Ο Όσιος Παύλος ο Ξηροποταμηνός

Σύμφωνα  με  τον  Σ.  Ευστρατιάδη  η  βιογραφία  του  Οσίου Παύλου, που  βρίσκεται  στο Νέον  Εκλόγιον,  είναι  τελείως  φανταστική.

Σ’ αυτό φέρεται σαν γιος του Βασιλιά Μιχαήλ Α’ του Ραγκαβέ (811 – 813) και  της θυγατέρας του αυτοκράτορα  Νικηφόρου  του  Γενικού.  Ευνουχίστηκε σε παιδική  ηλικία και έφτασε  σε  μεγάλα  ύψη  φιλοσοφίας.  Απαρνήθηκε  τον  κόσμο  και  πήγε  στο  Άγιον Όρος, όπου έκτισε τη Μονή Ξηροποτάμου, της οποίας και έγινε ηγούμενος. Η αγιορείτικη  παράδοση  όμως, τον θέλει σύγχρονο  του  Αγίου  Αθανασίου,  ιδρυτή  της Λαύρας.
Του Οσίου αυτού Παύλου, σώζονται στη Μονή Ξηροποτάμου έξι  Κανόνες  στους  Αγίους 40 μάρτυρες, Κανόνας ιαμβικός στον τίμιο σταυρό και λόγος στα  Εισόδια  της  Θεοτόκου.

Απολυτίκιο. Ήχος  πλ. α’.  Τον  συνάναρχον  Λόγον.      
Βασιλείου  αξίας  ανταλλαξάμενος,  τον  θεοΰφαντον  τρίβωνα  της  οσίας  ζωής,  ως  αστήρ εωθινός  εν  Άθω  έλαμψας,  και  οδηγείς  φωτιστικώς, Μοναζόντων  τους  χορούς, προς κτήσιν  την  των  κρειττόνων,  Παύλε  Πατέρων  ακρότης,  και  πρεσβευτά  ημών  προς Κύριον.

Κοντάκιον. Ήχος δ’. Επεφάνης σήμερον.    
Ως ανάκτων βλάστημα, Παύλε  θεόφρον,  κληρονόμος  άξιος,  και  υιός  ώφθης  ευκλεής, του  ουρανίου  Παντάνακτος,  δι’  ισαγγέλου  ζωής  Πάτερ  Όσιε.

Μεγαλυνάριον.
Ώφθης  βασιλείας  των  ουρανών,  ως  ανάκτων  γόνος, κληρονόμος  δι’ αρετών·  συ  γαρ Πάτερ  Παύλε,  αγγελικώς  βιώσας,  της  υπέρ  νουν  ευκλείας,  λαμπρώς  ηξίωσαι.