Ο Όσιος Γεράσιμος ο Ιορδανίτης

Ο Όσιος Γεράσιμος ο Ιορδανίτης γεννήθηκε στη Λυκία τον 5^ο αιώνα μ.Χ., από ευσεβείς και ταπεινούς γονείς και εκ βρέφους αφιερώθηκε στον  Θεό. Σε νεαρή ηλικία ασπάσθηκε την αίρεση των Μονοφυσιτών παρασυρόμενος από τους οπαδούς του αιρετικού ψευδοπατριάρχου Θεοδοσίου, φανατικού μονοφυσίτου Αιγυπτίου μοναχού, ο οποίος κατά την απουσία του Πατριάρχου Ιουβεναλίου (422 – 453 μ.Χ.), βοηθούμενος και υπό της βασιλίσσης Ευδοκίας, κατόρθωσε να καταλάβει τον πατριαρχικό θρόνο των Ιεροσολύμων και να προβεί σε ανεκδιήγητες σκληρότητες επί είκοσι μήνες (451 – 453 μ.Χ.). Ακόμη  και  αυτός ο πανίερος ναός της Αναστάσεως  έγινε  θέατρο  απερίγραπτων σκηνών  και  επί  πλέον  η  ταραχή  εξαπλώθηκε  ανά  την  Παλαιστίνη.

Οι Μονοφυσίτες δεν παραδέχονται ότι στο Πρόσωπο του Χριστού έχουν ενωθεί η Θεία και η ανθρώπινη φύση «ατρέπτως, ασυγχύτως, αχωρίστως και αδιαιρέτως», αλλά ισχυρίζονται, ότι η Θεία φύση του Χριστού απορρόφησε την ανθρώπινη φύση Του και επομένως ο Χριστός έχει  μόνο μία  φύση.

Γρήγορα όμως ο Όσιος Γεράσιμος κατάλαβε το λάθος του, επειδή ήταν άνθρωπος με καλή προαίρεση και ταπεινό φρόνημα. Είχε την καλή συνήθεια να επισκέπτεται  και  να συμβουλεύεται για πνευματικά θέματα αγιασμένους ανθρώπους. Από έναν λόγιο ασκητή, που ονομαζόταν Ευθύμιος  και  ασκήτευε στην έρημο του  Ρουβά, διδάχθηκε την αλήθεια για τις δύο φύσεις του Χριστού, κατάλαβε το λάθος του και επέστρεψε  και  πάλι  στην  Εκκλησία.

Στη συνέχεια εκάρη, το έτος 451 μ.Χ., μοναχός στην έρημο του Ιορδάνη, όπου ασκήθηκε με ησυχία. Αργότερα, όταν συγκεντρώθηκαν γύρω του πολλοί μοναχοί, οι οποίοι ζητούσαν τη φωτισμένη καθοδήγησή του, ίδρυσε  κοινοβιακή  μονή  κοντά  στην  πόλη  Βαϊθαγλά.

Ο Όσιος Γεράσιμος ήταν αυστηρός, αλλά μόνο στον εαυτό του. Στους άλλους ήταν ευπροσήγορος και επιεικής. Έτρωγε λίγο, όσο χρειαζόταν για να συντηρείται στη ζωή και κοιμόταν, επίσης, πολύ λίγο. Μάλιστα δίδασκε ότι όποιος θέλει να ζήσει περισσότερο πρέπει να κοιμάται λιγότερο, διότι ο πολύς ύπνος  κάνει  το  σώμα  τρυφηλό  και άρα ανίσχυρο  στους  κόπους  και  ευάλωτο  στις  ασθένειες.

Η διδασκαλία του Οσίου Γερασίμου για τον ύπνο είναι ουσιαστικά λόγος για την άσκηση. Με τον περιορισμό του ύπνου και με την εγκράτεια, συνηθίζει  η σάρκα (το σαρκικὸ φρόνημα) να υποτάσσεται στο πνεύμα. Με την άσκηση και την αδιάλειπτη προσευχή, ιδίως με τη μονολόγιστη ευχή, το  «Κύριε Ιησού  Χριστέ, ελέησον με», ο νους συγκεντρώνεται στο χώρο  της  καρδιάς, που είναι η φυσική του θέση  και  αποκτά  αδιάλειπτη μνήμη  του  Θεού.

Τόσο πολύ απέκτησε την οικείωση προς τον Θεό ο Όσιος Γεράσιμος και προστάτεψε το  «κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν»  των Αγίων, ώστε  δάμασε και τα άγρια θηρία και έκανε πολλὰ θαύματα. Απέκτησε μάλιστα υπηρέτη και έναν όνο, για να μεταφέρει νερό, καθώς το νερό απείχε μακριά από αυτόν. Κάποτε, ένα λιοντάρι, έχοντας πληγωμένο από  ένα ξύλο στο μάτι του, κατέβηκε από το βουνό και κατέφυγε στον Όσιο. Εκείνος, αφού  το έκανε  καλά, του  όρισε  να οδηγεί πλέον τον ίδιο τον όνο κατά την βοσκή του και τη μεταφορά του νερού. Κάποια φορά, και ενώ το λιοντάρι κοιμόταν, ἐμποροι που περνούσαν πήραν τον όνο. Και επειδή  ο Όσιος υποπτεύθηκε ότι το λιοντάρι έφαγε τον όνο, το καταδίκασε εκείνο τώρα να μεταφέρει το νερό. Ώσπου μία μέρα, όταν ξαναπέρασαν οι ἐμποροι  από το ίδιο σημείο, το  λιοντάρι  αναγνώρισε τον κλεμμένο όνο και  τον επέστρεψε σώο στον Όσιο. Εκείνος τότε το απάλλαξε από το  ἐργο αυτό  και  το  άφησε να γυρίσει στο  βουνό. Και όταν ο Όσιος κοιμήθηκε με ειρήνη, το λιοντάρι ήρθε και πέθανε πάνω στον  τάφο  του.

Όταν  στις 19 Ιανουαρίου του έτους 473 μ.Χ. κοιμήθηκε ο Όσιος  Ευθύμιος ο Μέγας, ο Όσιος Γεράσιμος είδε σε όραμα, κατά την στιγμή που προσευχόταν στη  Λαύρα, το τέλος του Οσίου. Αυτό αναφέρεται στη διήγηση του  Αγίου Κυριακού  του Αναχωρητού, ο οποίος συνόδευσε τον Όσιο Γεράσιμο στην κηδεία του μεγάλου Αγίου της Εκκλησίας.
Δύο χρόνια μετά το τέλος του Οσίου Ευθυμίου, το έτος 475 μ.Χ., επί Πατριάρχου Ιεροσολύμων Αναστασίου Α’ (458 – 478 μ.Χ.), ο Όσιος Γεράσιμος κομήθηκε με ειρήνη. Την διαδοχή της Λαύρας ανέθεσε στους συνασκητές  αυτού  Στέφανο  και  Βασίλειο.

Απολυτίκιον. Ήχος  α’. Της  ερήμου  πολίτης.

Της ερήμου οικήτωρ, Ασκητών ακροθίνιον, και αγγελικής πολιτείας αναδέδειξαι έσοπτρον, του Πνεύματος τη  αίγλη λαμπρυνθείς, Γεράσιμε Οσίων καλλονή· δια τούτο θεραπεύεις  διαπαντός, τους  πίστει  εκβοώντάς σοι· δόξα τω δεδωκότι σοι ισχύν, δόξα τω σε στεφανώσαντι, δόξα τω ενεργούντι  δια  σου, πάσιν  ιάματα.

Έτερον  Απολυτίκιον.  Ήχος δ’. Ταχύ  προκατάλαβε.      
Χριστώ εκ νεότητος, ακολουθήσας πιστώς, ζωήν την ισάγγελον, επολιτεύσω σαφώς, Γεράσιμε Όσιε· συ γαρ εν Ιορδάνου, διαλάμψας τη χώρα, θήρα καθυποτάσσεις, τη στερρά σου ασκήσει· Χριστός γαρ όν εδόξασας, λαμπρώς σε  εθαυμάστωσε.

Κοντάκιον. Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.   
Ὡς ἀστὴρ οὐράνιος ἐξανάτειλας, ἱερῶς ἐφαίδρυνας, τῶν ἀρετῶν σου τῷ φωτί, τοῦ Ἰορδάνου τὴν ἔρημον, Ὅσιε Πάτερ, θεόφρον Γεράσιμε.

Μεγαλυνάριον.

Χαίροις τῶν Ἀγγέλων ὁ μιμητής, καὶ τῶν Μοναζόντων, γνώμων θεῖος καὶ ὁδηγός· χαίροις ἀπαθείας, τὸ φωτοφόρον σέλας, Γεράσιμε παμμάκαρ, Ὁσίων καύχημα.