τηλεόρασης. Ὁ  λόγος  καὶ  ἡ ἐμπειρία  τῆς  Ἐκκλησίας  μας  προειδοποῦν τοὺς  χριστιανοὺς  νὰ  προσέχουν  τί  βλέπουν. Μᾶς  συμβουλεύει ἀκολούθως ἡ  Ἐκκλησία  νὰ  φυλάγουμε  τὰ   μάτια  μας  ἀπὸ  τὰ  ἀκατονόμαστα  θεάματα, ζητώντας  μας  νὰ  ἐξαγιάζουμε  τὴν  αἴσθηση  τῆς  ὄρασής  μας  ὁμολογώντας  τὴν  πίστη   μας  στὸν ἀναστάντα  Χριστό, ὅπως  τὸν  ὁμολόγησε  καὶ  ὁ ἰαθεὶς  τυφλὸς  μπροστὰ  στοὺς  φαρισαίους. Εὔχομε καὶ  προσεύχομε  νὰ  μιμούμαστε  καὶ  μεῖς  τὸ  παράδειγμα  τῆς  ὁμολογίας  τοῦ  τυφλοῦ  αὐτοῦ, ὅπως  καὶ  τὴν  ὁμολογία  ὅλων  τῶν  μαρτύρων καὶ  τοῦ  ἁγίου  Ἀγαθαγγέλου  τοῦ  νεομάρτυρος.  Οὕτως  ὥστε,    νὰ  κατακτήσουμε  κι ἐμεῖς  τὴ  δόξα  τῆς   βασιλείας  τῶν  οὐρανῶν.     Ἀμὴν!