Ο Άγιος Αμφιλόχιος Επίσκοπος Ικονίου

Ήταν  Καππαδόκης, σύγχρονος του Μ. Βασιλείου και φίλος του.

Διακεκριμένος για την  μεγάλη του μόρφωση και ευσέβεια, αναδείχθηκε επίσκοπος  Ικονίου το έτος 344. Υπήρξε άριστος επίσκοπος και μετείχε στη Β’ Οικουμενική Σύνοδο στην Κωνσταντινούπολη, όπου και διέπρεψε.

Ο Αμφιλόχιος δεν είχε κύρος μόνο στη δική του Εκκλησία, αλλά το ηθικό κύρος του  είχε επεκταθεί και σε άλλες περιοχές. Έτσι, παρενέβαινε και σε Εκκλησίες κοντινές, όπου διασφάλιζε την ειρήνη και ορθοτομούσε τον λόγο της αληθείας. Διότι στο έργο του, είχε οδηγό τα θεόπνευστα λόγια του Απ. Παύλου: «Σπούδασον σε αυτόν δόκιμον παραστήσαι τω Θεώ, εργάτην ανεπαίσχυντον, ορθοτομούντα τον λόγον της αληθείας». Δηλαδή, λέει ο Απ. Παύλος, προσπάθησε να παραστήσεις τον εαυτό σου στο Θεό δοκιμασμένο και τέλειο εργάτη, που δεν τον ντροπιάζει το καλοφτιαγμένο έργο του, και διδάσκει ορθά τον λόγο της αληθείας.

Στην προς Αμφιλόχιο επιστολή ο Μ. Βασίλειος φανερώνει την λαμπρή ηθική φυσιογνωμία του Αμφιλοχίου. Τον παρακαλεί να παραστεί στην τιμητική γιορτή υπέρ των μαρτύρων της Καισαρείας, για να αποβεί αυτή σεμνότερη, διότι ο λαός της Καισαρείας τον αγαπά, όσο κανένα άλλο επίσκοπο.
Ο Αμφιλόχιος συνέταξε αρκετούς λόγους για την Ορθοδοξία μας, και πέθανε ειρηνικά το έτος 394.

Απολυτίκιον. Ήχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.
Σοφίας την έλλαμψιν, ως καθαρός μυηθείς, δογμάτων ορθότητος, φωτοειδείς αστραπάς, εκλάμπεις τοις πέρασι· συ γαρ την εν Τριάδι, ομοούσιον φύσιν, εκήρυξας ασυγχύτως, καθελών τας αιρέσεις. Διό σε Ιεράρχα  Αμφιλόχιε,  Χριστός εδόξασε.

Κοντάκιον. Ήχος πλ. δ’. Τη  υπερμάχω.

Ως Ιεράρχης του Σωτήρος ενθεώτατος

Ορθοδοξίας  ανεδείχθης σάλπιγξ εύσημος

Και αιρέσεων καθείλες τας επινοίας.

Την Τριάδα ομοούσιον γαρ Όσιε

Και ομόθρονον τοις πάσιν ανεκήρυξας·         
Διο  κράζομεν, χαίροις Πάτερ Αμφιλόχιε.

Μεγαλυνάριον.
Ῥείθρα εκ χειλέων τα λογικά, θεορρημοσύνης, επιρραίνων ως αληθώς, ώφθης Εκκλησίας, πνευματική  νεφέλη· διο σε μεγαλύνει, ω Αμφιλόχιε.