Ο Όσιος Ισαάκιος ο Ομολογητής

Ο  Όσιος  Ισαάκιος καταγόταν από  την  Συρία  και έζησε κατά τους χρόνους του αρειανού αυτοκράτορος Ουάλεντος (364 – 378 μ.Χ.). Μοναχός στην πατρίδα του, μετέβη στην Κωνσταντινούπολη και εγκαταστάθηκε σε κάποια  από τις  μονές  αυτής.  Διακρινόταν  για τη φλογερή πίστη και τη μαχητικότητά του εναντίον καθενός που επιβουλευόταν αυτήν, ιδιαίτερα δε κατά των επικρατούντων αιρετικών Αρειανών. Μιλώντας  προς  τους  μοναχούς  και τα πλήθη, δεν δίσταζε να ελέγχει και  αυτόν τον αυτοκράτορα για τις υπέρ των αιρετικών απροκάλυπτες ενέργειές του. Το 378 μ.Χ. συνάντησε τον Ουάλεντα, ενώ  αναχωρούσε για την εκστρατεία εναντίον των Γότθων που εισέβαλαν στο Βυζάντιο, και του είπε: «Απόδος ταις  ποίμναις  τους  αρίστους  νομέας  και λήψει την νίκην απονητί· ει δε τούτων μηδέν δεδρακώς παρατάξαιο, μαθήσει τη πείρα, πως σκληρόν το προς  κέντρα λακτίζειν, ούτω γαρ επανήξεις και προσαπολέσεις  την στρατιάν». Του ζήτησε δηλαδή, εάν ήθελε να επιστρέψει νικητής, να επαναφέρει  από  την  εξορία  τους Επισκόπους και  να  τους  αποδώσει  το  ποίμνιό  τους,  ειδάλλως θα καταστρεφόταν και  αυτός και το στράτευμά του. Ο  Ουάλης, όχι μόνο εκώφευσε στους λόγους αυτούς του Ισαακίου, αλλά απείλησε αυτόν ότι, όταν θα  επέστρεφε  από  την εκστρατεία, θα τον θανάτωνε. Ο  Ισαάκιος με δάκρυα στους οφθαλμούς προσπάθησε να επαναφέρει τον αυτοκράτορα στην ευθεία οδό, παρακαλώντας αυτόν να ανοίξει τις εκκλησίες των Ορθοδόξων, τις οποίες είχε κλείσει και  να επιστρέψει  σε  αυτούς,  όσες είχε παραδώσει στους Αρειανούς, διαφορετικά  θα ηττάτο από τους  αντιπάλους  του και  θα  καιγόταν  ζωντανός. Οργισμένος τότε ο αυτοκράτορας, διέταξε να ρίξουν τον Όσιο Ισαάκιο σε παρακείμενη, γεμάτη από αγκάθια, φάραγγα. Εξερχόμενος, όμως, σώος από  τη Θεία Χάρη, προσέτρεξε προς τον αυτοκράτορα και αφού συγκράτησε το άλογο αυτό  από  τα χαλινάρια, τον εξόρκιζε να σωφρονισθεί προς χάριν της σωτηρίας  αυτού και  του  στρατεύματός  του.  Τότε ο  Ουάλης  διέταξε  τους  στρατιώτες  Σατορνίνο και  Βίκτορα  να  συλλάβουν  τον  Όσιο  Ισαάκιο και  να τον κρατήσουν δέσμιο, μέχρι της επιστροφής  του,  οπότε  θα  τον  θανάτωνε.

Στις  9  Αυγούστου του 378 μ.Χ., διεξήχθη γύρω από την Αδριανούπολη  σφοδρή  μάχη, κατά  την οποία  ο αυτοκρατορικός στρατός κατετροπώθηκε, αφού φονεύθηκαν πολλοί  από τους άριστους στρατηγούς του. Ο  Ουάλης, καταφεύγοντας εντός αχυρώνος, για να σωθεί, κάηκε  ζωντανός, μαζί  με τον  αρχιστράτηγό του. Όταν  έγινε  γνωστό  το  γεγονός  αυτό,  ο  κλήρος και ο λαός περιέβαλαν τον Όσιο Ισαάκιο με μεγαλύτερο σεβασμό και υπόληψη και προσέτρεχαν προς αυτόν, για να λάβουν την ευλογία του, αφού δε συνέλεξαν χρήματα, οικοδόμησαν τη μονή Δαλμάτων. Εκεί  προσήλθαν  και  άλλοι μοναχοί  και  ο Όσιος διήλθε το βίο του ως ηγούμενος αυτής, έχοντας κερδίσει την εκτίμηση του αυτοκράτορος Θεοδοσίου.
Ως  ηγούμενος  παρευρέθηκε  στη  Β’  Οικουμενική Σύνοδο,  που  συνήλθε στην Κωνσταντινούπολη το 381 μ.Χ., συντελώντας τα μέγιστα στην επιτυχία  αυτής. Προαισθανόμενος το τέλος του, αφού  διόρισε διάδοχό του τον Όσιο  Δαλμάτιο  († 3 Αυγούστου), κοιμήθηκε με ειρήνη σε βαθύ  γήρας το  383 μ.Χ.

Απολυτίκιο. Ήχος γ’. Θείας πίστεως.
Τύπος πέφηνας, της εγκρατείας, και εδραίωμα, της Εκκλησίας, Ισαάκιε Πατέρων αγλάϊσμα· εν αρεταίς  γαρ  φαιδρύνας  τον βίον σου, Ορθοδοξίας τον λόγον ετράνωσας. Πάτερ Όσιε, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε, δωρήσασθαι ημίν το μέγα  έλεος.

Κοντάκιο. Ήχος  πλ. δ’. Τη  υπερμάχω.

Ως  των  Οσίων  ακριβέστατον  υπόδειγμα

Και  ευσεβείας  πρακτικώτατον  εκφάντορα

Ανυμνούμεν  σε  οι  δούλοι  σου  θεοφόρε.

Αλλ’ ως  χάριτος  της  θείας  καταγώγιον

Ναούς έργασθαι ημάς φωτός του Πνεύματος           
Τους  βοώντας  σοι,  χαίροις  Πάτερ  Ισαάκιε.

Μεγαλυνάριο.
Χαίροις Μοναζόντων υπογραμμός, και Μονής Δαλμάτων, κυβερνήτης ο απλανής· χαίροις χαρισμάτων, ταμείον θεοβρύτων, Ισαάκιε παμμάκαρ,  Αγγέλων  σύσκηνε.