Ο Άγιος Αυξίβιος Επίσκοπος Σόλων Κύπρου

Ο ιερός και φλογερός αὐτός εργάτης της Εκκλησίας του Χριστού καταγόταν από τη Ρώμη και έζησε στα χρόνια  των  Αποστόλων. Οι γονείς του ήσαν πλούσιοι, αλλά ειδωλολάτρες. Είχαν δύο παιδιά, τον Αυξίβιο  και έναν  άλλο, τον  Θεμισταγόρα, που  ήταν πιο μικρός.

Ο Αυξίβιος είχε ωραίο και  επιβλητικό παράστημα  αγαπούσε  δε  πολύ  τα γράμματα. Όταν μεγάλωσε και ήρθε ο καιρός  να  μορφωθεί, οι  γονείς  του τον παρέδωσαν σε σοφούς δασκάλους, κοντά στους οποίους ο νέος διδάχτηκε όλη τη σοφία και τη γνώση του καιρού του. Την ίδια περίοδο ο φιλομαθής νέος είχε γνωριστεί και  με χριστιανούς, και  άρχισε  και  από αυτούς  να μαθαίνει τα  της  νέας  θρησκείας.

Οι γονείς που  έβλεπαν στο μεταξύ το παιδί τους να μεγαλώνει και να φτάνει στην κατάλληλη ηλικία για αποκατάσταση, άρχισαν να του μιλούν για γάμο και να τον εκβιάζουν να νυμφευτεί. Μα ο καλός και μεγαλεπήβολος νέος που διψούσε γιὰ άλλη ζωή, ζωή ανώτερη, τους παράτησε και έφυγε κρυφά από τη Ρώμη μ’ ένα καράβι, που ταξίδευε στην Κύπρο. Κάποιο πρωινό το καράβι έφτασε και  αγκυροβόλησε στον Λιμνίτη, ένα λιμάνι που βρίσκεται στη βόρεια ακτή της  νήσου  και   απέχει τέσσερα περίπου μίλια από την πόλη των Σόλων. Την πόλη  αυτή, όπως είναι γνωστό, έκτισε ο βασιλιάς της Αίπειας Φιλόκυπρος, το πρώτο τέταρτο του έκτου αιώνος π.Χ. προς τιμή του μεγάλου νομοθέτου των Αθηνών, του Σόλωνα, που επισκέφθηκε τότε την  Κύπρο. Στην  πόλη  αυτή η Πρόνοια του Θεού κανόνισε, ώστε ο Αυξίβιος να συναντηθεί με τον απόστολο  Μάρκο  και να γίνει  μαθητής του. Ο νεαρός  απόστολος  ήταν μόνος του, γιατί ο σύντροφός του, και αρχηγός της ιεραποστολικής ομάδας, Κύπριος απόστολος Βαρνάβας είχε υποστεί στο μεταξύ τον μαρτυρικό θάνατο στη Σαλαμίνα. Τον είχαν λιθοβολήσει ένα  βράδυ  οι Ιουδαίοι.

Κοντά στον ευαγγελιστή Μάρκο ο νεαρός προσήλυτος Αυξίβιος συμπλήρωσε τις γνώσεις του για  τη  νέα  πίστη, δέχτηκε  το  βάπτισμα  και χειροτονήθηκε επίσκοπος. Από τή στιγμή αυτή στην ψυχή του ένας  πόθος φλογερός καὶ ιερός είχε ανάψει δυνατά. Ο πόθος να μεταδώσει τον θησαυρό που βρήκε και σε άλλους. Να βοηθήσει και άλλους να γνωρίσουν τον Χριστό  και να μοιραστούν μαζί του  την  ανεκλάλητη  χαρά του.

Στον πόθο του όμως αυτό τον ιερό και άγιο παρουσιαζόταν εμπόδιο  τρανό και  ανυπέρβλητο  μία  υπόδειξη – εντολή, που  του  έκαμε  ο δάσκαλός του, ο απόστολος  Μάρκος.

– Προσπάθησε, του  είχε  πει, να επιβληθείς  στους  γύρω  σου  πρώτα με το παράδειγμά σου και τα έργα σου και ύστερα με τα λόγια και τη διδασκαλία  σου.

Την υπόδειξη αυτή ο άγιος μας την σεβάστηκε  και  την τήρησε πιστά. Είχε μάθει πως η υπακοή  είναι  μεγάλη  αρετή  για τον  χριστιανό. Γι’ αυτό  και δεν θέλησε να την αγνοήσει. Αφού αποχαιρέτησε τον ευαγγελιστή  και πνευματικό πατέρα και οδηγό του Μάρκο, που αναχώρησε για την Αίγυπτο, ο νεοφώτιστος μαθητής έφυγε και αυτός από τον Λιμνίτη, κι ήρθε στους  Σόλους. Εκεί κοντά  στον  μεγάλο  και  καλλιμάρμαρο ναό  της πόλης που ήταν αφιερωμένος στον πατέρα «των θεών και των ανθρώπων», τον Δία, συνάντησε ο άγιος μας  τον  ειδωλολάτρη  ιερέα, που μόλις τον είδε  και  αντιλήφθηκε  πως  ήταν ξένος, τον κάλεσε για να  τον φιλοξενήσει.

Στο σπίτι του ιερέα ο μακάριος Αυξίβιος έμεινε αρκετό καιρό χωρίς να μιλήσει ποτέ σε κανένα για τη  χριστιανική  του  ιδιότητα.

Κάποια μέρα που ο ειδωλολάτρης ιερέας επέστρεψε από τον ναό, ο Αυξίβιος  αποφάσισε  να  διακόψει  τη  σιωπή.

– Γιατί λατρεύετε και προσκυνάτε σαν  θεούς  τις πέτρες  και  τα  μάρμαρα, του είπε; Οφθαλμούς έχουσι, μα δεν βλέπουσι. Ώτα έχουσι, μα δεν ακούουσι ούτε και αντιλαμβάνονται τις προσευχές τις οποίες  κάμνετε, και τις θυσίες που τους προσφέρετε. Ο Θεός των χριστιανών, όπως έχω ακούσει, είναι ο αληθινός  Θεός. Αυτός  έχει  δημιουργήσει  όλο τον  κόσμο με μόνο τον λόγο του. Αυτός δημιούργησε και το ανθρώπινο γένος από ένα ζευγάρι. Ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο για να είναι ευτυχισμένος. Για την ευτυχία του, τον έβαλε σ’ ένα  θαυμάσιο κήπο, τον Παράδεισο μέσα  στον  οποίο ο  άνθρωπος  με λίγη  δουλειά  θα  μπορούσε να βρίσκει, ότι του χρειαζόταν για την ευτυχία του. Για να είναι όμορφη  η ζωή του  και να έχει νόημα, του  έδωσε και μία  εντολή, ένα νόμο. Του είπε να τρώγει από τους καρπούς όλων των  δένδρων  του  Παραδείσου. Να μην τρώγει μόνο  από  τους  καρπούς  ενός  δένδρου, που  το  ονόμασε «δένδρον της γνώσεως  του  καλού  και  του κάκου». Με την υπακοή  τους  οι  πρώτοι άνθρωποι στην εντολή αυτή του Θεού, θα  μπορούσαν  να  τελειοποιηθούν στην αρετή  και να ομοιάσουν με τον Δημιουργό τους. Να γίνουν  άγιοι, όπως  Άγιος είναι και Αὐτός. Δυστυχώς οι πρωτόπλαστοι, έτσι  λέμε  τους πρώτους ανθρώπους, δεν  τήρησαν  την  εντολή  του  Θεού για πολύ καιρό.

Την παράβηκαν. Παράκουσαν. Και με την παρακοή τους έχασαν τον Παράδεισο. Μόνο αυτό; Κάτι περισσότερο. Μπήκε και το κακό στον  κόσμο με αποτέλεσμα  ο βασιλιάς  της  δημιουργίας, ο άνθρωπος  να γίνει σαν τα άλογα ζώα. Να κάμει σκοπό του το φαγητό και το ποτό και την ικανοποίηση των πόθων και των ορμών του. Και όταν δεν έβρισκε τα μέσα, τότε δεν είχε παρά να κλέβει, να αδικεί, να σκοτώνει. Να  σκοτώνει και αυτούς τους δικούς του. Να σκοτώνει τ’ αδέλφια του, τον σύντροφό του, τα παιδιά του.

Από το κατάντημα αὐτό ο καλός Θεός θέλησε  να  σώσει  στις  ημέρες  μας τα πλάσματά του. Αυτός, για τον οποίο μας μίλησαν οι μεγάλοι σοφοί μας, ήρθε. Ο υιός του Θεού έγινε άνθρωπος και ἠρθε. Γεννήθηκε σαν άνθρωπος, μεγάλωσε σαν και εμάς, δίδαξε, πέθανε, αναστήθηκε, αναλήφθηκε στον  Ουρανό  και  θα  ξανάρθει να  μας κρίνει. Νὰ τιμωρήσει το  κακό  και  να  βραβεύσει  το  καλό.

Τα απλά τούτα λόγια του αγίου συγκίνησαν τον καλοκάγαθο ειδωλολάτρη ιερέα, που όχι μόνο έπαψε σε λίγο να θυσιάζει στους ψεύτικους  και  ανύπαρκτους θεούς, τα είδωλα, αλλά  και  άρχισε να ζητά  να μάθει περισσότερα για τον Θεό των χριστιανών. Και ο ιεραπόστολος συνέχισε να τον διδάσκει. Η κατήχηση κράτησε κάμποσες μέρες. Το αποτέλεσμα υπήρξε θριαμβευτικό. Ένα βράδυ ο κατηχούμενος ασπάστηκε την καινούργια πίστη και βαπτίστηκε  στο  όνομα  του  Πατρός και του  Υιού  και  του  Αγίου  Πνεύματος. Στο πρόσωπό του  η  χριστιανική Εκκλησία  βρήκε ακόμη ένα ζηλωτή  εργάτη, ένα εργάτη με κύρος και παλμό.

Λίγες μέρες μετά το περιστατικό τούτο, ο άγιος μας δέχθηκε στους Σόλους την επίσκεψη του ιερού Ηρακλειδίου, επισκόπου της Ταμασού. Αφορμή  για  την  επίσκεψη  έδωκε  τούτο  το  γεγονός.

Ο απόστολος Μάρκος μετά την αναχώρησή του από την Κύπρο, πήγε στην Αλεξάνδρεια. Από εκεί, αφού ίδρυσε την πρώτη  Εκκλησία στην πολυάνθρωπο  εκείνη πόλη, έφυγε  για  να  βρει  τον  απόστολο  Παύλο. Η ευγενική ψυχή του νεαρού αποστόλου ένοιωθε την ανάγκη να  συναντήσει τον πολύπειρο απόστολο και να συζητήσει  μαζί  του  μερικά  προβλήματα του χριστιανικού έργου. Με τη χάρη του Θεού η συνάντηση πραγματοποιήθηκε γρήγορα. Και οι δύο απόστολοι αφού αντήλλαξαν ασπασμό χριστιανικής αγάπης, άρχισαν με μεγάλο ενδιαφέρον να συνομιλούν για την Κύπρο. Κατά τη συνομιλία ο Μάρκος  αποκάλυψε  στο φλογερό απόστολο το μαρτυρικό τέλος του φίλου του αποστόλου Βαρνάβα και του φανέρωσε πως στην Κύπρο  δεν  ήταν  άλλος  απόστολος για να συνεχίσει το έργο τους. Ο θείος  Παύλος, σαν  ακουσε  τη  δυσκολία, έσπευσε αμέσως να στείλει στο πολύπαθο νησί της Κύπρου τους συνεργάτες του Επαφρά  καὶ Τυχικό  και  μερικούς  άλλους. Τους  έστειλε στον  Ηρακλείδιο με επιστολή  στην οποία του έγραφε, να εγκαταστήσει τον μεν  Επαφρά επίσκοπο στην Πάφο, τον Τυχικό στη  Νεάπολη, δηλαδή τη Λεμεσό  και   τον Αυξίβιο  στους  Σόλους  χωρίς  όμως  να  τον χειροτονήσει.

Και ο λόγος; Γιατί ο Αυξίβιος ήταν χειροτονημένος από τον απόστολο Μάρκο.

Ο άγιος  Ηρακλείδιος μόλις πήρε την επιστολή, φρόντισε να κάμει  ό,τι  του έγραφε ο μακάριος Παύλος και πήγε να συναντήσει τον Αυξίβιο. Η συνάντηση υπήρξε συγκινητική. Οι  ιεροί  άνδρες «ησπάσθησαν  αλλήλους φιλήματι αγίω» και άρχισαν με αγάπη και κατανόηση να συζητούν. Ο Ηρακλείδιος με την ευκαιρία αυτή, αφού άκουσε τον Αυξίβιο, τον συμβούλεψε να φανερώσει πια την ιδιότητά του και ν’ αρχίσει να εργάζεται με ζήλο για την πνευματική  αναγέννηση  των  συμπολιτών  του.

Το κήρυγμα του  Αυξιβίου  προβαλλόμενο έντονα και απ’  την άγια  ζωή του και τα πολλά θαύματα με τα οποία τον χαρίτωσε ο Κύριος, έφερε καταπληκτικά αποτελέσματα. Συνεχώς το μικρό ποίμνιο του Χριστού πλήθαινε· πλήθαινε και γινόταν λαός πολύς. Τα διάφορα σπίτια στα οποία μαζεύονταν ως τότε οι χριστιανοί, για να εκτελούν  τα  θρησκευτικά τους καθήκοντα, μίκραιναν και δεν τους χωρούσαν. Μία  ανάγκη  πρόβαλε απαιτητική:  Η δημιουργία ενός  ειδικού  χώρου  για  τις  συναθροίσεις  των πιστών. Το κτίσιμο  μιάς  εκκλησίας.

Ένα πρωινό μετά  τη συνηθισμένη συγκέντρωση ο θείος  Ηρακλείδιος παράλαβε τὸν άγιο Αυξίβιο και αφού ανέπεμψε μαζί του θερμή προσευχή, χάραξε σε κάποιο τόπο τον χώρο εκκλησίας, του έδωκε τις τελευταίες  συμβουλές  και  τον  αποχαιρέτησε.

Ο ιερός  Ηρακλείδιος αναχώρησε με τη συνοδεία του για  την  πατρίδα του. Και ο μακάριος Αυξίβιος ρίχτηκε με όλη τη δύναμη της ψυχής του στο έργο που έλαβε. Και να! Με τη βοήθεια του Θεού, σε λίγο χρόνο, μία όμορφη εκκλησία υψώθηκε στην πόλη των Σόλων. Μέσα σ’ αυτή με προθυμία και ενθουσιασμό μαζεύονταν οι πιστοί και οι προσήλυτοι τις ορισμένες  μέρες  για ν’ ακούσουν τα  ρήματα  της  αιωνίου  ζωής.

Μία  βραδιά  εκεί  που ο  άγιος Αυξίβιος δίδασκε πρόσεξε μέσα στο πλήθος μία γνωστή του  αγαπημένη  μορφή. Ήταν ο αδελφός του  Θεμισταγόρας που  είχε  έλθει  από τη  Ρώμη με τη σύζυγό του, την ενάρετη  Τιμώ, για να τον βρει. Η συνάντηση  των αδελφών  ύστερα  από τόσο καιρό  υπήρξε πολύ – πολύ συγκινητική. Ο Αυξίβιος κράτησε κοντά  του  το  αγαπητό  ζευγάρι. Το κατήχησε με ιδιαίτερη χαρά στη χριστιανική  πίστη  και  κάποια  βραδιά προχώρησε στη βάπτισή του. Μετά χειροτόνησε τον Θεμισταγόρα πρεσβύτερο της Εκκλησίας των Σόλων και τη γυναίκα του διακόνισσα γιατί  ύστερα από το  βάπτισμα οι  δυο  σύζυγοι  έζησαν  πια  σαν  αδελφοί.

Η συστηματική  εργασία του αγίου Αυξιβίου που συνοδευόταν από μία πολύ προσεκτική και  ενάρετη  ζωή, μαζί   με τα πολλά του θαύματα  έγινε αφορμή, η πρώτη εκκλησία που κτίστηκε, να είναι σε λίγο χρόνο πολύ μικρή  για να  εξυπηρετήσει  τα πλήθη  των πιστών  της ιστορικής πόλεως. Με τη βοήθεια όλων των χριστιανών μία νέα προσπάθεια  αναλήφθηκε. Και τη μικρή εκκλησία πολύ  γοργά  αντικατέστησε  μία  καινούργια  πολύ πιο  μεγάλη  και  ωραία.

Αλήθεια! Τι  δεν  κάνει  η  ομόνοια, ο  ζήλος  των  πιστών  και  η  αγία  ζωή;

Ανθρώπους  με  φλογερό  ζήλο  και  αγία  ζωή  χρειάζεται  και η εποχή μας, για ν’ αλλάξει και να  ορθοποδήσει. Μα  τους  ανθρώπους  με την  ενάρετη και  αγία  ζωή  μόνο  ένας  μπορεί  να  τους  δημιουργήσει: Ο  Χριστός.

Κοντά  στον νεοποιό  Χριστό  καλείται να τρέξει και  να σταθεί  ο καθένας που θέλει και ποθεί αληθινά να γίνει ο καινούργιος και πραγματικά κοινωνικός  άνθρωπος.

Τα ιερά Μυστήρια της Εκκλησίας μας που συνέστησε ο Κύριος και προπαντός τα αγιαστικά Μυστήρια που λέγονται: Μετάνοια, Εξομολόγηση και Θεία Ευχαριστία είναι δύο μέσα μοναδικά για να πραγματώσει ο άνθρωπος, ο κάθε άνθρωπος, εκείνο που έλεγαν oι πρόγονοι και πατέρες μας: «Τι όμορφο πράγμα είναι ο άνθρωπος, όταν είναι άνθρωπος». Τότε, αυτών των ανθρώπων το παράδειγμα  αποτελεί   το ζωντανότερο κήρυγμα, κήρυγμα πολύ πιο εύγλωττο και από τα ωραιότερα λόγια. Τέτοιο ήταν το κήρυγμα του μεγάλου αγίου μας, του ιερού Αυξιβίου. Κέρδισε την εμπιστοσύνη των συμπολιτών του με την άγια ζωή του. Πενήντα ολόκληρα χρόνια έζησε σαν αρχιερέας διδάσκοντας  και νουθετώντας το ποίμνιό του.

Πριν κλείσει τα μάτια όρισε σαν διάδοχο και αντικαταστάτη του στον επισκοπικό  θρόνο των  Σόλων  τον  μαθητή  και  συνεργάτη  του  Αυξίβιο.

Αυτός τον κατήχησε και τον βάπτισε και του έδωκε και τ’ όνομά του. Μετά αφού αποχαιρέτησε με δάκρυα στοργής και  αγάπης  κλήρο  και  λαό παρέδωκε  το πνεύμα.

Οι χριστιανοί πένθησαν τον πνευματικό τους πατέρα  και  τον  κήδεψαν  με πολύ σεβασμό  και  επιμέλεια.

Ο τάφος του αγίου έγινε  «ιατρείον  νοσημάτων  άμισθον  και  θλιβομένων ψυχών παραμύθιον».            
Χιλιάδες πιστοί από όλη τη νήσο (Κύπρο)  προσέρχονται κάθε χρόνο μ’ ευλάβεια στη χάρη του για να ζητήσουν με δάκρυα  την μεσιτεία  και  την βοήθειά του. Αληθινά!  Θαυμαστός ο  Θεός  εν  τοις  Αγίοις  αυτού!.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.         
Ἀποστόλων τὴν χάριν ὡς τοῦ Πνεύματος ὄργανον, διὰ Μάρκου τοῦ θείου, θησαυρίσας, Αὐξίβιε, ἐδείχθης Ἱεράρχης εὐκλεής, καὶ πρόεδρος τῶν Σόλων καὶ ποιμὴν διὰ τοῦτό σου τὴν μνήμην, τὴν ἱερὰν τιμῶμεν ἀνακράζοντες, δόξα τῷ δεδωκότι σοι ἰσχύν, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διὰ σοῦ, πᾶσιν ἰάματα.