Ο Άγιος Λουκάς ο Ευαγγελιστής

Καταγόταν  από την  Αντιόχεια της Συρίας. Ήταν γιατρός στο επάγγελμα, όμως γνώριζε πολύ καλὰ τη ζωγραφική  τέχνη. Μάλιστα  σε αυτόν αποδίδονται οι πρώτες εικόνες  της  Θεοτόκου  με  τον  Ιησού  Χριστό  βρέφος  στην  αγκαλιά  της, καθώς  και αυτές  των  Αποστόλων  Πέτρου  και  Παύλου.

Στην  χριστιανική  πίστη  κατηχήθηκε από τον Απόστολο Παύλο και έκτοτε αφοσιώθηκε  στο  κήρυγμα  του  Ευαγγελίου.  Περιόδευσε στη Δαλματία, Ιταλία, Βοιωτία  κ.ά.

Συνέγραψε  το  τρίτο  κατὰ σειρά Ευαγγέλιο της Καινής Διαθήκης, καθώς και  τις πράξεις των Αποστόλων. Αναπαύθηκε ειρηνικά σε ηλικία 80 ετών.
Αργότερα  ο  γιος  του  Μεγάλου  Κωνσταντίνου,  ο  Κωνστάντιος  διέταξε να μεταφερθεί  το  λείψανο του Ευαγγελιστού στην Κωνσταντινούπολη και να τοποθετηθεί  κάτω  από την Αγία  Τράπεζα  του  Ι. Ν. των  Αγ. Αποστόλων,  μαζί  με  τα λείψανα   των  Αποστόλων  Ανδρέου  και  Τιμοθέου.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ἀκέστωρ σοφώτατος, ἱερομύστα Λουκᾶ, ζωγράφος πανάριστος, τῆς Θεοτόκου Μητρός, ἐδείχθης Ἀπόστολε· ἔγραψας μάκαρ λόγους, διὰ Πνεύματος θείου· ἔδωκας ἐννοῆσαι, συγκατάβασιν ἄκραν, Χριστοῦ τῆς παρουσίας· διὸ πρέσβευε σωθῆναι ἡμᾶς.

Κοvτάκιον. Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμεροv.   
Μαθητὴς γενόμενος τοῦ Θεοῦ Λόγου, σὺν τῷ Παύλῳ ἅπασαν, ἐφωταγώγησας τὴv γῆν, καὶ τὴν ἀχλὺν ἀπεδίωξας, τὸ θεῖον γράψας, Χριστοῦ Εὐαγγέλιον.

Μεγαλυνάριον.
Μακαρίζομέν σου τὴν δεξιάν, Λουκᾶ θεηγόρε, δι’ ἧς ἔχομεν οἱ πιστοί, τὰς τοῦ Θεοῦ Λόγου, διττὰς ἁγίας πλάκας, καὶ τὴν σεπτὴν Εἰκόνα, τῆς Θεομήτορος.