Ο Άγιος Γερμανός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως

Ο  Άγιος  Γερμανός  γεννήθηκε  στην  Κωνσταντινούπολη  περί  το  640  μ.Χ.  και ήταν υιός του πατρικίου Ιουστινιανού. Σε ηλικία είκοσι ετών έμεινε ορφανός, όταν ο πατέρας του εκτελέσθηκε από τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Δ’ τον Πωγωνάτο (668 – 685 μ.Χ.), επειδή θεωρήθηκε  ότι ανεχόταν  στην  δολοφονία  του  πατέρα  του  Κώνσταντος  Β’.  Τον  Γερμανό, αφού τον ευνούχισε, τον κατέταξε στον κλήρο της Μεγάλης Εκκλησίας. Επιδόθηκε με ζήλο στη μελέτη των ιερών γραμμάτων, έγινε  βαθύς γνώστης  αυτών  και  διακρίθηκε  για  την  αγιότητα  του  βίου  και  την  αρετή του.  Στην  συνέχεια  επισκέφθηκε  τα  Ιεροσόλυμα  και,  αφού  προσκύνησε τους Αγίους Τόπους, επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη, όπου χειροτονήθηκε ιερεύς. Το 709 μ.Χ. εξελέγη από τον Πατριάρχη Κύρο Επίσκοπος  Κυζίκου.

Από  την  υψηλή αυτή θέση αγωνίσθηκε σθεναρά κατά των  αιρετικών Μονοθελητών. Όταν καθαιρέθηκε ο Πατριάρχης Κύρος και πέθανε  ο διάδοχος  αυτού  Ιωάννης  ΣΤ’,  εξελέγη  στις  9  Αυγούστου  του  715 μ.Χ.,  με  την επίνευση  του  βασιλέως  Αναστασίου,  Πατριάρχης  Κωνσταντινουπόλεως.

Όταν ο Άγιος έγινε Πατριάρχης, αφιέρωσε όλες τις πνευματικές  και  ηθικές του δυνάμεις στη διακονία του ποιμνίου του, διδάσκοντας  και  νουθετώντας αυτό  με  τα  εμπνευσμένα  κηρύγματά  του.

Όταν  ανήλθε  στο  θρόνο  ο  εικονομάχος  αυτοκράτορας  Λέων  Γ’  ο  Ίσαυρος (717 – 741 μ.Χ.),  πιεζόμενος  ο  Πατριάρχης  Γερμανός  από  αυτόν,  για  να  τον βοηθήσει με σκοπό την επικράτηση  της  εικονομαχικής  αιρέσεως,  όχι  μόνο αρνήθηκε, αλλά  τον  μεν  Λέοντα  έλεγξε  γιὰ  τις  ανίερες  πράξεις  του,  τον  δε λαό παρότρυνε σε αντίσταση κατά των εικονομάχων. Βλέποντας ο αυτοκράτορας Λέων ότι τίποτα δεν κατόρθωνε, δια πραξικοπήματος ανάγκασε  τον  Άγιο  να  παραιτηθεί.  Έτσι,  στις  6  Ιανουαρίου  του  730  μ.Χ., αφού κατέθεσε το ωμοφόριό του στην Αγία Τράπεζα του παλατιού, αποσύρθηκε στην πατρική του οικία στο Πλατάνι, όπου έζησε ασκητεύοντας  και  συνθέτοντας  εκκλησιαστικούς  ύμνους.

Ο Άγιος Γερμανός κοιμήθηκε, μετά σύντομη ασθένεια, το 740 μ.Χ. και ενταφιάσθηκε  στη  μονή  της  Χώρας.

Ενώ  αρχικά  καθαιρέθηκε  και  αναθεματίσθηκε  από  τη  ψευδοσύνοδο  της Ιερείας  το  754  μ.Χ.,  στην  συνέχεια  δικαιώθηκε  και  εξυμνήθηκε  από  την  Ζ’ Οικουμενική  Σύνοδο το 787 μ.Χ., η οποία καταδίκασε τους εικονομάχους και  αναστήλωσε  τις  ιερές  εικόνες.  Επί  της  Πατριαρχίας  του  Αγίου,  όταν  το 718 μ.Χ. διασώθηκε η Κωνσταντινούπολη από βαρβαρική επιδρομή, συμπληρώθηκε  από  τον  Άγιο  Ανδρέα  Κρήτης  ο  Ακάθιστος  Ύμνος.

Ο  Άγιος  Γερμανός  κατέλιπε  αξιόλογο  υμνογραφικό  και  συγγραφικό  έργο, δυστυχώς όμως τα περισσότερα έργα του κατακάηκαν με διαταγή  του Λέοντος. Περισώθηκαν δε από μεν τους ύμνους, 104  Στιχηρά και  22 Κανόνες,  από  δε  τα  συγγράμματά  του  τα  εξής:  α)  «Περί  αιρέσεων  και Συνόδων», β) «Τρεις δογματικαί επιστολαί επί των εικονομάχων» (προς Ιωάννην, Επίσκοπον Συνάδων, προς Κωνσταντίνον, Επίσκοπον Νακαλείας, και προς Θωμάν, Επίσκοπον Κλαυδιουπόλεως), γ)  «Οκτώ λόγοι»  (δύο  στην  προσκύνηση  του  Τιμίου  Σταυρού  κατά  την  ημέρα  της Σταυροπροσκυνήσεως και την ημέρα του Μεγάλου Σαββάτου, δύο στα Εισόδια  της  Θεοτόκου,  τρεις  στην  Κοίμηση  της  Θεοτόκου  και  ένας  στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου), δ) «Ομιλία» (στα εγκαίνια του ναού της Θεοτόκου και τα άγια σπάργανα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού).
Η  Σύναξη  του  Αγίου  Γερμανού  ετελείτο  στη  Μεγάλη  Εκκλησία.

Απολυτίκιον   Ήχος  δ’.  Ταχύ  προκατάλαβε.

Σοφίας  τοις  δόγμασιν, εκπαιδευθείς  ευκλεώς, φωστήρ  εχρημάτισας,  της Εκκλησίας  Χριστού,  εν  λόγοις  και  πράξεσι·  σύμμορφος  γαρ  υπάρχων, της εικόνος του Λόγου, λύεις Εικονομάχων, την αντίθεον πλάνην· διο  σε Ιεράρχα  Γερμανέ,  Χριστός  εδόξασε

Έτερον Απολυτίκιον. Ήχος α’. Της ερήμου πολίτης.
Τους διττούς υποφήτας της ανάρχου Θεότητος, των θεοτυπώτων δογμάτων, τους πανσόφους εκφάντορας, συν τω Επιφανίω τω κλεινώ, υμνήσωμεν τον θείον Γερμανόν· ως λαμπροί γαρ των  αρρήτων μυσταγωγοί,  πυρσεύουσι  τους  κράζοντας· δόξα τω στεφανώσαντι υμάς, δόξα τω μεγαλύναντι, δόξα τω βεβαιούντι δι’ υμών,  πίστιν  την  Ορθόδοξον.

Κοντάκιον.  Ήχος  γ’.  Η  Παρθένος  σήμερον.       

Οικονόμος  άριστος,  των  δωρεών  του  Σωτήρος,  ως  εικών  θεόγραφος,  των αρετών  πέλων  Πάτερ,  έλαμψας,  εν  Ιεράρχαις  αμέμπτῳω   βίω·  έδειξας,  την των Εικόνων τιμήν προσφόρως·  δια  τούτο  σοι  βοώμεν·  χαίροις  τρισμάκαρ, Γερμανέ  ένδοξε.

Έτερον Κοντάκιον. Ήχος δ’. Ο υψωθείς εν τω Σταυρώ.  
Ιεραρχών την  θαυμαστήν  ξυνωρίδα,  ανευφημήσωμεν  πιστοί  κατά  χρέος, συν  Γερμανώ  τον   θείον  Επιφάνιον·  ούτοι  γαρ  κατέφλεξαν,  των  αθέων  τας γλώσσας, δόγματα σοφώτατα, διαθέμενοι πάσι, τοις  ορθοδόξως  μέλπουσιν αεί,  της  ευσεβείας  το  μέγα  μυστήριον.

Μεγαλυνάριον.

Χαίροις ο της χάριτος υπουργός, και της Εκκλησίας, νυμφόστολος  θεοειδής· χαίροις  ο τρανώσας,  την  των  Εικόνων  δόξαν,  εν  Πνεύματι  αγίω,  Γερμανέ ένδοξε.

Έτερον Μεγαλυνάριον.  
Φως ο  Επιφάνιος νοητόν, λάμψας εν τοις λόγοις, καταυγάζει τους  ευσεβείς· γέρας δ’ αληθείας, ο Γερμανός παρέχει, τη Εκκλησία πάση· ούς μεγαλύνομεν.