Οι Ἀγιοι Τεσσαράκοντα Μάρτυρες οι εν Σεβαστεία

Οι  Άγιοι  Τεσσαράκοντα   Μάρτυρες, οι  οποίοι κατάγονταν από διάφορους τόπους και μαρτύρησαν στην λίμνη της  Σεβαστείας, το  έτος 320 μ.Χ., είναι: Αγγίας, Αγλάϊος, Αειθαλάς, Αέτιος, Αθανάσιος, Ακάκιος, Αλέξανδρος, Βιβιανός, Γάϊος, Γοργόνιος, Γοργόνιος, Δομετιανός ή  Δομέτιος, Δόμνος, Εκδίκιος, Ευνοϊκός, Ευτύχιος, Ηλιάδης ή Ηλίας, Ηράκλειος, Ησύχιος, Θεόδουλος, Θεόφιλος, Ιωάννης ή Κάνδιδος, Κλαύδιος, Κύριλλος, Κυρίων, Λεόντιος, Λυσίμαχος, Μελίτων, Νικόλαος, Ξανθίας, Ουαλέριος, Ουάλης, Πρίσκος, Σακερδών ή Σακεδών, Σεβηριανός,  Σισίνιος,  Σμάραγδος,  Φιλοκτήμων,  Φλάβιος  και  Χουδίων.

Οι  Άγιοι  ήταν στρατιώτες επί  αυτοκράτορα  Λικινίου  (308 – 323 μ.Χ.)  και ηγεμόνος Αγρικολάου. Επειδή αρνήθηκαν να θυσιάσουν στα είδωλα, συνελήφθησαν και  ομολόγησαν ότι  ήταν Χριστιανοί. Και  επειδή  δεν πείσθηκαν  να  αρνηθούν  την  πίστη  τους,  τους  συνέτριψαν  με πέτρες  τα σώματά  τους  και  σε  καιρό  χειμώνος  τους  καταδίκασαν  να  στέκονται   όλη την νύχτα μέσα στην λίμνη που είχε παγώσει από το κρύο και είχε κρυσταλλώσει.

Εκεί,  όταν  ένας  λιποψύχησε  και  έτρεξε  προς  το  κοντινότερο  λουτρό για να ζεσταθεί, ο καπικλάριος που τους φύλαγε, όταν είδε από τον ουρανό  να κατεβαίνουν οι στέφανοι για τους τριάντα  εννέα  Μάρτυρες και  ένα στεφάνι να περισσεύει, το οποίο ανήκε σε εκείνον που λιποψύχησε, αφού  απέβαλε  την  στολή  του,  έτρεξε  προς  τους  Αγίους και  πίστεψε  στον  Χριστό.  Το  πρωί, όσους  δεν  είχαν  πεθάνει  ακόμη, αφού  οι  φύλακες  τους  οδήγησαν  στην  ακτή και  τους έσπασαν  τα πόδια, τους έκαψαν  και έριξαν  τα  ιερά  σκηνώματά  τους  στην  λίμνη. Τα μαρτυρικά  λείψανα ευρέθησαν από τους Χριστιανούς σε κάποιο γκρεμό,  όπου  είχαν  συναχθεί  κατά  θεία  οικονομία  και  ενταφιάσθηκαν  με  ευλάβεια.

Στον  Ευεργετινό  αναφέρεται  ότι  ενώ  οι  Άγιοι  Τεσσαράκοντα Μάρτυρες  βρίσκονταν  στο  στάδιο της αθλήσεως έχοντας παραμείνει όλη τη νύχτα μέσα στην παγωμένη λίμνη  και  καθώς  τους  έσερναν  στον αιγιαλό  για να τους συντρίψουν τα σκέλη, η μητέρα ενός Μάρτυρος παρέμενε εκεί πάσχουσα με αυτούς, βλέποντας το παιδί της που  ήταν νεότερο  στην  ηλικία  από  όλους,  μήπως και λόγω του νεαρού  της ηλικίας  και  της  αγάπης  προς  την  ζωή,  δειλιάσει  και  βρεθεί  ανάξιο της  τιμής  και  της τάξεως των στρατιωτών του Χριστού. Στεκόταν λοιπόν,  εκεί  και  άπλωνε  τα χέρια της προς το παιδί της λέγοντας:  «Παιδί μου γλυκύτατο, υπόμεινε για λίγο και θα καταστείς τέκνο του Ουράνιου  Πατέρα.  Μην  φοβηθείς τις βασάνους. Ιδού, παρίσταται ως βοηθός  σου  ο  Χριστός. Τίποτε  δεν θα είναι  από  εδώ και  πέρα  πικρό, τίποτα το  επίπονο δεν θα απαντήσεις. Όλα  εκείνα  παρήλθαν, διότι  όλα αυτά τα νίκησες με τη γενναιότητά σου. Χαρά μετά από αυτά, άνεση, ευφροσύνη.  Όλα  αυτά  θα  τα  γεύεσαι, διότι  θα  είσαι  κοντά  στον  Χριστό και θα  πρεσβεύεις  εις  Αυτόν  και  για  μένα  που   σε  γέννησα».

Τα λείψανα των Αγίων βρήκε με θεία οπτασία, το έτος 438 μ.Χ., η αυτοκράτειρα  Πουλχερία  κρυμμένα στο ναό του  Αγίου  Θύρσου,  πίσω από  τον  άμβωνα,  στον  τάφο  της  διακόνισσας Ευσέβειας σε  δύο αργυρές θήκες, οι οποίες κατά την διαθήκη της Ευσέβειας, είχαν εναποτεθεί  στον  τάφο  της  στο  μέρος  της  κεφαλής  της.  Στην  συνέχεια  η Πουλχερία οικοδόμησε ναό έξω από τα τείχη των Τρωαδησίων.

Σπουδαία  από  ιστορικής  απόψεως  θεωρείται  από  νεότερους  ερευνητές η  Διαθήκη  των  Αγίων  Τεσσαράκοντα Μαρτύρων, η  οποία  αποσκοπεί στο  να  παρεμποδίσει  τον διασκορπισμό  των ιερών  λειψάνων τους μεταξύ  των  Χριστιανών,  πράγμα  συνηθισμένο  στην  Ανατολή  κατά τους  χρόνους  εκείνους. Γι’ αυτό  εκρίναμε  σκόπιμο  να  παραθέσουμε στη  νεοελληνική  γλώσσα  το  κείμενο  της  Διαθήκης:

Διαθήκη  των  Αγίων  και  ενδόξων  Σαράντα  Μαρτύρων  των  οποίων ο  βίος  ετελειώθηκε στη  Σεβαστεία

«Ο Μελέτιος, ο  Αέτιος και  ο  Ησύχιος, οι  δούλοι του  Χριστού, χαίρουν εν Χριστώ ανάμεσα σε όλους τους Αγίους επισκόπους και πρεσβυτέρους και διακόνους και ομολογητές και τους υπολοίπους  εκκλησιαστικούς  άνδρες  σε  όλη  την  πόλη  και  τη  χώρα.

1 Όταν με τη  χάρη  του  Θεού  και  τις  κοινές  προσευχές  όλων  τελέσουμε τον προκαθορισμένο σε εμάς αγώνα και φθάσουμε στα βραβεία της άνω κλήσεως, τότε αυτό το θέλημά  μας για την ανακομιδή των λειψάνων μας θέλουμε να κυριαρχήσει στους ανθρώπους γύρω από τον πρεσβύτερο και πατέρα  μας Πρόϊδο και τους  αδελφούς  μας  Κρισπίνο  και  Γόρδιο  μαζί  με το  λαό  που  τους  ακολουθεί,  και τον Κύριλλο, τον Μάρκο και τον Σαπρίκιο, το υιό του  Αμμωνίου, με σκοπό  να μετατεθούν τα λείψανά μας από  την πόλη Ζήλων στο  χωριὸ  Σαρείμ. Γιατ;I  ἂν καὶ ὅλοι καταγόμαστε ἀπὸ διαφορετικὰ μέρη, ὅμως προτιμοῦμε τὸν ἕνα καὶ ἴδιο τόπο ἐνταφιασμοῦ γιὰ τὴν αἰώνια ἀνάπαυση. Γιατὶ ἀφοῦ ἀγωνισθήκαμε τὸν κοινὸ ἀθλοφόρο ἀγώνα, συμφωνήσαμε ὅτι θὰ ἔχουμε κοινὸ τόπο ἐνταφιασμοῦ στὸν προαναφερθέντα τόπο. Αὐτὰ λοιπὸν ἐφάνηκαν σωστὰ κατὰ τὸ ἅγιο Πνεῦμα, καὶ φάνηκαν καλὰ καὶ σὲ ἐμᾶς.

Ἐξ αἰτίας αὐτοῦ ἐμεῖς οἱ συγγενεῖς τοῦ Ἀετίου καὶ τοῦ Εὐτυχίου καὶ τῶν ὑπολοίπων ἐν Χριστῷ ἀδελφῶν παρακαλοῦμε τοὺς κυρίους γονεῖς μας καὶ τοὺς ἀδελφούς μας νὰ μείνουν μακριὰ ἀπὸ κάθε ταραχὴ καὶ λύπη, νὰ τιμήσουν δὲ τὸν ὅρο τῆς φιλάδελφης συμμετοχῆς τους καὶ νὰ συμβαδίσουν μὲ προθυμία στὴ θέλησή μας, γιὰ νὰ ἀποκτήσουν τὸ μεγάλο μισθὸ τῆς ὑπακοῆς καὶ τῆς συμπάθειας ἀπὸ τὸν κοινὸ πατέρα μας.

Ἀκόμη ἀξιώνουμε ἀπὸ ὅλους, κανεὶς νὰ μὴ θησαυρίσει γιὰ τὸν ἑυατό του τὰ περισυλλεγέντα λείψανα ἀπὸ τὸ καμίνι, ἀλλὰ ἀφοῦ φροντίσει γιὰ τὴ συγκέντρωσή τους στὸ ἴδιο μέρος, νὰ τὰ ἀποδώσει στοὺς προαναφερθέντες, μὲ σκοπὸ νὰ ἀποκομίσει τὸ κέρδος τῆς φιλευσπλαχνίας τῶν ἴδιων του κόπων, ἀφοῦ ἐπιδείξει ἰσχυρὸ ζῆλο καὶ ἀληθινὴ εὐγνωμοσύνη. Ὅπως ἀκριβῶς ἡ Μαρία, ἡ ὁποία ἀφοῦ ἐπερίμενε καρτερικὰ στὸν τάφο καὶ εἶδε πρώτη ἀπὸ ὅλους τὸν Κύριο, πρώτη ἐδέχθηκε καὶ τὴ χάρη τῆς χαρᾶς καὶ τῆς εὐλογίας.

Ἂν κάποιος ἐναντιωθεῖ στὸ θέλημα τὸ δικό μας, ἂς εἶναι ξένος ἀπὸ τὸ θεῖο κέρδος, ἔνοχος κάθε παρακοῆς, ἀφοῦ μὲ ἐπιπόλαιη σκέψη ἔχασε τὸ δίκαιό του, ἐπειδὴ ἐξαναγκαζόταν, ὅσο ἐξαρτιόταν ἀπὸ αὐτόν, νὰ κατατεμαχίσει ἐμᾶς, τοὺς ὁποίους ὁ Ἅγιος Σωτήρας μας μὲ τὴν προσωπικὴ χάρη και πρόνοια συνέδεσε μὲ πίστη.

Ἂν ὅμως καὶ τὸ παιδί, ὁ Εὐνοϊκός, μὲ τὴ συγκατάνευση τοῦ φιλάνθρωπου Θεοῦ φθάσει στὸ ἴδιο τέλος τοῦ ἀγῶνος, ἀξίωσε νὰ ἔχει τὴν ίδια μὲ ἐμᾶς διαμονή. Ἂν βέβαια διαφυλαχθεῖ ἀβλαβὴς μὲ τὴ Χάρη τοῦ Χριστοῦ καὶ δοκιμασθεῖ στὸν κόσμο, παραγγέλλουμε νὰ ἀσχοληθεῖ αὐτὸς ἐλεύθερα μὲ τὸ μαρτύριό μας καὶ παρακαλοῦμε νὰ διαφυλάττει τὶς ἐντολὲς τοῦ Χριστοῦ, μὲ σκοπὸ νὰ μετέχει τῆς ἀπολαύσεως μαζὶ μὲ ἐμᾶς κατὰ τὴ μεγάλη ἡμέρα τῆς Ἀναστάσεως, ἐπειδὴ καὶ ὅσο εὑρισκόταν στὸν κόσμο ὑπέμεινε τὶς ἴδιες θλίψεις.

Γιατὶ ἡ εὐγνωμοσύνη πρὸς τὸν ἀδελφὸ ἀποβλέπει στὴ δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ, ἡ παρακοὴ ὅμως πρὸς τοὺς ὁμόφυλους καταπατᾶ τὴν ἐντολὴ τοῦ Θεοῦ. Γιατὶ ἔχει γραφεῖ ὅτι: αὐτὸς ποὺ ἀγαπᾶ τὴν ἀδικία, μισεῖ τὴν ψυχή του.

2 Ἑπομένως ἀξιώνω ἀπὸ ἐσᾶς, ἀδελφὲ Κρισπίνε, καὶ παραγγέλω νὰ μείνετε μακριὰ ἀπὸ κάθε κοσμικὴ τρυφὴ καὶ πλάνη. Γιατὶ εἶναι ἐσφαλμένη καὶ ὄχι ἰσχυρὴ ἡ δόξα τοῦ κόσμου, ἡ ὁποία γιὰ λίγο μὲν ἀκμάζει καὶ πάλι μαραίνεται σὰν χόρτο, ἀφοῦ δέχεται τὸ τέλος πιὸ γρήγορα ἀπὸ τὴν ἀρχή. Νὰ θελήσετε ὅμως νὰ προσφύγετε στὸν φιλάνθρωπο Θεό, ὁ ὁποῖος παρέχει σὲ ὅσους προστρέχουν σὲ Αὐτὸν πλοῦτο ἀδιάκοπο, καὶ βραβεύει μὲ ζωὴ αἰώνια ὅσους πιστεύουν σὲ Αὐτόν.

Εἶναι ἡ στιγμὴ κατάλληλη γιὰ ὅσους θέλουν νὰ σώζονται καὶ γιὰ ὅσους δὲν τὸ ἀναβάλλουν γιὰ τὸ μέλλον, παρέχοντας ἄφθονη διορία γιὰ μετάνοια καὶ τὴ χωρὶς δισταγμὸ ἐνέργεια τῆς πολιτείας. Γιατὶ οἱ ἀλλαγὲς τῆς ζωῆς εἶναι ἀπρόοπτες. Ἀλλὰ ἂν ἔχεις γνώση, πρόσεξε μέσα σὲ αὐτὴ τὴ ζωὴ νὰ ἐμφανίσεις τὴν ὠφέλεια καὶ τὴν ἁγνότητα τοῦ σεβασμοῦ πρὸς τὸν Θεό, μὲ σκοπὸ ἀφοῦ γίνεις κύριος αὐτῆς νὰ ἐξαλείψεις τὸ χειρόγραφο κείμενο τῶν προπατορικῶν ἁμαρτημάτων: γιατὶ θὰ σὲ βρῶ σὲ αὐτό, ἐν τῷ μεταξὺ καὶ θὰ σὲ κρίνω.

Ἀσχοληθεῖτε, λοιπόν, σοβαρὰ μὲ τὶς ἐντολὲς τοῦ Χριστοῦ γιὰ νὰ εὑρεθεῖτε ἄμεμπτοι, μὲ σκοπὸ νὰ ἀποφύγετε τὸ ἀκοίμητο καὶ αἰώνιο πῦρ. Γιατὶ ὁ καιρὸς εἶναι περιορισμένος ἀπὸ παλιά, φωνάζει ἡ θεία φωνή.

Προπαντὸς λοιπὸν ἀποδώσατε τιμὴ στὴν ἀγάπη. Γιατὶ αὐτὴ μόνη τιμᾶ μὲ νόμο τὸ δίκαιο τῆς ἀδελφικῆς ἀγάπης ὑπακούοντας στὸν Θεό. Καὶ γιατὶ μέσῳ τοῦ ἀδελφοῦ ποὺ εἶναι ὁρατὸς τιμᾶται ὁ ἀόρατος Θεός. Καὶ τὰ λόγια αὐτὰ στρέφονται πρὸς τοὺς ὁμομήτριους ἀδελφούς, ἡ ἄποψη αὐτὴ ὅμως ἀπευθύνεται σὲ ὅλους τοὺς φιλόχριστους. Καὶ ἰσχυρίστηκε ὁ Ἅγιος Σωτήρας μας καὶ Θεὸς ὅτι ἐκεῖνοι εἶναι ἀδελφοί, ὄχι ὅσοι μετέχουν τῆς ἴδιας φύσεως, ἀλλὰ ὅσοι συνδέονται μὲ ἄριστες πράξεις, μὲ τὴν πίστη καὶ ἐκπληρώνουν τὸ θέλημα τοῦ Πατέρα μας ποὺ εὑρίσκεται στὸν οὐρανό.

3 Χαιρετίζουμε τὸν κύριό μας τὸν πρεσβύτερο Φίλιππο καὶ τὸν Προκλιανὸ καὶ τὸν Διογένη μαζὶ μὲ τὴν ἁγία Ἐκκλησία. Χαιρετίζουμε τὸν Μάξιμο μὲ τὴν Ἐκκλησία. Χαιρετίζουμε τὸν Δόμνο μὲ τοὺς συγγενεῖς του, τὸν Ἴλη τὸν πατέρα μας καὶ τὸν Οὐάλη μὲ τὴν Ἐκκλησία. Χαιρετίζω καὶ ἐγώ, ὁ Μελέτιος, τοὺς συγγενεῖς μου Λουτάνιο, Κρίσπο καὶ τὸν Γόρδιο μὲ τοὺς συγγενεῖς τους, τὸν Ἐλπίδιο μὲ τοὺς συγγενεῖς του, τὸν Ὑπερέχιο μὲ τοὺς συγγενεῖς του.

Χαιρετίζουμε καὶ ὅσους εὑρίσκονται στὸ χωριὸ Σαρείμ, τὸν πρεσβύτερο μὲ τοὺς συγγενεῖς του, τοὺς διακόνους μὲ τοὺς συγγενεῖς τους, τὸν Μάξιμο μὲ τοὺς συγγενεῖς του, τὸν Ἡσύχιο μὲ τοὺς συγγενεῖς του, τὸν Κυριακὸ μὲ τοὺς συγγενεῖς του. Χαιρετίζουμε ὅλους ὅσοι εὑρίσκονται στὸ Χαδουθὶ ὀνομαστικά. Ζαιρετίζουμε ὀνομαστικὰ ὅλους ὅσοι εὑρίσκονται στὴ Χαρισφώνη. Χαιρετίζω καὶ ἐγὼ ὁ Ἀέτιος τοὺς συγγενεῖς μου Μάρκο καὶ Ἀκυλίνα καὶ τὸν πρεσβύτερο Κλαύδιο καὶ τοὺς ἀδελφούς του Μάρκο, Τρύφωνα, Γόρδιο καὶ Κρίσπο καὶ τὶς ἀδελφές μου καὶ τὴ σύζυγό μου Δόμνα μὲ τὸ παιδί μου.

Χαιρετίζω καὶ ἐγὼ ὁ Εὐτύχιος ὅσους εὑρίσκονται στὰ Ξίμαρα, τὴ μητέρα μου Ἰουλία καὶ τοὺς ἀδελφούς μου Κύριλλο, Ροῦφο, Ρίγλο καὶ Κυρίλλα καὶ τὴ νύμφη μου Βασιλεία καὶ τοὺς διακόνους Κλαύδιο καὶ Ρουφίνο καὶ Πρόκλο. Χαιρετίζουμε καὶ τοὺς ὑπηρέτες τοῦ Θεοῦ, τὸν Σαπρίκιο, τὸν υἱὸ τοῦ Ἀμμωνίου, καὶ τὸν Γενέσιο, καὶ τὸν Σωσάννα μὲ τοὺς δικούς του.

Χαιρετίζουμε λοιπὸν ὅλους ἐσᾶς, ποὺ εἶστε κύριοί μας, ὅλοι ἐμεῖς οἱ σαράντα ἀδελφοὶ καὶ συγκρατούμενοι, ὁ Μελέτιος, ὁ Ἀέτιος, ὁ Εὐτύχιος, ὁ Κυρίων, ὁ Κάνδιδος, ὁ Ἀγγίας, ὁ Γάιος, ὁ Χουδίων, ὁ Ἡράκλειος, ὁ Ἰωάννης, ὁ Θεόφιλος, ὁ Σισίνιος, ὁ Σμάραγδος, ὁ Φιλοκτήμων, ὁ Γοργόνιος, ὁ Κύριλλος, ὁ Σεβηριανός, ὁ Θεόδουλος, ὁ Νίκαλλος, ὁ Φλάβιος, ὁ Ξάνθιος, ὁ Οὐαλέριος, ὁ Ἡσύχιος, ὁ Δομετιανός, ὁ Δόμνος, ὁ Ἡλιανός, ὁ Λεόντιος, ὁ ὀνομαζόμενος καὶ Θεόκτιστος, ὁ Εὐνοϊκὸς, ὁ Οὐάλης, ὁ Ἀκάκιος, ὁ Ἀλέξανδρος, ὁ Βικράτιος, ὁ ὀνομαζόμενος καὶ Βιβιανός, ὁ Πρίσκος, ὁ Σακέρδων, ὁ Ἐκδίκιος, ὁ Ἀθανάσιος, ὁ Λυσίμαχος, ὁ Κλαύδιος, ὁ Ἴλης, καὶ ὁ Μελίτων.  Εμείς  λοιπόν οι  σαράντα  δούλοι  του κυρίου ημών  Ιησού  Χριστού  υπογράψαμε  με  το  χέρι του Μελετίου για τον καθένα από εμάς, και επικυρώσαμε όλα  όσα εγράφησαν  πριν,  και  εφάνηκε  καλό  σε  όλους  εμάς.  Με  την ψυχή  μας  και  το θείο  πνεύμα  προσευχόμαστε  να  τύχουμε  όλοι  τα  αιώνια  αγαθά του  Θεού  και  την  Βασιλεία  Του  τώρα  και  στους  αιώνες  των  αιώνων.  Αμήν».

Οι  γονείς  του  Μεγάλου  Βασιλείου,  που  κατείχαν «κόνιν»  και  τεμάχια  των ιερών  λειψάνων  των  Αγίων Τεσσαράκοντα  Μαρτύρων, ανήγειραν  τον πρώτο  ναό  στην  Ανατολή  εις  τιμήν  των  Αγίων,  όπου  και  ετάφησαν,  σε κτήμα  τους  στον  Πόντο.

Ναός  αφιερωμένος  στους Αγίους  Τεσσαράκοντα  Μάρτυρες  υπήρχε  στην περιοχή   Μέση  της  Κωνσταντινουπόλεως,  που  είχε  ανεγερθεί  από  τον αυτοκράτορα Τιβέριο Α’ (579 – 582 μ.Χ.) και  συμπληρωθεί από  τον αυτοκράτορα Μαυρίκιο (582 – 602 μ.Χ.). Το ναό κατεκόσμησε ο  Ανδρόνικος ο  Κομνηνός  (1183 – 1185  μ.Χ.).  Στο  ναό  αυτό  ελειτουργούνταν  κατά  την ημέρα  της  μνήμης  των  Αγίων  Μαρτύρων  οι  αυτοκράτορες.  Άλλοι  ναοί υπήρχαν α)   στο  παλάτι,  και  ο  οποίος  πανηγύριζε  στις  27  Αυγούστου,  β) στη  νήσο  Πλάτη,  ή  Πλατεία, γ)  στη  μονή  της Χώρας, δ)  στην   Έμμεσα  της Συρίας.
Η  Σύναξη  αυτών  ετελείτο  στο αγιότατο  Μαρτύριό  τους πλησίον του Χαλκού   Τετραπύλου.

Απολυτίκιο.  Ήχος  γ’. θείας  πίστεως.

Θείω Πνεύματι, συγκροτηθέντες, δήμος ώφθητε, τροπαιοφόρος, Αθλοφόροι  Χριστού  Τεσσαράκοντα·  δια  πυρός  γαρ  και  ύδατος  ένδοξοι, δοκιμασθέντες λαμπρώς εδοξάσθητε. Αλλ' αιτήσασθε, Τριάδα την Υπερούσιον,  δωρήσασθαι  ημίν  το  μέγα  έλεος.

Έτερον Απολυτίκιον. Ήχος α’. Της  ερήμου  πολίτης.     
Τους γενναίους οπλίτας του των όλων δεσπόζοντος, τους  συγκροτηθέντας εν  πίστει,  ομοφώνος  τιμήσωμεν·  Χριστώ  γαρ  στρατευθέντες  ευσεβώς,  δι’ ύδατος διήλθον και πυρός, και προς θείαν εισέλθοντες αναψυχήν, προΐστανται των βοώντων· δόξα τω ενισχύσαντι υμάς, δόξα τω στεφανώσαντι, δόξα τω θαυμαστώσαντι  υμάς,  Τεσσαράκοντα  Μάρτυρες.

Κοντάκιον.  Ήχος  πλ. β’.  Την  υπέρ  ημών.

Πάσαν  στρατιάν,  του  κόσμου  καταλιπόντες, τω  εν  ουρανοίς  Δεσπότη προσεκολλήθητε,  Αθλοφόροι  Κυρίου  Τεσσαράκοντα·  δια  πυρός  γαρ  και ύδατος, διελθόντες μακάριοι, επαξίως εκομίσασθε, δόξαν εκ των ουρανών,  και  στεφάνων  πληθύν.

Έτερον  Κοντάκιον.  Ήχος  πλ. δ’.  Τη  υπερμάχω.

Συντεταγμένοι  ευσεβεία  και  στερρότητι

Μαρτυρικώς  τον  δυσμενή  εθριαμβεύσατε,

Τεσσαράκοντα  γενναίοι  Χριστού  οπλίται·

Αλλ’  ως  σύμμορφοι  εν   άθλοις  και  εν  χάριτι,

Εν αγάπη και ειρήνῃ συντηρήσατε       
Τους  κραυγάζοντας,  χαίροις  άγιον  σύνταγμα.

Μεγαλυνάριον.
Το  τετραδεκάριθμον  και  λαμπρόν, σύνταγμα του   Λόγου, ευφημήσωμεν  εν ωδαίς· κρύει   και  πυρί  γαρ,  στερρώς  δοκιμασθέντες,  εστέφθησαν  αξίως,  οι Τεσσαράκοντα.