Ὁμιλία Στήν Β΄ Κυριακή τοῦ Λουκᾶ «Καί ἔσεσθε υἱοὶ τοῦ Ὑψίστου»

Ἡ  εὐαγγελική περικοπή πού μᾶς  ἀνέγνωσε  σήμερα ἡ στοργική μας Μάνα, Ἁγία  μας Ἐκκλησία, μᾶς  ὁδηγεῖ πρός  τήν  τελειότητα την  ὁποία πρέπει  νὰ ἀγωνίζεται  κάθε χριστιανική ψυχή.

Ὅλοι  οἱ  ἄνθρωποι,  ἄλλωστε, ποθοῦν τήν  τελειότητα. Μπορεῖ  νά  μήν  τό  ὁμολογοῦν   ἀλλά  εἶναι βέβαιο  πώς   θέλουν  νά  γίνουν  κοσμικῶς μεγάλοι.

Ὁ χριστιανός  ὅμως, ἄν  ἔχει  τό  «γνῶθι  σ’αὐτόν» πρέπει  νά  συνειδητοποιήσει  αὐτό  πού  ἔλεγε γιά  τόν ἑαυτό  του  αὐτός, ὁ  μεγάλος ἀπόστολος τῶν  Ἐθνῶν   Ἅγιος  Παῦλος. Διότι  ὁ  Παῦλος  ὁμολογοῦσε κι ἔλεγε  ὅτι «Χριστός Ἰησοῦς  ἦλθεν  εἰς   τόν κόσμον   ἁμαρτωλούς  σῶσαι ὥν  πρῶτος  εἰμί  ἐγώ».  (Α΄Τιμ. 1,15)     

Πάντως,  δὲν  ἦταν  ἐξ  ἀρχῆς  ὁ ἄνθρωπος   ἀτελής καὶ ἁμαρτωλός. Ἡ πίστη  του  στὸν  ὄφι,  δηλαδή στόν διάβολο  ἔφερε  τήν  ἀποστασία  ἀπό  τό  Θεό  καί  τήν  ἐξορία  του  ἀπό  τόν  Παράδεισο.  Τό  κατ’ εἰκόνα  τοῦ ἀνθρώπου, μᾶς  λέει  ὁ   Μ. Βασίλειος, εἶναι  «ἐκ τοῦ λογικός  εἶναι». Γιατί  ὁ  ἄνθρωπος  εἶναι  τό  μόνο  λογικό πλάσμα  τῆς  Δημιουργίας. Ἔδωσε  ὅμως  ὁ Θεός  στόν ἄνθρωπο  καί  ἕνα  δῶρο, τό  ὁποῖο  εἶναι  πολυτιμώτερο  ὅλων· ἔδωσε τό δῶρο  τοῦ  «καθ’ ὁμοίωσιν». Ὅσο  γιὰ  τὴ σημασία  τῆς  ἔννοιας «καθ’ ὁμοίωσιν» σημαίνει, κατά τόν  ἴδιο Πατέρα, τον  Μ.Βασίλειο, «χρηστότητα ἀναλαβεῖν».  Καί  μ’ αὐτό  τό  δῶρο τοῦ  καθ’ ὁμοίωσιν, ἀλλά  καί  πολύ  ἀγῶνα  θά  γίνει  τελικά  ὁ  ἄνθρωπος  κατά  χάριν θεός, κατά  τόν Μ. Ἀθανάσιο. «Χριστός  ἐνηνθρώπησεν  καί  ἔπαθε καί  ἐτάφη ἵνα ἡμεῖς  θεοποιηθῶμεν», λέει  ὁ  Ἅγιος. 

            Ἄν  καί  ὁ ἄνθρωπος  ξέφυγε ἀπό  τή πίστη  τοῦ  Μεγάλου  Θεοῦ  και  ἁμάρτησε  δεν  ἀφέθηκε, ὅπως  ἐπισημάναμε  κι  ἄλλοτε  σ’ αὐτή τή  θλιβερή κατάσταση. Δέν  τόν  ἄφησε  πεσμένο  ἀλλά  τήν πτώση αὐτή  πού  εἶχε περιέλθει, σεβόμενος  πάντα  τό  αὐτεξούσιο  καί  τήν  ἐλευθερία  του.   Τόν  γλύτωσε  ἀπό  τήν  ὁλική  καταστροφή  τῆς  ψυχῆς  του, στήν ὁποία  βρισκόταν  ὡς  ὁ  ἄσωτος  υἱός  τῆς  εὐαγγελικῆς  παραβολῆς  τοῦ Κυρίου. Καί  ὡς Πατήρ  πού  θέλει πάντα  τό  καλό μας μᾶς ἔδειξε τό  δρόμο  προκειμένου  νά  τόν  διαβοῦμε  καί  νά  γίνουμε «υἱοί  τοῦ  Ὑψίστου», παιδιά  τοῦ  Θεοῦ   ἀγαπημένα. Πῶς  ὅμως  θά  γίνει κάτι τέτοιο;

            Ὅπως  κλιμακωτά  διασχίζουν  τούς  οὐρανούς  τά  ἀεροπλάνα  καί  σιγά-σιγά  ἀνεβαίνουν  ψηλότερα·  ὅπως  σιγά-σιγά πάλι  οἱ  ἀετοί  στέλνουν τά  ἀετόπουλα  νά  πετάξουν, ἔτσι   γίνεται  καί  γιά  τήν  πνευματική μας  στά  ὕψη  τῶν  ἀρετῶν. Ἀνεβαίνουμε  βαθμίδες-βαθμίδες.

            Πρώτη  βαθμίδα  αὐτῆς τῆς  σκάλας ποὺ  μᾶς  ὁδηγεῖ  στήν  τελειότητα  τῆς  υἱοθεσίας  ἀπ’αὐτόν  τόν   Θεό  εἶναι  ἡ δικαιοσύνη. «Καθώς  θέλετε  ἵνα ποιῶσιν  ὑμῖν  οἱ  ἄνθρωποι, καί  ὑμεῖς  ποιεῖτε  αὐτοῖς  ὁμοίως» (Λουκ. 6,31) Ἄν  καί  ἡ  Παλαιά  Διαθήκη  τοποθετεῖ  τήν   ἔννοια  τῆς  δικαιοσύνης  ἀρνητικά, «ὅ μισεῖς, μηδενί ποιήσῃς», ἐκεῖνο δηλαδή πού  θεωρεῖς  κακό καί  ἁμαρτία  νά  μήν  τό κάνεις, ὁ Χριστός μας, πού  εἶναι ὁ Μεγαλύτερος  καί  Σωστότερος  Διδάσκαλος  διατυπώνει τήν  ἐντολή αὐτή τῆς ἀγάπης  θετικά.  Καί  μᾶς ρωτᾶ  ὁ   Χριστός: θέλετε μήπως  νά μή   σᾶς  σέβωνται  οἱ  συνάνθρωποί σας; Ὄχι  βέβαια! Γι’ αὐτό λοιπόν ὀφείλετε δικαιωματικά  νά  τούς  σέβεστε  κι ἐσεῖς. Κι ἄν δέν   θέλετε, ἐπίσης, νά  σᾶς ἀδικοῦν οἱ ἄλλοι γιατί  ἐσεῖς  νά  ψάχνετε μηχανορραφίες, προκειμένου   νά  τούς  ἀδικήσετε  μέ  «ἔντεχνο»  τρόπο;  Ὅλοι   μας  ἐπιζητοῦμε νά  μᾶς λένε πάντα τήν  ἀλήθεια καί  νά  εἶναι  οἱ  ἄλλοι  εἰλικρινεῖς ἀπεναντί  μας. Γιατί  τότε κι ἐμεῖς  εἰλικρινεῖς  πρός  αὐτούς;

            Δεύτερο σκαλοπάτι  τῆς  βαθμίδας  τῆς  ἐν  Χριστῷ   τελειότητας εἶναι  ἡ  ἀνεξικακία  καί   ἀγάπη.  Δέν  θα  ἀγαπᾶ  ὅμως  μόνο  τό  φίλο του  ἤ  συγγενῆ  του  ὁ χριστιανός. Θά  ἀγκαλιάζει  ὅλο  τό  κόσμο, ἐχθρούς  καί  φίλους. Ἄλλωστε  ὁ  Θεός  μας  ἀνατέλλει  τόν  ἥλιο  ἐπί  πονηρούς  καί  ἀγαθούς καί  βρέχει ἐπί  δικαίους  καί  ἀδίκους.  Ὅπως  ὁ  Χριστός  συγχώρεσε  τούς  σταυρωτάς  Του, ἔτσι  καί  μεῖς  ὀφείλουμε ἀγάπη  ἀκόμα  καί   πρός  τούς  ἐχθρούς  μας. «Πλήν  ἀγαπᾶτε τούς  ἐχθρούς  ὑμῶν   καί  ἀγαθοποιεῖτε  καί δανείζετε, μηδέν ἀπελπίζοντες» (Λουκ.6,35), λέει  ὁ  Κύριος.  Ἡ  ἀληθινή  ἀγάπη, δηλαδή, εἶναι χωρίς  ὅρους  καί  ὅρια. Ἡ ἀγάπη ὅμως  ταυτόχρονα εἶναι  συνυφασμένη μέ  τήν   ἀνεξικακία, ἡ  ὁποία  διδάχτηκε ἔμπρακτα  ἀπ’ Αὐτόν  τόν  Ἀρχηγό  τῆς  πίστεώς  μας, τό  Χριστό.

            Τρίτο  σκαλοπάτι  πού  μᾶς  φέρνει  στήν  σωτηρία  τῶν  ψυχῶν  μας εἶναι  τό  ἔλεος  καί  οἰκτιρμοί. «Γίνεσθε  οὖν  οἰκτίρμονες, καθώς  καί  ὁ Πατήρ  ὑμῶν  οἰκτίρμων  ἐστί».  (Λουκ. 6,36)  Τί  εἶναι  ὅμως  τό  ἔλεος; Κατά  τόν  Ἅγιο  Γρηγόριο  Νύσσης, τό  ἔλεος  εἶναι  μιά  ἀγάπη παρατεταμμένη. Και  οἱ  οἰκτιρμοί   δέν  εἶναι  ὅπως  νομίζουν πολλοί  μιά ἁπλή  συμπάθεια, ἀλλά  ἀληθινή  συμπάθεια  πού  ἀποδεικνύεται  στή  πράξη καί  μέ  τήν  εὐσπλαχνία  πού   ἐπιδεικνύουν  πρός  τούς  πάσχοντες  συνανθρώπους  μας  οἱ  ἀληθινοί  χριστιανοί. Αὐτό  πού ἐξισώνει, κάπως, τόν  ἄνθρωπο  μέ  τόν  Θεό  εἶναι  «τό  ἐλεεῖν  καί οἰκτίρειν».  Δέν  εἶπε  σέ  μᾶς  ὁ  Θεός, λέει ὁ Χρυσόστομος, θά  γίνετε  ὅμοιοι  μέ  τόν  Πατέρα  σας  τόν  ἐπωράνιο  ἄν  νηστεύετε μόνο. Οὔτε  πάλι εἶπε  ἄν  ἀσκεῖτε  παρθενία ἤ  νηστεύετε, θά  γίνετε  ὅμοιοι  μέ  τόν  Πατέρα  σας, ἀλλά   εἶπε   «γίνεσθε  οἰκτίρμονες».

            Ἀδελφοί  μου!  Ζοῦμε  δυστυχῶς  σέ  μιά ἐποχή  κατά  τήν  ὁποία  ὁ  ἄνθρωπος  ζεῖ  μέσα σέ  κραυγαλέες  ἀντιφάσεις. Ἐνῶ  ὑπερηφανεύεται πώς πάτησε τή  Σελήνη, ἐν τούτοις  εἶναι  ἠθικά  ἀνάπηρος  ἀφοῦ  ἔγινε ἡ ζωή  του  χειρώτερη τῶν  ἄγριων θηρίων  τῆς ζούγκλας. Ἔτσι  ἔφτασε στήν  ἀπληστία  πού  σκότωσε  τίς ἔννοιες  τῆς  ἰσότητας  καί  δικαιοσύνης. Οἱ  φίλαυτοι  καί  ἀλλαζόνες  ἄνθρωποι  ἀγωνίζονται  μόνο  γιά  τήν   δική  τους  εὐμάρεια  καί  ἀδιαφοροῦν γιά  τόν  συνάνθρωπό  τους. Ποῦ  νά   ἀκούσουν τώρα οἱ ἐγωϊστές  αὐτοί  ἄνθρωποι  γιά  πνευματικό ἀγῶνα πού θά  τούς  ὁδηγήσει  τελικά στήν  αἰώνια  χαρά  τῆς  Βασιλείας  τῶν  Οὐρανῶν;  Εὔχομε πάντως,  ἀδελφοί  μου, νά πολεμήσουμε  ὅλοι  μας  τόν  πονηρό  γιά  νά γίνουμε παιδιά  τοῦ  Θεοῦ  ἀγαπημένα· γιά νά  γίνουμε «υἱοί  τοῦ  Ὑψίστου». Ἀμήν!