Ὁμιλία στὴν ἑορτὴ τοῦ ἁγ. Βασιλείου

«Εἰς  μνημόσυνον αἰώνιον ἔσται δίκαιος»

            Ὁ  Χριστός μας, ὡς  Θεὸς  ποὺ  δίδασκε σ’ ὅλη τὴ  ζωή του  ἐπὶ τῆς  γῆς τὴν  ταπεινοφροσύνη, ἔκανε  καὶ  τὴν Περιτομή του, ὅπως ὅριζε  καὶ  ὁ  Μωσαϊκὸς νόμος. Δὲν  θὰ  ἐπεκταθοῦμε   ὅμως  περαιτέρω  λέγοντας   περὶ τῆς   ἑορτῆς αὐτῆς, ἀλλὰ  θὰ  ἀναφερθοῦμε ἀκολούθως  περὶ  τῆς  ζωῆς  τοῦ  ἁγίου Βασιλείου,  ἀρχιεπισκόπου  Καισαρείας  τῆς   Καππαδοκίας.

            Ἡ  βάπτιση  τοῦ ἁγίου  ἔγινε, ὅπως  οἱ περισσότεροι  γνωρίζουμε, σὲ  ἀρκετὰ μεγάλη ἡλικία  διότι  τοὺς  χρόνους  ἐκείνους  δὲν ἦταν  διαδεδομένος ὁ νηπιοβαπτισμός. Γεννήθηκε ὅμως  περὶ τὸ   330 μ.Χ., γεννήθηκε δηλαδὴ  λίγους χρόνους  μετὰ  τὴν   ἄνοδο στὸ   θρόνο τοῦ  Μ. Κωνσταντίνου.

            Καὶ ἐνῶ  πρὶν τὴν   ἄνοδο  στὸ θρόνο τοῦ Μ. Κωνσταντίνου διωκόταν ἡ Ἐκκλησία   ἀπὸ τοὺς  εἰδωλολάτρες  στοὺς  καιροὺς  τοῦ  Μ.Βασιλείου διωκόταν  ἀπὸ  τοὺς  αἱρετικούς, καὶ συγκεκριμμένα  ἀπὸ  τὸν αἱρεσιάρχη  Ἄρειο. Καὶ  οἱ αἱρετικοὶ  ἦταν πολὺ χειρώτεροι διῶκτες ἀπὸ τοὺς  εἰδωλολάτρες γιατὶ αὐτοὶ (οἱ αἱρετικοὶ) ἐδίωκαν τὴν  Ἐκκλησία  ἐκ τῶν   ἔσω.  Ἀλλὰ  ὁ πόλεμος  αὐτὸς  τῶν  αἱρετικῶν ποτὲ  δὲν  μποροῦσε νὰ  ἀγγίξει  τὴν Ἐκκλησία, ἀφοῦ  ἡ Ἐκκλησία εἶχε καὶ ἔχει  τὸ   Χριστό, ποὺ  εἶναι  ὁ Παντοδύναμος  καὶ Πανάγαθος Θεός.

Ὁ  ἅγιος  Βασίλειος,   ὅμως, ὁ ὁποῖος  χειροτονήθηκε ἀπὸ τὸν  ἱερέα πατέρα  του Βασίλειο, συκοφαντεῖται στὶς  ἡμέρες  μας. Παρουσιάζεται  γέροντας  καὶ  χονδροκομμένος, ἐνῶ  ἦταν  νέος καὶ  ὡς ἀσκητικὸς  ἐπίσκοπος  ἦταν  καὶ ἀδύνατος  πλήρως. Τὸν  παρουσιάζουν ὡς  πρότυπο καταναλωτισμοῦ ζωγραφίζοντας  τὸν  ἅγιο  μοιράζοντας  δῶρα. 

Οὔτε     ἐπεδίωκε  ὁ ἅγιος   πλούτη  καὶ ἀξιώματα. Γι’ αὐτὸ  σήμερα, κατὰ τὴν ὁποία  χαρρτοπαίζουν  πολλοί,  νομίζοντας  ὅτι θὰ ἔρθει ἔτσι  ἡ εὐλογία  καὶ ἡ χαρὰ  κατὰ τὸ  νέο ἔτος  τὸ  ὁποῖο καὶ ἀνέτειλε.    Διότι  παίζοντας εἴτε σπίτι μας, εἴτε  στὰ  καφενεῖα, εἴτε στὶς  χαρτοπαιχτικὲς  λέσχες μόνο  θλίψη  ἀποκομίζουμε  καὶ ὄχι χαρά.

Ὁ  ἀσκητὴς  αὐτὸς ἅγιος   μᾶς  θέλει  ἀκόμα πιστούς, οἱ ὁποῖα  καὶ    θὰ  ἐκκλησιαζώμαστε,   παρακαλώντας  τὸν  ἅγιο  νὰ  εἴμαστε  ἄνθρωποι μὲ  λιτότητα.

Καὶ ἐνῶ  ὁ ἅγιος  πρὶν βαπτιστεῖ ζοῦσε μαζὶ μὲ τὸ   φίλο  του Γρηγόριο  τὸ   Θεολόγο  ὡς χριστιανὸς  στὴν Ἀθήνα,  μόλις  ἔλαβε τὸ   χριστιανικὸ  βάπτισμα  ἔγινε καλύτερος  στοὺς  πνευματικοὺς  ἀγῶνες  του. Γιατὶ  τὴν   ἐπισκοπικὴ  ἐξουσία  δὲν  τὴν ἀποζήτησε,  ἀλλὰ  ὅλοι  οἱ κληρικοὶ  καὶ ἀρχιερεῖς τῆς  Μητροπόλεως   Καισαρείας, μαζὶ μὲ  ὅλους  τοὺς  πιστοὺς  τῆς  Καισαρείας τὸν  ἐξέλεξαν γιὰ  διάδοχο  τοῦ  Καισαρείας  Εὐσεβίου. Ὁ   θρόνος τῆς  Καισαρείας, ἄλλωστε, ἦταν γι’αὐτὸν  θρόνος  μαρτυρικὸς  γι’ αὐτόν. Ἀφοῦ οἱ αἱρετικοὶ τῆς  ἐποχῆς  ἐκείνης  ξεγελοῦσαν  τοὺς  βασιλεῖς   τοῦ Βυζαντίου καὶ  τὸν ἐξόρισαν ἔτσι  πάμπολλες  φορές, ὅπως  βέβαια καὶ  ἄλλους  ἁγίους Πατέρες τῆς  Ἐκκλησίας  μας.

Ὁ Μ. Βασίλειος  δὲν  ἄφησε  τὶς  ἄλλες  γενιὲς  ποὺ  θὰ  ἐπακολουθοῦσαν χωρὶς  πνευματικὴ κληρονομιά, ἀφοῦ  μᾶς  ἄφησε  πάμπολλα  ἐκκλησιαστικά του ἔργα, τὰ  ὁποῖα  ὅποιος  τὰ   μελετᾶ  μὲ  προσοχὴ  μαθαίνει  καὶ τὸν ἀληθινὸ  τρόπο  ποὺ  πρέπει  νὰ  ζεῖ  ἕνας  χριστιανός.    Τὰ   ἔργα  αὐτὰ  τοῦ ἁγίου  Βασιλείου  εἶναι  καὶ ἀποτέλεσμα  τῆς  γέννησής   του  ἀπὸ ἁγίους  γονεῖς,   τὸν  ἱερέα Βασίλειο καὶ  τὴν ἁγία  μητέρα  του, τὴν   Μακρίνα. 

Καὶ ὅπως  λέγαμε  ἀνωτέρω  ὁ  Μ. Βασίλειος ὅταν σπούδαζε στὴν  Ἀθήνα μὲ  τὸν  ἅγιο  Γρηγόριο τὸ   Θεολόγο δὐο  δρόμους εἶχε χαράξει στὴ  ζωή του. Ὁ  ἕνας  δρόμος  ὁδηγοῦσε  στὴν Ἐκκλησία, ὅπου  λάμβανε μέρος  στὴ  Θ. Λειτουργία μαζὶ μὲ τοὺς  Κατηχουμένους καὶ
ὁ ἄλλος δρόμος ἦταν αὐτὸς   ποὺ  πήγαινε  στὴ  σχολή του, ὅπου  μάλιστα  καθηγητὴς  ἦταν ἕνας εἰδωλολάτρης. Δὲν νίκησε ὅμως ποτὲ  ἡ εἰδωλολατρία, ἀλλὰ ἡ πίστη πρὸς  τὸ   Χριστό μας.

Τὸ   ἐπισκοπικὸ ὅμως  καὶ  ποιμαντικὸ ἔργο τοῦ  ἁγίου  Βασιλείου ἀπεδείκνυε τόσο  τὴν ἀγάπη του πρὸς  τὸ  Χριστὸ καὶ  τὴν  Ἐκκλησία Του, ὅσο  καὶ τὴν  ἀγάπη του πρὸς  τοὺς  ἀνθρώπους. Ποτὲ  ὅμως  ὁ ἅγιος  δὲν ἐπεδείκνυε  τὰ   καλά  του  ἔργα,  διότι  λέει ὁ Χριστός: «μὴ γνώτω ἡ δεξιά σου τί  ποιεῖ  ἡ δεξιά  σου».   (Ματθ. 6,3)   Ἤθελε τὰ   καλά του ἔργα  νὰ  ἐπιβραβεύονται  μόνο ἀπὸ  τὸ   Θεό. Ἄν κάνουμε τὸ   καλὸ  ἐπιζητώντας ἐπαίνους  χάνει τὴν ἀξία του  τὸ   καλὸ ποὺ κάνουμε. Ἄν ἐπιδεικνύουμε  τὶς  καλές  μας πράξεις  στὴ  τηλεόραση ἤ στὸ  ραδιόφωνο ἤ καὶ  σ’ ἄλλα  μέσα διαφήμισης καταστρέφουμε τὰ   καλά μας  ἔργα  καὶ  χάνουμε  τὸ   μισθὸ στοὺς  οὐρανούς.

Ἡ ἀσκητικὴ τοῦ  Μ.Βασιλείου μᾶς  μαθαίνει  ἐπίσης νὰ  ζοῦμε  λιτὰ  καὶ ἀσκητικά, παρ’ ὅλο  ποὺ  ζοῦμε στὸν κόσμο. Ὅπου καὶ  νὰ ζοῦμε  δυνάμεθα  νὰ  εἴμαστε  ἀσκητικοὶ χριστιανοί, κι ἄς  μὴν εἴμαστε  μοναχοὶ ἤ μοναχές.

Γι’αὐτό, ἀδελφοί μου, σήμερα  ποὺ  ἑορτάζει ὁ  Μ. Βασίλειος ἄς  μᾶς  φωτίζει «τὸ   φῶς  τὸ   ἀληθινόν, τὸ   φωτίζον πάντα  ἄνθρωπον ἐρχόμενον εἰς  τὸν  κόσμον».   (εὐχὴ α΄ὥρας) Εὔχομε  νὰ    φωτίζει ὅλους  μας, μικροὺς  καὶ μεγάλους, οὕτως  ὥστε  νὰ  ζοῦμε ὄντας  τὰ   παιδιά μας ὑπακούοντας  τοὺς  γονεῖς  τους, ὅπως ἀκριβῶς  καὶ ὁ Χριστὸς μεγαλώνοντας σοφίᾳ καὶ ἡλικίᾳ ὑπάκουε  στοὺς   γονεῖς  του. Ὁ Χριστός, ποὺ  εἶναι καὶ  Θεὸς  ὑποτάσσονταν στοὺς  γονεῖς  του∙  κι  ἐμεῖς,   ποὺ εἴμαστε  ἄνθρωποι γιατὶ  νὰ  μὴν ὑπακοῦμε ὅλοι  μας  στοὺς ὀρθοδόξους   ἀρχιερεῖς  καὶ ἱερεῖς  μας; Γιατὶ ἀκόμα τὰ   παιδιά  μας  νὰ  μὴν  ὑπακοῦν στοὺς  γονεῖς  τους; 

Ἐν τέλει, ἀδελφοί  μου, κάνοντας λόγο  περὶ  τῆς  ὑποδοχῆς  τῆς  νέας  χρονιᾶς ὀφείλουμε νὰ   τὴν  ὑποδεχώμαστε  μὲ προσευχὴ πρὸς  τὸν  ἐν Τριάδι  Θεὸ  νὰ  εἶναι τὸ   νέο ἔτος  ἔτος  μετανοίας καὶ εὐλογίας, ἀλλὰ  καὶ χάριτος  τοῦ Θεοῦ καὶ εἰρήνης.   Γιατὶ ψάχνουμε  τὴν  εἰρήνη  σὲ λάθος  κατεύθυνση, ὅπου ὅμως  δὲν βρίσκεται ὁ Χριστός.  Γιατὶ  ζώντας  ὅπως ζοῦμε  διώχνουμε τὸ  Χριστό.  Διώχνοντας  ὅμως τὸ   Χριστὸ πῶς  θὰ  ἔρθει ἡ εὐλογία   τοῦ  Χριστοῦ  σἒ μᾶς  καὶ  τὶς  οἰκογένειές  μας. Γι’ αὐτό, ἄς παρακαλέσουμε σήμερα  τὸ   Χριστὸ  νὰ  ἔχει τὸ   νέο  ἔτος  ἐν μετανοίᾳ καὶ προσευχῇ, οὕτως  ὥστε  καὶ  διὰ πρεσβειῶν τοῦ Μ. Βασιλείου νὰ  κερδίσουμε ὅλοι  μας τὴν ἐν  οὐρανοῖς  δόξα, τὴ   δόξα  τῆς  βασιλείας  τῶν   οὐρανῶν. Ἀμήν!