Η Ψηλάφησις του Αποστόλου Θωμά

Σε έξι μέρες ο  Θεός κατασκεύασε και διακόσμησε όλο το αισθητό τούτο σύμπαν, επίσης έπλασε και ζωοποίησε το μόνο ζώο με αίσθηση και νου, τον  άνθρωπο.  Κατά  την  έβδομη  μέρα  κατέπαυσε  από  όλα τα  έργα  Του, όπως  μας  δίδαξε  το  Άγιο  Πνεύμα  με  τη  γλώσσα  του  Μωϋσή.

«Και  ευλόγησε  ο  Θεός  την  εβδόμη  μέρα  και  την  αγίασε».

Πῶς λοιπὸν εὐλόγησε καὶ ἁγίασε αὐτὴ τὴν ἡμέρα, στὴν ὁποία δὲν ἔπραξε τίποτα; Πῶς δὲν εὐλόγησε τὴν «μία» τὴν πρώτη ποὺ εἶναι ὑπερεξαίρετη κατὰ τὴν ὁποία παρήγαγε τὸ σύμπαν ἀπὸ τὸ μὴ ὅν;

Πῶς δὲν εὐλόγησε κάποια ἄλλη ἑπόμενη μέρα εἴτε αὐτὴ ποὺ στερέωσε τὸν οὐρανὸ εἴτε αὐτὴ ποὺ συστάθηκε ἡ γῆ; Γιατί δὲν εὐλόγησε μᾶλλον τὴν ἕκτη ποὺ ἀνέδειξε τὸν ἄνθρωπο γνωστικὸ ζῶο κατ’ εἰκόνα καὶ ὁμοίωσή Του;

Καὶ ὅμως εὐλόγησε τὴν ἕβδομη μέρα, ποὺ εἶναι μέρα ἀπραξίας.

Μερικοί  εκθειάζουν  τον  αριθμό  επτά  (Ιώσηπος, Φίλων) γιατί λέγουν ότι είναι  αγέννητος, αλλά και  παρθένος  αφού  δεν  γεννά.  Όμως  και  η  μονάδα είναι  εντελώς  αγέννητη,  αλλά  και  γεννητική  κάθε  αριθμού.  Μιλάνε  για  τις επτά  μέρες  της  εβδομάδας,  επτά  πλανήτες,  σ’ επτά  μέρες  διχοτομείται  η σελήνη  και  σε  άλλες επτά γίνεται πανσέληνος κ.ο.κ.

Κάθε αριθμό άν τον εξετάσουμε θα βρούμε κάτι καλό και θαυμαστά ταιριαστό.  Λόγου  χάρη  ο  αριθμός  έξη  είναι  πρώτος  μεταξύ  των  τελείων αφού εξισώνεται πριν από τους άλλους στα μέρη του, γι’ αυτό και το σύμπαν  ολοκληρώθηκε  σ’ αυτόν.

Όμως  ο  Μωϋσής  κατά  κανένα  τρόπο  δεν  εμφάνισε  τον  Θεό  ως  επαινέτη του  αριθμού.  Λαμβάνοντας  αφορμή  από  τα  ίδια  τα  λόγια  του  Μωϋσή  λέμε για  ποιο  λόγο  ευλόγησε  την  εβδόμη  μέρα.  Λέγει  ότι:  «κατέπαυσε ο  Θεός  την έβδομη ημέρα από όλα τα έργα  του  τα  οποία  άρχισε  να  εκτελεί».  Επομένως υπάρχουν έργα του Θεού που ούτε άρχισε να εκτελεί, ούτε έπαυσε να εκτελεί.

Ευλόγησε  λοιπόν  και  αγίασε  την  έβδομη  ημέρα  κατά την  οποία  έπαυσε  να πράττει τα αισθητά, σαν είδος επανόδου στο ύψος του θεοπρεπώς, που βέβαια ποτέ δεν εγκατέλειψε, διδάσκοντας εμάς να βρεθούμε  κατά  δύναμη σ’ εκείνη τη κατάπαυση που είναι η  κατά  το νου  μας  θεωρία  και  ανύψωση προς  το  Θεό.  Αυτό  είναι  το  ένα  αίτιο της  ευλογίας  της  έβδομης  ημέρας  και παρήγγειλε ο Μωϋσής να τηρείται αργία, αλλά μόνο από τα έργα που βοηθούν  το  σώμα,  ενώ  για  τη  ψυχή  παρήγγειλε  ενέργεια.

Άλλο αίτιο είναι  η πρόβλεψη του  δημιουργού  της  εκτροπής  του  ανθρώπου προς το χειρότερο μέχρι καταστροφής και φυλακής στον Άδη, την αχρήστευση  όλου  του  κόσμου,  αλλά  και  το  μελλοντικό  ανακαινισμό του ανθρώπου. Αυτή η ανακαίνιση  ενεργήθηκε  με την ενανθρώπηση  του  Θεού, την  κατάβαση  στον  Άδη  του Χριστού  δια  του  θανάτου  και  την  ανάκληση των  ψυχών  από  αυτόν  το  Σάββατο.

Τελείωση  της  εβδόμης  μέρας είναι η όγδοη ημέρα, η Κυριακή  κατά  την οποία  έγινε  η  ανάσταση  του  Κυρίου.  Δεν  είναι  μόνο  όγδοη  ημέρα,  αλλά  και η πρώτη  των  έπειτα  από  αυτή,  γι’ αυτό  και  ο  Μωϋσής  την  ονόμασε  όχι «πρώτη»,  αλλά  «μία»  ως  ανώτερη  από  τις  άλλες  και  ως  προοίμιο  της  μιας και ανέσπερης ημέρας του μέλλοντος αιώνος.    
Γι’ αυτό και ο Κύριος εμφανίσθηκε την Κυριακή, την ημέρα της αναστάσεώς  του,  στους  μαθητές  του,  ενώ  απουσίαζε  ο  Θωμάς.  Και  πάλι στην όγδοη  ημέρα, δηλαδή την Κυριακή, (που τιμάμε σήμερα) στο  ίδιο  σπίτι με κλειστές τις πόρτες εμφανίζεται στο διστακτικό Θωμά για να τον οδηγήσει  στη  πίστη.  Από  τότε  διαρκώς  η  Εκκλησία  του  Χριστού  επιτελεί  τις συνάξεις, κυρίως τις Κυριακές. Και γι’ αυτό δεν πρέπει κανείς να απουσιάζει  από  τις  ιερές  και  θεοπαράδοτες  συνάξεις  και  εγκαταλειφθεί δίκαια  από  τον  Θεό  και  πάθει  κάτι  παρόμοιο  με  τον  Θωμά,  που  δεν  ήλθε στην  ώρα  του.  Ο  Θωμάς  όταν  ήταν  απών  από  τη  σύναξη,  έγινε  άπιστος, όταν  δε  επανήλθε  με  τους  πιστεύοντας,  τότε  δεν  αστόχησε  στη  πίστη  του. Επομένως να επισκεπτόμαστε συχνά την Εκκλησία τις Κυριακές σχολάζοντας από τα επίγεια έργα μας, χωρίς  απουσίες  για  να  λαβαίνουμε την  ειρήνη  και  να  αυξάνουμε  την  πίστη  μας.

Απολυτίκιον. Ήχος βαρύς.       
Σφραγισμένου  του  μνήματος,  η  ζωή  εκ  τάφου  ανέτειλας  Χριστέ  ο  Θεός·  και των  θυρών  κεκλεισμένων,  τοις  Μαθηταίς  επέστης  η  πάντων  Ανάστασις, Πνεύμα  ευθές  δι’ αυτών  εγκαινίζων  ημίν,  κατά  το  μέγα  σου  έλεος.

Κοντάκιον. Ήχος πλ. δ’. 
Τη φιλοπράγμονι δεξιά, την ζωοπάροχόν σου πλευράν, ο Θωμάς εξηρεύνησε Χριστέ ο Θεός· συγκεκλεισμένων γαρ  των  θυρών  ως  εισήλθες, συν  τοις  λοιποίς  Αποστόλοις  εβόα  σοι·  Κύριος  υπάρχεις  και  Θεός  μου.

Μεγαλυνάριον.
Θυρών  κεκλεισμένων  τοις  Μαθηταίς,  υπέστης  Σωτήρ  μου,  την  ειρήνην  σου δους  αυτοίς· όθεν  ο  Θωμάς  σε,  δακτύλω  ψηλαφήσας,  εβόα·  Συ  Θεός  μου, πέλεις  και  Κύριος.