Περιτομή του Ιησού Χριστού

Η κατά σάρκα περιτομή και ονοματοδοσία του Ιησού Χριστού, κατά την όγδοη ημέρα από την γέννησή Του, αποτελεί την βεβαίωση της σαρκώσεως και της προσλήψεως από τον Θεό Λόγο της τέλειας ανθρώπινης φύσεως  αναλλοιώτως  και της εισόδου Του στο λαό του Θεού.

Όταν μιλάμε για την ενανθρώπηση του Θεού Λόγου, ως μυστήριο πρέπει να την αντιλαμβανόμαστε και ως μυστήριο πρέπει να την προσεγγίζουμε, γιατί  όλα τα γεγονότα της ενανθρωπίσεως, της σαρκώσεως του Λόγου του  Θεού, έγιναν με θαυμαστό τρόπο που ξεπερνά το νου  του ανθρώπου.

Οι Πατέρες της Εκκλησίας λένε ότι, εάν η θεία ενανθρώπιση ήταν καταληπτή, δεν θα ήταν θεία και παρομοιάζουν όσους αμφιβάλλουν ή δεν πιστεύουν σε εκείνον που καθόταν στο σκοτάδι και πληρώθηκε από φως, επειδή όμως δεν γνώριζε το πως ήλθε το φως, δεν δέχθηκε τον φωτισμό.

Την κατά σάρκα περιτομή του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, την οποία καταδέχθηκε ο Κύριος να λάβει σύμφωνα με την σχετική νομική  διάταξη, όμως με σκοπό την κατάργηση της διατάξεως αυτής, προκειμένου να εισαγάγει την πνευματική και αχειροποίητη περιτομή, δηλαδή το Άγιο Βάπτισμα, μας την παρέδωσαν οι Άγιοι Πατέρες να την εορτάζουμε κάθε χρόνο. Γιατί ο Κύριος, όπως καταδέχθηκε προς χάρη μας την ένσαρκη Γέννηση και  έλαβε όλα τα ιδιώματα της ανθρώπινης φύσεως, όσα είναι παντελώς αδιάβλητα, έτσι καταδέχθηκε να λάβει και την περιτομή που όριζε ο Ιουδαϊκός Νόμος.

Και  βασικά  την περιτομή  ο  Κύριος τη δέχθηκε για δυό λόγους:

Πρώτον, για να φράξει τα στόματα των αιρετικών, οι οποίοι είχαν την θρασύτητα να ισχυρίζονται ότι δεν έλαβε πραγματικά  ανθρώπινη σάρκα, αλλά  ότι έγινε άνθρωπος κατά φαντασίαν. Πως όμως, πραγματικά, θα περιτεμνόταν, αν δεν είχε λάβει αληθινή  ανθρώπινη σάρκα;

Δεύτερον, για να κλείσει τα στόματα των Ιουδαίων, οι οποίοι Τον κατηγορούσαν  ότι  δεν τηρεί  την  αργία του  Σαββάτου, και  ότι  καταλύει το  Νόμο.

«Επειδή  ο Θεός», λέγει ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, «μας έδωσε να κοινωνήσουμε το καλύτερο και  δεν το φυλάξαμε, γι’ αυτό  μεταλαβαίνει το χειρότερο, εννοώ την φύση μας, ώστε από την μία μεριά να ανακαινίσει τον εαυτό Του και με τον εαυτό Του το κατ’ εικόνα και  κάθ΄ ομοίωση, και  από την άλλη να διδάξει και  σε εμάς την ενάρετη πολιτεία, αφού με τον εαυτό Του την έκανε σε εμάς δυνατή. Να μας ελευθερώσει από την φθορά με την κοινωνία της ζωής γενόμενος απαρχή της αναστάσεώς μας. Να ανακαινίσει το σκεύος που αχρειώθηκε και κομματιάστηκε, να μας λυτρώσει από την τυραννία του διαβόλου, με το να μας καλέσει στη θεογνωσία και να τον νεκρώσει, να μας μάθει να παλεύουμε αποτελεσματικά με τον τύραννο, οπλισμένοι με υπομονή  και ταπείνωση».

Ο Θεός έγινε τέλειος και αληθινός  άνθρωπος, «άνθρωπος  εν πληγή», «εν δούλου μορφή», χωρίς να πάψει να είναι τέλειος  και  αληθινός  Θεός, για να κάνει  τον άνθρωπο πλήρη  και τέλειο υιό του Θεού και Θεό κατά χάριν. «Ο Θεός πτωχεύει την εμήν σάρκα, ίνα εγώ πλουτήσω την αυτού Θεότητα… κενούται της εαυτού δόξης επί μικρόν, ίνα εγώ της εκείνου μεταλάβω πληρώσεως».

Η δημιουργία και η σωτηρία, όλη η ελεημοσύνη και η φιλανθρωπία της Αγίας Τριάδος, ανακεφαλαιώνονται στον Θεάνθρωπο Χριστό, που με την ενσάρκωση και την περιτομή Του και όλα τα μυστήρια της ένσαρκης παρουσίας Του, απεκάλυψε την χριστολογική  και χριστοκεντρική ρίζα και προοπτική κάθε πραγματικότητος και ολόκληρης της πραγματικότητος.

Αυτός, ο Κύριος, είναι η κεφαλή κάθε αρχής και εξουσίας. Σε αυτόν έχουμε περιτμηθεί, όχι με περιτομή καμωμένη με χέρια ανθρώπων, αλλά με την αποβολή του σάρκινου σώματος, δηλαδή με την περιτομή του Χριστού, και ενταφιαστήκαμε μαζί Του κατά το βάπτισμα, κατά το οποίο και αναστηθήκαμε μαζί Του με την πίστη στην δύναμη του Θεού, ο Οποίος Τον ανέστησε εκ νεκρών. Ακόμη, όταν είμασταν νεκροί εξ’ αιτίας των αμαρτιών μας, και εξ’ αιτίας τους είμασταν απερίτμητοι, μας εζωοποίησε μαζί μ’ Αυτόν και μας συγχώρεσε όλες τις αμαρτίες.
Μετά την περιτομή Του ο Ιησούς, επέστρεψε στην οικία Του με την μητέρα Του και τον Ιωσήφ. Εκεί  ζούσε όπως και οι άλλοι άνθρωποι, προοδεύοντας κατά την σοφία, την ηλικία και τη χάρη για τη σωτηρία μας.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α’. Τοῦ λίθου σφραγισθέντος.         
Μορφὴν ἀναλλοιώτως ἀνθρωπίνην προσέλαβες, Θεὸς ὢν κατ' οὐσίαν πολυεύσπλαγχνε Κύριε, καὶ νόμον ἐκπληρῶν περιτομήν, θελήσει καταδέχῃ σαρκικήν, ἵνα παύσῃς τὰ σκιώδη, καὶ περιέλῃς τὸ κάλυμμα τῶν παθῶν ἡμῶν. Δόξα τῇ ἀγαθότητι τῇ  σῇ, δόξα τῇ εὐσπλαγχνία σου, δόξα τῇ ἀνεκφράστῳ Λόγε συγκαταβάσει σου.

Κοντάκιον. Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.           
Ὁ τῶν ὅλων Κύριος, περιτομὴν ὑπομένει, καὶ βροτῶν τὰ πταίσματα, ὡς ἀγαθὸς περιτέμνει· δίδωσι, τὴν σωτηρίαν σήμερον κόσμῳ· χαίρει δὲ, ἐν τοῖς ὑψίστοις καὶ ὁ τοῦ Κτίστου, Ἱεράρχης καὶ φωσφόρος, ὁ θεῖος μύστης Χριστοῦ Βασίλειος.

Μεγαλυνάριον.
Σάρκα ὀκταήμερος ὡς βροτός, ὁ τῶν ὅλων Κτίστης, περιτέμνεται νομικῶς, τὴν ἐξ ἀκρασίας, ἡμῶν κακίαν τέμνων· αὐτοῦ τὴν ἀγαθότητα μεγαλύνωμεν.