Η Υπαπαντή του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού

Το  γεγονός  της  Υπαπαντής, που  εξιστορεί  ο  Ευαγγελιστής  Λουκάς  στο  β’ κεφάλαιο του  Ευαγγελίου του, συνέβη  σαράντα  ημέρες  μετά  την γέννηση  του  Ιησού. Σύμφωνα  με  τον  Μωσαϊκό  Νόμο, άν το  πρώτο παιδί  της  οικογένειας  ήταν αγόρι, αφιερωνόταν στον Θεό και συγχρόνως προσφερόταν για  θυσία  ένας  αμνός  ή  ένα  ζευγάρι τρυγόνια ή δυο μικρά περιστέρια. Το γράμμα των εντολών αυτών πληρούντες  ο  Ιωσήφ  και η Παρθένος Μαρία, ανήλθαν την τεσσαρακοστή  ημέρα από  της γεννήσεως του Χριστού  στο ναό των Ιεροσολύμων, για να  προσφέρουν  τον  Ιησού  στον  Θεό  και  να  δώσουν την θυσία περί καθαρισμού. Το ζευγάρι υποδέχθηκε στο ναό ο υπερήλικας  Προφήτης Συμεών, ο οποίος δέχθηκε τον  Ιησού στην αγκαλιά  του  φωτισμένος από το Άγιο Πνεὐμα, έχοντας λάβει αποκάλυψη  απὀ Αυτό  ότι  δεν  θα  απέθνησκε  πρωτού  δει  Εκείνον, τον οποίο ο Κύριος και Θεός έχρισε Βασιλέα και Σωτήρα του κόσμου.
Η εορτή  εισήχθηκε πρώτα  στην  Δύση  προς   κατάργηση των τελουμένων ειδωλολατρικών  εορτών, κατά  τις  αρχές  του  Φεβρουαρίου, προς τιμήν του Πανός, ως καθαρώς θεομητορική εορτή. Αργότερα καθιερώθηκε  και  στην  Ανατολή.  Κατά  μεν τον Γεώργιο  Κεδρηνό  η εορτή  εισήχθηκε  επί  του αυτοκράτορα  Ιουστινιανού  του  Α’ (518 – 527 μ.Χ.), κατά  δε  το  Νικηφόρο Κάλλιστο ο μέγας Ιουστινιανός (525 – 565 μ.Χ.) διέταξε, το  542 μ.Χ., να εορτάζεται  η  Υπαπαντή  του  Σωτήρος  σε όλη  τη  γη. Επειδή  όμως  διασώζονται  σήμερα  λόγοι – ομιλίες στην εορτή  της  Υπαπαντής, που  χρονολογούνται  πολύ  πριν από τον 6^ο  αιώνα  μ.Χ., εικάζεται  ότι  ο  αυτοκράτορας  Ιουστίνος  εισήγαγε  την εορτή  στην Κωνσταντινούπολη. Η εορτή  της Υπαπαντής, στην Κωνσταντινούπολη, ετελείτο στο ναό των Βλαχερνών, όπου παρευρίσκονταν  και  οι βασιλείς.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α’.   
Χαῖρε Κεχαριτωμένη Θεοτόκε Παρθένε· ἐκ σοῦ γὰρ ἀνέτειλεν ὁ Ἥλιος τῆς δικαιοσύνης, Χριστὸς ὁ Θεὸς ἡμῶν, φωτίζων τοὺς ἐν σκότει. Εὐφραίνου καὶ σὺ Πρεσβῦτα δίκαιε, δεξάμενος ἐν ἀγκάλαις τὸν ἐλευθερωτὴν τῶν ψυχῶν ἡμῶν, χαριζόμενον ἡμῖν καὶ τὴν Ἀνάστασιν.

Κοντάκιον. Ἦχος α’.       
Ὁ μήτραν παρθενικὴν ἁγιάσας τῷ τόκῳ σου, καὶ χεῖρας τοῦ Συμεὼν εὐλογήσας ὡς ἔπρεπε, προφθάσας καὶ νῦν ἔσωσας ἡμᾶς, Χριστὲ ὁ Θεός. Ἀλλ’ εἰρήνευσον ἐν πολέμοις τὸ πολίτευμα, καὶ κραταίωσον βασιλεῖς οὓς ἠγάπησας, ὁ μόνος φιλάνθρωπος.

Μεγαλυνάριον.
Σήμερον ἡ Πάναγνος Μαριάμ, τῷ Ναῷ προσάγει, ὥσπερ βρέφος τὸν Ποιητήν, ὃν ἐν ταῖς ἀγκάλαις, ὁ Πρέσβυς δεδεγμένος, Θεὸν αὐτὸν κηρύττει, κἂν σάρκα εἴληφε.