Οι Άγιοι Πάντες

Πραγματικά είναι θαυμαστός ο Θεός μέσα στους αγίους του. Γιατί όταν κανείς αναλογισθεί τους υπερφυσικούς αγώνες των μαρτύρων, πως με ασθενή σάρκα καταντρόπιασαν  τον  ισχυρό  στη  κακία,  πως  έμειναν  αναίσθητοι  στις  οδύνες  και  στα τραύματα, καθώς αγωνίζονταν με σώματα προς φωτιά, προς το ξίφος, προς ποικίλα  και θανατηφόρα  είδη  βασάνων  και  αντιπαρατάσσονταν  με  καρτερία,  ενώ  τους  έκοβαν  τις σάρκες, τους  διάλυαν τους  αρμούς  και  τους συνέτριβαν τα  οστά,  όμως  διαφύλαξαν  την ομολογία  της  πίστεως  στο  Χριστό  σώα  και  αδιάσπαστη,  ακεραία  και  ακλόνητη, που γι’ αυτό τους χαρίσθηκε και η αναντίρρητη σοφία του Πνεύματος και η δύναμη των θαυμάτων.

Όταν κανείς αναλογισθεί επίσης την υπομονή των οσίων, πως υπέφεραν  με  τη  θέλησή τους σαν ασώματοι τις πολυήμερες ασιτίες, τις αγρυπνίες, τις  άλλες  ποικίλες  κακώσεις του σώματος, και αντιτάχθηκαν έως το τέλος προς τα πονηρά πάθη,  προς  τα  τόσα  είδη αμαρτίας, προς  τον εσωτερικό  μας  αόρατο πόλεμο, προς τις  αρχές και  εξουσίες, ενώ έλειωναν και αχρηστεύονταν εξωτερικά, αλλά ανανεώνονταν και εθεώνονταν εσωτερικά από εκείνον που  τους  έδωσε  τα  χαρίσματα  των  θεραπειών  και  δυνάμεων.

Όταν  λάβει  αυτά  κανείς  υπ’ όψιν του και επί πλέον εννοήσει  ότι  υπερβαίνουν  τη  φύση μας, θαυμάζει και δοξάζει το Θεό που έδωσε σ’ αυτούς την τόση  άφθονη χάρη  και δύναμη. Γιατί  άν  και  είχαν  αγαθή και  καλή προαίρεση,  χωρίς  τη  δύναμη  του  Θεού  δεν θα κατόρθωναν να υπερβούν τη φύση και έχοντας σώμα, να κατανικήσουν τον ασώματο εχθρό. Γι’ αυτό και ο ψαλμωδός προφήτης, αφού είπε:  «Θαυμαστός είναι ο  Θεός μέσα  στους αγίους αυτού», πρόσθεσε:  «αυτός θα δώσει δύναμη και κραταίωση στο λαό του». (Ψαλμ. ξζ’, 36).

Απολαύουν δε τη χάρη του Θεού, όχι  όλοι  γενικά,  αλλά  όσοι  έχουν  αγαθή  προαίρεση και  επιδεικνύουν  με  έργα  την  προς  το  Θεό  αγάπη  και  πίστη.  Αυτό  φανερώνεται  στο ευαγγέλιο που λέγει:  «όποιος ομολογήσει σ’ εμένα εμπρός στους ανθρώπους, θα ομολογήσω  και  εγώ  σ’  αυτόν  εμπρός στο  Πατέρα  μου  στους  ουρανούς» (Ματθ. ι’, 32).

Δεν είπε  «όποιος με ομολογήσει εμπρός στους ανθρώπους», αλλά «όποιος ομολογήσει  μέσα σ’ εμένα»  με  την  έννοια  ότι  μπορεί να προβάλει με παρρησία την ευσέβεια, δι’ εκείνου και δια της βοηθείας εκείνου. Έτσι πάλι «θα ομολογήσω  και  εγώ»  και  δεν  είπε  «αυτόν» αλλά  «μέσα  σ’ αυτόν»,  δηλαδή  δια  της  αγαθής  αντιστάσεως  και  υπομονής.

Αυτό δηλώνει την αδιάσπαστη συνάφεια του Θεού προς τους ομολογούντας, άν και είναι  δούλοι  Θεού.

Αντίθετα  «όποιος με αρνηθεί  εμπρός στους  ανθρώπους,  θα  τον  αρνηθώ και  εγώ  εμπρός στο  Πατέρα μου  στους  ουρανούς».

Δεν  είπε  εδώ  «όποιος  αρνηθεί  μέσα  σε  μένα», γιατί;

Διότι ο αρνούμενος αρνείται το Θεό άν στερηθεί τη Θεϊκή βοήθεια. Γιατί δε εγκαταλείφθηκε και έμεινε έρημος του Θεού;  Επειδή αυτός πρώτα πρόλαβε και τον εγκατέλειψε, αφού αγάπησε τα πρόσκαιρα και γήινα  πράγματα  περισσότερο,  παρά  τα επαγγελμένα  από  το  Θεό  ουράνια  και  αιώνια  αγαθά.

Έτσι οι θείες αντιδόσεις έχουν μαζί τους τη θεία δικαιοσύνη και επιφέρουν από τη ομοίωση τα ανάλογα αποτελέσματα. Και ενώ οι ομολογήσαντες  το  Θεό  στο  πρόσκαιρο αυτό βίο το έκαναν παρουσία λίγων ανθρώπων, ο Χριστός Θεός και Κύριος  του  ουρανού και γης θα τους υποστηρίξει ενώπιον του Πατρός, των αγγέλων, όλων των  ουρανίων δυνάμεων  και  με παρουσία   όλων των  ανθρώπων  από  Αδάμ  μέχρι  της  συντέλειας.  Και θα  στεφανώσει  και  θα  δοξάσει  όλους  εκείνους που επέδειξαν πίστη μέχρι τέλους  σε αυτόν.

Αλλά  και  τώρα  δοξάζονται κάποιοι άγιοι με τα ιερά λείψανά τους που ευωδιάζουν, που χαρίζουν ιάσεις και διάφορα ενεργήματα δυνάμεων, προσκυνώντας τους και γονατίζοντας  στις  εικόνες  τους  βασιλείς,  άρχοντες  και  ο  λαός του  Κυρίου.

Άλλωστε το είπε ὁ ίδιος ο Κύριος προς τους πιστούς ότι:  «όποιος  αφήσει  οικία,  συγγενείς ή αγρούς για το όνομά μου, θα τα λάβει εκατονταπλάσια και θα κληρονομήσει αιώνια ζωή». (Ματθ. ι’, 37).

Και  την  ίδια του ζωή είναι δίκαιο και αναγκαίο να την αφήσει ο  πιστός,  άν  τον  καλέσει  ο καιρός σε περιόδους διωγμών, για να πετύχει την αιώνια  ζωή,  αφού  και  ο  ίδιος  ο  Υιός του Θεού έδωσε τη ζωή του για χάρη μας. Αλλά και σε ειρηνικούς καιρούς ο πιστός λαμβάνει  το  σταυρό  του,  σταυρώνοντας  τα  πάθη  και  τις  επιθυμίες  της  σάρκας.

Διότι  λέγει:  «όποιος βρήκε την ψυχή του θα την χάσει, και  όποιος  έχασε  την  ψυχή  του  για χάρη  μου,  θα  τη  βρει». (Ματθ. ι’, 39).

Ο  άνθρωπος  είναι διπλός, ο  εκτός δηλαδή του σώματος και  ο μέσα μας,  δηλαδή  η  ψυχή. Όταν  κάποιος  παραδώσει  τον  εαυτό  του  σε  θάνατο  κατά  τον  εκτός  άνθρωπο,  χάνει  τη ψυχή του που χωρίζεται από το σώμα, αλλά τη βρίσκει  στο  Χριστό  κατά  την  ανάσταση και  γίνεται  ουράνιος  και  αιώνιος.

Η εκκλησία  του  Χριστού,  τιμά  λοιπόν  και  μετά  θάνατο  αυτούς  που  έζησαν  αληθινά κατά Θεό, κάθε μέρα του έτους τελεί τη μνήμη των αγίων που μετέστησαν και απεδήμησαν  από  τη  πρόσκαιρη  αυτή  ζωή.

Συγχρόνως  δε προβάλλει το  βίο  καθενός χάρη της  ωφελείας μας και  υποδεικνύει  το τέλος  τους,  είτε  ειρηνικό  είτε  μαρτυρικό.

Τώρα δε μετά τη Πεντηκοστή, η Εκκλησία αφού συγκέντρωσε  όλους τους αγίους γνωστούς  και  αγνώστους μαζί, αναπέμπει  κοινό σε όλους  αυτούς  ύμνο,  όχι  μόνο  διότι όλοι  είναι  ενωμένοι  μεταξύ τους και με τον Πατέρα, όπως το  ζήτησε ο  Κύριος:  «να  είναι όλοι ένα, όπως εγώ, Πάτερ, με σένα καὶ συ με μένα, να  είναι  και  αυτοί  με  εμάς  ένα  στην αλήθεια»,  (Ιω. ιζ’, 20),  αλλά  και  γιατί  φροντίζει  να  φανερώνει  και  να  ανυμνεί  όλα τα έργα του Θεού ως αποτέλεσμα της αποστολής, φωτισμού και ενεργείας του Αγίου Πνεύματος.        
Άς τιμήσουμε λοιπόν όλους τους αγίους του Θεού. Πως; Άν κατά μίμησή τους καθαρίσουμε τους εαυτούς μας από κάθε μολυσμό σαρκός και πνεύματος και  έτσι απομακρυνόμενοι  από τα κακά δια της μετανοίας και  εξομολογήσεως, θα φερόμεθα προς  την  αγιοσύνη  παρουσιάζοντας τα σώματα και  τις  ψυχές  μας  ευάρεστες  στο  Θεό, με τις πρεσβείες των αγίων πάντων ώστε να  γίνουμε  και  εμείς μέτοχοι  της  απέραντης εκείνης πανηγύρεως και ευφροσύνης με τη χάρη και φιλανθρωπία του Κυρίου μας Ιησού Χριστού στον οποίο πρέπει κάθε δόξα μαζί με τον άναρχο Πατέρα του και το πανάγιο και αγαθό και ζωοποιό Πνεύμα, τώρα και πάντοτε και στους αιώνες των αιώνων.  Αμήν.

Απολυτίκιον.  Ήχος  πλ. δ’.

Εξ ύψους κατήλθες, ο εύσπλαγχνος, ταφήν κατεδέξω τριήμερον, ίνα ημάς  ελευθερώσῃς των  παθών.  Η  ζωή  και  η  ανάστασις  ημών,  Κύριε  δόξα  σοι.

Έτερον  Απολυτίκιον  των  Αγίων.  Ήχος  δ’.

Των εν όλω τω κόσμω Μαρτύρων σου, ως πορφύραν και βύσσον τα  αίματα,  η  Εκκλησία σου  στολισάμενη,  δι’  αυτών  βοά σοι,  Χριστέ  ο  Θεός·  Τω  λαώ  σου  τους  οικτιρμούς  σου κατάπεμψον, ειρήνην τη πολιτεία σου  δωρήσαι,  και  ταις  ψυχαίς  ημών  το  μέγα  έλεος.

Έτερον Απολυτίκιον των Αγίων. Ήχος α’. Της ερήμου πολίτης.                     
Των Αγίων Απάντων τα μύρια συστήματα, συν τοις Αποστόλοις Προφήτας, Ιεράρχας και Μάρτυρας, Οσίων και Δικαίων τους χορούς,  και  άθροισμα  Αγίων Γυναικών,  και  συν πάσιν ανωνύμοις τε και γνωστοίς, υμνήσωμεν κραυγάζοντες· δόξα τω ενισχύσαντι υμάς,  δόξα  τω  θαυμαστώσαντι,  δόξα  τω  την  Εκκλησίαν  δι’  υμών  πυρσεύοντι.

Κοντάκιον.  Ήχος  πλ. δ’. Αυτόμελον.

Ως απαρχάς της φύσεως, τω φυτουργώ  της  κτίσεως,  η  οικουμένη προσφέρει σοι  Κύριε, τους  θεοφόρους Μάρτυρας. Ταις αυτών ικεσίαις, εν ειρήνη  βαθεία  την  Εκκλησίαν  σου, δια  της  Θεοτόκου,  συντήρησον  Πολυέλεε.

Έτερον  Κοντάκιον.  Ήχος  πλ. δ’.  Τη  υπερμάχω.

Τους  απ’  αιώνος  τω  Θεώ  ευαρεστήσαντας

Εν  ευσεβεία  και  αγίοις  κατορθώμασι

Συν  Δικαίοις  Πατριάρχας  και  τους  Προφήτας,

Αποστόλους  Ιεράρχας  και  τους  Μάρτυρας

Και Οσίων τους χορούς ύμνοις τιμήσωμεν,    
Τούτοις  λέγοντες,  Πάντες  Άγιοι  χαίρετε.

Μεγαλυνάριον.
Χαίροις Αποστόλων δήμος σεπτός, Προφήται Κυρίου, και Μαρτύρων στερροί  χοροί, θείοι Ιεράρχαι,  και  Όσιοι  Πατέρες,  και  Δίκαιοι  και  πάντες,  χαίρετε  Άγιοι.